Transaminaz yüksekliği olan çocuklarda etyolojik değerlendirme

Abstract

Transaminaz yüksekliği çocuklarda sık karşılaşılan bir durumdur. Bu çalışmada transaminaz yüksekliği saptanan çocuklarda etyolojik nedenleri belirlemek, yaşa göre farklıkları ortaya koymak amaçlanmıştır. Hastanemiz gastroenteroloji polikliniğinde Ocak 2010-Ocak 2013 yılları arasında transaminaz yüksekliği saptanan 292 çocuk incelendi. Olguların yaş ortalaması 78,3±65,3 ay olup, %66,4'ü erkekti. En sık etyolojik neden yağlı karaciğer hastalığı (%25,7) iken diğerleri enfeksiyon hastalıkları (%15,7), ilaç ilişkili hepatotoksisite (%8,2), Wilson hastalığı (%3,4), herediter fruktoz intoleransı (%0,6), Pompe hastalığı (%0,4), musküler distrofi (%2,7), kolelitiyazis (%2), otoimmün hepatit (%1), hipotiroidi (%1) ve çölyak hastalığı (%0,6) idi. Yağlı karaciğer hastalığı en fazla obezite ile ilişkili olup bu çocukların %88'i obezdi. Yağlı karaciğer hastalığı daha çok (%94,6) 5 yaşından büyük çocuklarda görüldü (p<0,001). Enfeksiyon hastalıkları en sık (%97,8) viral nedenlere bağlı idi ve sıklıkla (%52,1) 2 yaş altı çocuklarda görüldü (p=0,043). İlaç ilişkili hepatotoksisite en sık antibiyotiklere (%54,1) bağlı idi ve en çok kullanılan da amoksisilin klavulanik asitti (%20,8). Olguların %38,4'ünde etyolojik neden belirlenemedi. Olguların %40,4'ünde transaminazlar 5,4±4,4 ayda normale dönerken, en kısa sürede normalleşme ilaç ilişkili hepatotoksisitede görüldü (p=0,015). Sonuç olarak bu çalışmada çocuklarda transaminaz yüksekliğinin en sık nedeninin yağlı karaciğer hastalığı olduğu, karaciğer yağlanması olan çocuklarının çoğunun obez olduğu, etyolojik nedenlerin sıklığının yaşa göre farklılık gösterdiği, çocuklarda transaminaz yüksekliğinin değerlendirilmesinin metabolik hastalıklar, musküler distrofi, otoimmün hepatit gibi bazı hastalıkların erken tanı ve tedavisine olanak sağladığı vurgulanmaktadır.

Hypertransaminasemia is one of the common problem in childhood. This study aims to determine the etiology of hypertransaminasemia and show the differences according to the age. Two hundred and nighty-two children who had raised transaminases during January 2010-January 2013 were evaluated at gastroenterology clinic of our hospital. The mean age was 78,3±65,3 months. Of the cases, %66,4 were male. Most common etiology was fatty liver (%25,7), the others were infectious diseases (%15,7), drug-induced hepatotoxicty (%8,2), Wilson disease (%3,4), hereditary fructose intolerance (%0,6), Pompe disease (%0,4), muscular dystrophy (%2,7), cholelithiasis (%2), autoimmune hepatitis (%1), hypothyroidism (%1) and celiac disease (%0,6). Fatty liver was related with obesity in most cases, % 88 of them were obese. Most of the cases with fatty liver (%94,6) were older than age of five (p<0,001). Infectious diseases were due to viruses in most cases (%97,8) and more prevelant (% 52,1) below the age of two (p=0,043). Antibiotics were responsible from drug-induced hepatotoxicty in most cases (%54,1) and most prevelant one was amoxicilin clavulanic acid (%20,8). In %38 of the cases, no overt cause of hypertransaminasemia was identified Of the cases, %40,4 showed normalized transaminases at 5,4±4,4 months. The shortest normalization time observed in drug-related hepatotoxicty among all other etiologies (p=0,015). Consequently, this study underlines that most common etiology of hypertransaminasemia in childhood was fatty liver , fatty liver was related with obesity in most cases , the etiologic causes varied according to age and assesment of hypertransaminasemia in childhood allowed early diagnosis and treatment of diseases such as metabolic and genetic diseases, muscular dystrophy and autoimmune diseases.