Demir eksikliği anemisinde günlük, gün aşırı ve haftada bir gün verilen demir tedavilerinin etkinliklerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZETGiriş ve Amaç: Demir eksikliği anemisi çocuklarda sık görülen ve önemli klinik semptomlara neden olan bir hastalıktır. Demir eksikliği anemisi olan çocukların yeterli düzeyde ve etkin bir şekilde tedavi edilmesi çocukların büyüme ve gelişmesi için çok önemlidir. Üç - dört ay süre ile demir kullanımı önerilen, günde 2-3 kez verilen ve beslenme düzeni ile saat ayarlamaları gerektiren bu tedaviye uyum çocuklar için oldukça zordur. Ayrıca Fe+2 preparatların tatlarının kötü olması nedeniyle uyumu daha da zorlaştırmaktadır. Bu çalışmamız her gün verilen ağızdan demir tedavisine alternatif, gün aşırı ve haftada bir gün olmak üzere iki farklı tedavi metodu verilerek etkinliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza çocuk polikliniğine başvuran ve yapılan tetkikler sonucunda demir eksikliği anemisi tanısı konulan 1-16 yaş aralığında 135 hasta alındı. Demir eksikliği anemisi tanısı, hemoglobin, MCV, serum demiri, serum demir bağlama kapasitesi, transferrin satürasyonu ve ferritin gibi laboratuvar tetkikleri ile konuldu. Hb değeri yaşa göre -2 SD altında ve ferritin 12 ng/ml'nin altında olan hastalar demir eksikliği anemisi olarak kabul edildi. Araştırmaya alınacak hastalar randomize 3 gruba bölündü. +2 değerlikli demir preparatı 4mg/kg/günden hesaplanarak bir gruba günlük, bir gruba gün aşırı ve bir gruba da haftada bir gün verildi. Tedaviden 3 ay sonra tedaviye yanıt değerlendirilerek gruplar karşılaştırıldı.Bulgular: Çalışmamıza dahil edilen demir eksikliği anemisi olan 135 hastanın %45,2'si (n=61) kadın, %54,8'i (n=74) erkektir. Gruplar arasında yaş, yaş grupları, cinsiyet, boy ve kilo bakımından anlamlı fark saptanmamıştır. Haftada bir gün grubunun tedavi sonrası hemoglobin, hematokrit, ferritin, demir, demir bağlama kapasitesi, transferin satürasyon ortalamaları her gün ve gün aşırı gruplarına göre belirgin düşük bulundu. Her gün ve gün aşırı gruplarının tedavi sonrası demir, total demir bağlama kapasitesi ve transferin satürasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı. Her gün grubunun hemoglobin, hematokrit ve ferritin artışı gün aşırı grubundan daha yüksek bulundu ancak gün aşırı grubunda da ciddi düzelmeler görüldü. Tedavi sonunda anemin devam etmesi haftada bir gün grubunda diğer iki gruba göre daha yüksekti. Her gün ile gün aşırı tedavi grubu arasında anlamlı fark yoktu.Sonuç: Bu çalışmamızda ve literatürde yer alan diğer çalışmalarda elde edilen sonuçlar, demir eksikliği anemisi olan çocuklarda tedaviye uyumsuzluk ve sindirim sistemi yan etkileri olduğunda aralıklı olarak uygulanacak gün aşırı demir tedavisini günlük tedaviye alternatif olarak desteklemektedir.Anahtar kelimeler: Demir eksikliği anemisi, çocuk, klasik demir tedavisi, alternatif demir tedavisi

SUMMARYIntroduction and Aim: Iron deficiency anemia is a common disease in children and causes important clinical symptoms. Sufficient and effective treatment of children with iron deficiency anemia is very important for the growth and development of children. The treatment which recommended use of iron for 3-4 months, given 2-3 times a day and requires adjustments to the diet and time is very difficult for children adaptation of treatment. Also, Fe+2 preparations' poor taste makes difficult the adaptation too. The aim of this study is compare to the efficacy of two different treatment modalities which daily and weekly, as an alternative to oral iron treatment given daily.Material and Method: The study included 135 patients aged 1-16 years who were admitted to pediatric clinic and diagnosed as iron deficiency anemia. The diagnosis of iron deficiency anemia was made by laboratory tests such as hemoglobin, MCV, serum iron, serum iron binding capacity, transferrin saturation and ferritin. Patients with Hb values below -2SD for age and ferritin below 12 ng/ml were considered as iron deficiency anemia. Patients were divided into three randomized groups. Fe+2 preparation was calculated from 4mg / kg / day and given to first group to daily, to second group to every other day and to third group once a week. 3 months after the treatment, the response to treatment was evaluated and the groups were compared.Findings: 135 patients with iron deficiency anemia that 45.2% (n=61) female and 54.8% (n=74) male were included in our study. There was no significant difference between the groups in terms of age, age groups, gender, height and weight. The hemoglobin, hematocrit, ferritin, iron, iron binding capacity and transferrin saturation means values of the third group (once a week) were significantly lower than the first (daily) and second (every other day) groups. There was no statistically significant difference between iron, total iron binding capacity and transferrin saturation of the first and second groups. Hemoglobin, hematocrit and ferritin increase of the first group was higher than the second group, but the second group showed significant improvements. The continuation of anemia at the end of treatment was higher in the third group than the other two groups. There was no significant difference between the first and second treatment groups.Result: The results of this study and other studies in the literature support that when observe non-adaptation to treatment and digestive system side effects in children with iron deficiency anemia, every other day iron treatment as an alternative to daily treatment.Key words: Iron deficiency anemia, child, classic iron treatment, alternative iron treatment