Tükrük bezi kitlelerinde ince iğne aspirasyon sitolojisinin değeri

Abstract

Bu çalışmayla tükrük bezi kaynaklı kitlelerin tanısında ince iğne aspirasyon sitolojisinin değerini ve doğruluğunu istatiksel olarak değerlendirmek, tekniğin sınırlamalarını ve klinik karara etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Nisan 2000 ile Mart 2008 tarihleri arasında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. KBB Kliniğinde 138 hastaya tükrük bezi kaynaklı kitle nedeniyle cerrahi tedavi uygulandı. Bu çalışmaya preoperatif dönemde ince iğne aspirasyon sitolojisi (İİAS) yapılan 118 hasta dahil edildi. Hasta dosyaları retrospektif olarak gözden geçirilerek İİAS sonuçları ilgili hastanın postoperatif histopatolojik sonuçları ile karşılaştırıldı. Elde edilen veriler istatiksel inceleme amacıyla gerçek negatif, gerçek pozitif, yanlış negatif ve yanlış pozitif olarak sınıflandırıldı. Bu veriler kullanılarak sensitivite, spesifisite, tanı doğruluk oranı, yanlış negatiflik oranı, yanlış pozitiflik oranı, prediktif değerler ve olabilirlik oranları (likelihood ratio) hesaplandı. Hesaplanan bu değerler mevcut literatür bilgisi dahilinde tartışıldı. İnce iğne aspirasyon sitolojisi yapılan 118 hastanın 11'inde (%9,3) sitolojik bulgular tanı koydurucu değildi. Malign tümörlerin saptanmasındaki sitolojik bulgular 70 hastada (%59) gerçek negatif, 26 hastada (%22) gerçek pozitif, 4 hastada (%3,4) yanlış negatif ve 7 hastada (%5,9) yanlış pozitif olarak değerlendirildi. Malign tümör saptanan 32 vakanın 26'sında (%81,3) ve benign lezyon saptanan 86 hastanın 70'inde (%81,4) İİAS doğru sonuç vermiştir. Bu sonuçlarla bizim çalışmamızda tükrük bezi patolojilerinde İİAS'nin tanı doğruluğu, sensitivite ve spesifisitesi sırasıyla %89,7 , %86,6 ve %91 olarak saptanmıştır. Yanlış negatiflik oranı %13,3 ve yanlış pozitiflik oranı %9 olarak bulunmuştur. Pozitif prediktif değer %79, negatif prediktif değer ise %94 olarak hesaplanmıştır. Tanı amaçlı kullanılan bir testin faydasının en iyi ölçüsü 'olabilirlik oranı'dır. (Likelihood ratio) Bizim çalışmamızda İİAS'nin pozitif olabilirlik oranı 9,6'dır. Bunun anlamı, test her 9,6 gerçek pozitif sonuca karşı 1 yanlış pozitif sonuç verir ya da diğer bir deyişle yaklaşık her 11 malignite pozitif sonucun biri yanlış diyebiliriz. Sonuç olarak, tükrük bezi kaynaklı kitle lezyonlarının değerlendirilmesinde klinik, radyolojik ve sitolojik ya da histolojik çalışmaları içeren 3'lü bir değerlendirme yönteminin rutin olarak kullanılması daha doğru bir yaklaşım olabilir. Tükrük bezi malignitelerinin tanı ve tedavisinde doku örneklemesinin esas olması nedeniyle sitolojik çalışmayı da rutin olarak içeren bir yaklaşımın hastaların tanı ve takibinde eksiksiz bir değerlendirme yapılmasını sağlayacağını düşünmekteyiz. Anahtar kelimeler: tükrük bezi tümörleri, ince iğne aspirasyon sitolojisi, sensitivite, spesifisite, olabilirlik oranı, yanlış negatiflik oranı, yanlış pozitiflik oranı.

Objective: The aim of this study was to assess value and diagnostic accuracy of fine needle aspiration cytology in diagnosis of masses with a salivary gland origin. Material and Methods: Surgical therapy was carried out in 138 patients for a mass with a salivary gland origin, in Ankara Numune Education and Research Hospital, 3rd Clinic of Otorhinolaryngology, between 2000 and 2008. A total of 118 patients who underwent fine needle aspiration cytology at the preoperative period were included in this study. By retrospectively analyzing patient records, results of fine needle aspiration cytology were compared with postoperative histopathology results. The obtained data were classified as true negative, true positive, false negative, and false positive for statistical purposes. Using the subject data, sensitivity, specificity, and diagnostic accuracy of the test were calculated. Results: Cytologic findings were inconclusive in 11 (9.3%) of 118 patients undergoing fine needle aspiration cytology. Cytologic findings employed in detection of malignant tumors were interpreted true negative in 70 (59%) patients, true positive in 26 (22%), false negative in 4 (3.4%), and false positive in 7 (5.9%). In our study, the diagnostic accuracy, sensitivity, and specificity of fine needle aspiration cytology in salivary gland pathologies were 89.7% , 86.6% and 91%, respectively. Conclusion: Since tissue sampling constitutes the basis of diagnosis and treatment of salivary gland malignancies, we feel that an approach including cytologic study as a routine would enable clinicians to make a complete assessment in diagnosis and treatment of patients. Key Words: salivary gland neoplasms, biopsy fine-needle ,sensitivity and specificity