Romatoid artritli hastalarda anti-siklik sitrulinlenmiş peptid (CCP) antikorunun tanısal değeri ve hastalık aktivitesi ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada ileri RA olgularında, anti-CCP antikorunun hastalık aktivitesinin klinik ve serolojik parametreleri ile ilişkisini araştırmayı amaçladık. Ayrıca radyolojik olarak saptanan eklem hasarının boyutu ile anti-CCP antikoru arasındaki ilişkiyi inceledik.Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Romatoloji Polikliniğinde takip edilmekte olan 99'u kadın, 23'ü erkek toplam 122 RA hastası çalışmaya alındı. Hastaların tümü ACR'nin 1987'de yeniden düzenlenmiş kriterlerine göre kesin tanı almıştı ve hastalık süreleri en az 2 yıldı. Nisan-Aralık 2006 tarihleri arasında rutin izlemleri için polikliniğe başvurdukları sırada çalışmaya dahil edildiler. Hastaların yaş ortalaması 49.62±12.82 yıl (18-74 yıl), ortalama hastalık süresi 101±86 ay (24-372 ay) idi. Yaş ortalaması 48.22±9.05 yıl (31-67 yıl) olan 40'ı kadın, 10'u erkek toplam 50 sağlıklı birey ise kontrol grubu olarak çalışmaya dahil edildi.Tüm olgularda anti-CCP antikoru düzeyleri 2.kuşak bir enzim immunoassay yöntemi ile ölçüldü. Hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde; hassas eklem sayısı (HES), şiş eklem sayısı (ŞEŞ), 10 cm vizuel analog skalaya (VAS) göre ağrı şiddeti, sabah tutukluğu süresi, hastalık aktivitesi skoru 28 (DAS28), eritrosit sedimentasyon hızı (ESH), lökosit sayısı, C-reaktif protein (CRP) düzeyi kullanıldı. Hastaya ve hekime göre global hastalık aktivitesinin değerlendirilmesi 10 cm VAS'a göre yapıldı. Fonksiyonel kaybın sorgulanması Health Assessment Questionnaire (HAQ) ile eklem hasarının radyolojik değerlendirilmesi Larsen metodu ile yapıldı.RA hastalarının 81'inin (%66.4) serumunda anti-CCP antikoru pozitif bulundu. Sağlıklı kontrollerin hiçbirinde anti-CCP antikoru pozitifliğine rastlanmadı. Fark istatistiksel açıdan anlamlıydı (p<0,001). Hastaların 72'sinde (%59) RF pozitifliği saptandı. RF negatif olan hastaların %32'sinde anti-CCP antikoru pozitif olarak saptandı. Hasta grubunda ortalama anti-CCP titresi, kontrol grubundan anlamlı olarak daha yüksek bulundu (sırasıyla 82.28±86.93 RU/ml ve 0.36±0.72 RU/ml, p<0.001). RA grubunda, anti-CCP titresi ile RF titresi (r=0.582, p<0.001),ŞES (r=0.187,p<0.05), hekimin genel hastalık durumu değerlendirmesi (r=0.237, p<0.01), DAS28 skoru (r=0.199, p<0.05), Larsen skoru (r=0.182, p<0.05) arasında anlamlı korelasyonlar saptandı.Anti-CCP antikoru pozitif hastalarda negatif olanlara göre ŞES (p<0.01), HES (p<0.05), sabah tutukluğu süresi (p=0.01), hekimin genel hastalık durumu değerlendirmesi (p<0.01), DAS28 skoru (p<0.01), Larsen skoru (p<0.01), HAQ skoru (p<0.05), CRP düzeyi (p<0.05), ESH (p<0.05) ve lökosit sayısı (p<0.01) anlamlı olarak daha yüksek idi.Eklem dışı tutulum ile anti-CCP antikoru titresi ve pozitifliği arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı (p>0.05).Sonuç olarak, çalışmamızda anti-CCP antikorunun ilerlemiş RA'da hastalık aktivitesi, şiddeti, fonksiyon kaybı, radyolojik hasar derecesi ve eroziv hastalık ile anlamlı olarak ilişkili olduğunu gösterdik. Anti-CCP antikorunun RA'lı hastalarda prognozun tayininde faydalı bir parametre olabileceğini düşünmekteyiz.

In this study, we aimed to investigate relationship of anti-CCP antibodies with clinical and serological parameters of disease activity in advanced RA cases. Also, we examined examined the relationship between anti-CCP antibodies and the size of radiologically detected joint damage.A total of 122 RA patients, 99 female and 23 male, who have been followed in Ankara Numune Training and Research Hospital's Rheumatology outpatient clinic were enrolled in the study. All of the patients had received a definitive diagnosis according to the ACR 1987 revised criteria and duration of the disease was for at least 2 years. They were included in the study between April and December 2006 when they admitted to the clinic for routine follow ups. The mean age of the patients was 49.62 ± 12.82 years (18-74 years), and mean disease duration was 101 ± 86 months (range 24-372 months). A total of 50 healthy subjects, 40 women and 10 men with the average age of 48.22 ± 9:05 years (31-67 years) were included in the study as a control group.In all cases anti-CCP antibody levels were measured by a 2nd generation enzyme immunoassay method. Tender joint count (TJC), swollen joint count (SJC), 10-cm visual analog scale (VAS) for pain, duration of morning stiffness, disease activity score 28 (DAS28), erythrocyte sedimentation rate (ESR), leukocyte count, C reactive protein (CRP) were used for the assessment of disease activity. The patient and physician assessment of global disease activity was based on the 10 cm VAS. Interrogating functional loss was made by Health Assessment Questionnaire (HAQ), and radiographic assessment of the joint damage was done by Larsen method.In serum of 81 RA patients (66.4%) anti-CCP antibodies were positive. In none of the healthy controls positivity for anti-CCP antibodies were detected. The difference was statistically significant (p <0.001). 72 patients (59%) were RF positive. In 32% of RF negative patients anti-CCP antibodies were detected positive. The average anti-CCP titers in the patient group were significantly higher than the control group (82.28 ± 86.93 RU / ml at 0.36 ± 0.72 R / ml respectively, p <0.001). In the RA group, significant correlations were found between anti-CCP titers and RF titers (r = 0.582, p <0.001), SJC (r = 0.187, p <0.05), overall disease state evaluation of the physician (r = 0.237, p <0.01), DAS28 score (r = 0.199, p <0.05), and Larsen score (r = 0.182, p <0.05).In the anti-CCP antibody-positive patients SJC (p <0.01), TJC (p <0.05), duration of morning stiffness (p = 0.01), disease state evaluation of the physician (p <0.01), DAS28 score (p <0.01), Larsen score (p <0.01), HAQ scores (p <0.05), CRP level (p <0.05), ESR (p <0.05) and leukocyte count (p <0.01) were significantly higher than negative ones.There was no significant relationship between extra-articular involvement with the anti-CCP antibody titer and positivity (p> 0.05).As a conclusion, in our study we showed that anti-CCP antibodies were significantly associated with disease activity, intensity, function loss, degree of radiological damage, and erosive disease. We think that anti-CCP antibodies may be a useful parameter in the determination of prognosis in patients with RA.