Rusya Federasyonu'nun Vladimir Putin dönemi arktik politikası

Abstract

2000'li yıllarda küresel ısınmanın etkisiyle Arktik bölgesindeki buzullar erimeye başlamış, böylece bölgenin zengin kaynaklarına ulaşım imkânı oluşmuştur. Bunun sonucunda bölge, aktör devletler arasında paylaşım sahasına dönüşmüştür. Rusya'da Vladimir Putin'in iktidara gelmesiyle Rusya Arktik politikası daha realist bir hale bürünmüştür. Bölgede bulunan kaynaklara erişimi ve Kuzey Deniz Rotası üzerinde kontrol sağlamayı temel amaç edinen Rusya, bu hususta bir dizi doktrin ve konsept yayımlamıştır. Bu süreçte Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne atfen münhasır ekonomik bölge sınırını genişletme talebinin yanı sıra, Kuzey Kutbu'nda su altına bayrak dikmek gibi saldırgan nitelikte algılanabilecek eylemlerde de bulunmuş; böylece bölgedeki diğer aktörlerle olan ilişkisi gerginleşmiştir. 2014 Ukrayna krizinden sonra Rusya, Batı'nın uyguladığı ambargoyla Arktik politikasını yumuşatmış ve bölgedeki faaliyetlerinde Çin gibi gelişmekte olan Doğu Asya ülkeleriyle işbirliği yaparak yeni aktörlerin sahne almasını sağlamıştır. Bu araştırmanın amacı; Putin'in iktidara gelmesiyle yapısı değişen Rusya Arktik Politikasını ve değişimin doğuracağı sonuçları, ayrıca bölgede oluşacak güvenlik dengesini analiz etmektir. Araştırma, neorealizm teorisine dayandırılmıştır. Belge tarama yöntemi izlenerek yapılan çalışmada; çeşitli kurumların yayınlamış oldukları raporlar, konuya ilişkin akademik çalışmalar ve haber yayınlarından yararlanılmıştır. Çalışmada, Arktik bölgesinde NATO-Rusya gerilimi, ayrıca Rusya'nın bölgedeki enerji kaynakları ve Kuzey Deniz Rotası üzerinde kontrolü sağlayacak yetenekleri ve bölgede oluşacak güç dengesinin niteliği araştırılmıştır.

With the global warming in the 2000s, the Arctic glaciers began to melt, allowing access to rich resources of the region. Consequently, the region has become a field of sharing among actor states. With Vladimir Putin coming to power in Russia, Russian Arctic policy has become more realistic. In this regard, Russia has adopted a number of doctrines and concepts, with the primary objective of ensuring access to resources in the region and control over the Northern Sea Route. In this process, in addition to the request to expand the exclusive economic zone boundary with reference to the United Nations Convention on the Law of the Sea, Russia also took actions that could be perceived as aggressive, such as raising a flag underwater in the North Pole. Thus, the relationship with other actors in the region has become tense. After the 2014 Ukraine crisis, Russia has softened its Arctic policy with the embargo imposed by the West. It has collaborated with developing Asian countries such as China in its activities in the Arctic, enabling new actors to appear in the region. The aim of this research is to analyze the structure of the Russian Arctic policy which has been changed. The thesis also focuses on the consequences of this change and the security balance in the region after Putin came to power. The research is based on the theory of neorealism. In this study, the NATO-Russia tension in the Arctic region, Russia's ability to control the energy resources in the region and the Northern Sea Route; and the nature of the power balance in the region were researched.