Tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastaların erişkin bağışıklama bilgi düzeyinin ve davranışlarının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Tip 2 Diyabetes Mellitus (Tip 2 DM) toplumda gün geçtikçe görülme sıklığı artan, yeni gelişen tedavi yöntemleri ile bazı komplikasyonları geciktirilebilen, birliktelik gösterdiği hastalıkların tedavisi de oldukça önemli olan bir hastalıktır. Gelişen laboratuvar imkanları ile çeşitli hastalıklarda aşı üretimi kolaylaşmış ve daha çok insanın ulaşabileceği hale getirilmiştir. Diyabet hastalarının immun sistemi ve yara iyileşme mekanizmaları olumsuz etkilenmekte, aşılama bu yüzden diyabet hastalarında ayrı bir önem arz etmektedir. Mevcut bağışıklama programlarına ulaşmak için hastaların aşılama konusunda bilinçli ve istekli olması gerekmektedir. Ayrıca tedavi maliyetlerini de aşılama ile azaltmak mümkündür. Çalışmamızda diyabet hastalarında hepatit-B, influenza, tetanoz, zona ve pnömokok bağışıklaması farkındalığının saptanması, mevcut aşı bilgilerinin kaynağının öğrenilmesi ve bu doğrultuda ilgili çıkarımların oluşturulması amaçlanmaktadır.Gereç ve Yöntem: Çalışma tek merkezli, prospektif bir çalışma olarak planlanmıştır. Kesitsel, tanımlayıcı ve analitik nitelikte olan araştırmanın evrenini 01.04.2019-01.07.2019 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi(SBÜ) Bağcılar Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi (SUAM) Diyabet Polikliniğine başvuran Tip 2 DM tanılı hastalar oluşturmuştur. Oluşturulan anket formu hastalara yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Örneklem büyüklüğü 2019 yılı nisan, mayıs, haziran aylarında SBÜ Bağcılar SUAM Diyabet Polikliniğine başvuran hastalar üzerinden 'basit rastgele örnekleme' yöntemiyle hesaplanmıştır. Çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 439 hastanın istatistiksel analizleri NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 Statistical Software (Utah, USA) paket programı ile yapılmıştır. İkili grupların karşılaştırmasında bağımsız t testi, nitel verilerin karşılaştırmalarında ki-kare testi kullanılmıştır. Sonuçlar, anlamlılık p<0,05 düzeyinde değerlendirilmiştir.Bulgular: Çalışmamızdaki 439 hastanın tanı süresi değerlendirildiğinde; %38,5'inin 0-5 yıl, %19'inin 6-10 yıl, %24'ünün 11-15 yıl ve %18'inin 16 yıldan uzun olduğu tespit edilmiştir. Hastaların 76'sında organ hasarı saptanmış olup 57 (%13.01) hasta ile en sık retinopati tespit edilmiştir. Hastaların 175'ine (%39,86) hipertansiyon, 164'üne (%37,36) ise hiperlipidemi eşlik etmektedir. Pnömokok aşısı farkındalığı olanlar 153 (%35,75) iken aşıyı yaptıran hasta sayısı 55'tir (%12,53). Grip aşısı farkındalığı olan 336 (%76,54) kişi iken, 108 (%24,60) kişi aşı yaptırmıştır. Bilgi kaynağı hekim olan hastaların pnömokok ve grip aşılarını yaptırmaları istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Hepatit B aşısını duyan 179 (%40,77), aşıyı yaptıran 34 (%7,74) kişidir. Tetanoz aşısını 279 kişi bilmekte olup, 183 kişiye en az bir doz aşı yapılmasına karşın tetanoz aşısı olanların 101'nin (%55,49) son doz aşılaması üzerinden 11 yıldan fazla süre geçmiştir. Zona aşısını bilen 33 (%7,52) kişinin yalnızca 3'ü olmuştur. Çalışmamızda 243 (%55,35) kişi erişkin dönemde herhangi bir nedenle aşı olmuştur. Eğitim düzeyi ve hastalık süresi ile aşılama arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Çalışmamızda diyabet hastalarının erişkin bağışıklama oranlarının düşük olduğu tespit edilmiştir. Bilgi kaynağı hekim olduğunda aşı yaptırma oranının istatistiksel olarak anlamlı şekilde arttığı bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Aşı, Erişkin Bağışıklama, Tip 2 Diyabet

ABSTRACTIntroduction: Type 2 Diabetes Mellitus (DM) is a disease that is becoming more frequently in the community, and some complications can be delayed with new treatment methods, and the treatment of associated diseases is very important. With the developing laboratory facilities, vaccine production in various diseases has been facilitated and made accessible to more people. The immune system and wound healing mechanisms of diabetic patients are adversely affected, therefore vaccination is one of particular importance in diabetic patients. Patients need to be conscious and willing about vaccination in order to reach the current immunization programs. It is also possible to reduce treatment costs with vaccination. The aim of this study is to determine the awareness of hepatitis-B, influenza, tetanus, shingles and pneumococcal immunization in diabetic patients, to learn the source of available vaccine information and to create relevant conclusions.Materials and Methods: The study was planned as a single-center prospective study. The population of this cross-sectional, descriptive and analytical study consisted of patients with Type 2 diabetes mellitus (DM) admitted to the Diabetes Policlinic of Bagcilar Training and Research Hospital between 01.04.2019-01.07.2019. The questionnaire form was applied with face to face interview technique. The sample size was calculated by using the 'simple random sampling' method in April, May and June 2019 patients who applied to Diabetes Polyclinic. Statistical analysis of 439 patients who met the inclusion criteria was performed by NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 Statistical Software (Utah, USA). Independent t test was used for comparison of binary groups and chi-square test was used for comparison of qualitative data. The results were evaluated at p <0.05 level of significance.Results: In our study with 439 patients, the duration of diagnosis of 38,5% of the patients was 0-5 years, 18.68% was 6-10 years, 24.83% was 11-15 years and 18% was more than 16 years. 76 of the patients reported organ damage and 13% of these patients had retinopathy. Hypertension was present in 39.86% and hyperlipidemia in 37.36% patients. While 35.75% of those who knew the pneumococcal vaccine, 12.53% of them had vaccinated. 76.54% people had awareness of the flu vaccine and 24.60% of them had vaccinated. It was found that pneumococcal and influenza vaccines were statistically higher in patients with who informed by physicians firstly. There were 40.77% people who had awareness of the hepatitis B vaccine and 7.74% had vaccinated. 279 people had awareness of the tetanus vaccine, and 183 people have had at least one dose of vaccine, but more than 11 years have elapsed since the last vaccination of 101 (55.49%) people of the tetanus vaccine. 57,52% people had awareness of the shingles vaccine and 3 people have been vaccinated. In our study, 243 (55.35%) people were vaccinated for any reason in adulthood. Vaccination has no significant relationship between education level and duration of diabetes mellitus.Conclusion: In our study, we found that the rate of adult immunization of diabetic patients is low. We found that the vaccination rate increased statistically when the physician was the soruce of information.Key words: Vaccination, Adult Immunization, Type 2 Diabetes