Psöriatik artritli hastalarda yaşam kalitesinin psöriazis ve sağlıklı bireylerle karşılaştırılması

Abstract

GirişPsöriazis sıklıkla dirsek ve diz ekstansör yüzlerinde ve saçlı deride bulunan; sınırlı, eritemli plak ve papüller üzerinde yerleşmiş, parlak skuamlar ile seyreden kronik inflamatuvar bir deri hastalığıdır. Psöriatik artrit (PsA), psöriazis ile birlikte olan kemik proliferasyonu, osteolizis ve entezis bölgelerinin tutulumu ile karakterize olan inflamatuvar bir artrittir. Tedavideki önemli gelişmelerle birlikte PsA'da değerlendirme ve son durum ölçütlerine ilgi artmıştır. Psöriatik Artrit Yaşam Kalitesi ölçeği (Psoriatic Arthritis Quality of Life Index/PSAQoL) PsA' ya özgül olarak geliştirilmiştir. Çalışmamızda psöriazisli ve psöriatik artritli hastalarda sağlıklı bireylere göre ve birbirlerine göre yaşam kalitesini ve yaşam kalitesini etkileyen faktörleri incelemeyi amaçladık. Method Çalışmamıza Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon izlem polikliniğine Temmuz 2011 – Şubat 2012 tarihleri arasında başvuran 18 yaş ve üzeri 80 PsA'lı hasta, 40 psöriazisli hasta ve kontrol grubu olarak 40 sağlıklı kişi dahil edildi. PsA tanısı CASPAR kriterlerine göre konuldu. Hastaların demografik verileri , psöriazis ve PsA süresi, tırnak tutulumu, daktilit varlığı sorgulandı ve kaydedildi. Olguların ayrıntılı omurga ve periferik eklem muayeneleri yapıldı. Hastalık aktivitesi değerlendirilirken DAS28, DAREA, BASDAI, ASDAS-CRP ölçütleri kullanıldı. Fonksiyonel değerlendirme için HAQ-S uygulandı. VAS ağrı skoru kaydedildi. Yaşam kalite değerlendirilmesi için Psöriatik Artrit Yaşam Kalitesi Ölçeği PSAQoL kullanıldı. SonuçGruplar arasında yaş ortalaması açısından anlamlı fark yoktu. Gruplar arasında cinsiyet dağılımı açısından anlamlı fark yoktu. İki grup arasında psöriazis süresi açısından anlamlı fark yoktu. Her iki grupta pitting en sık rastlanan tırnak değişikliği idi. Tırnak tutulumunun tipi açısından gruplar arasında anlamlı fark yoktu. HGD PsA'lı grupta psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05) . DGD PsA'lı grupta, psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). VAS-ağrı skoru PsA'lı grupta psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). PASI skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı ( p>0,05). PsA'lılar ve psöriazisliler arasında PSAQoL değerleri açısından anlamlı fark yoktu (p>0,05). PsA'lı grupta HAQ-S , psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). MASES skoru PsA'lı olgularla, sağlıklı olgular arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı idi ( p<0,05) . DAREA skoru PsA'lı grupta psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). DAS28 PsA'lı grupta, psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). BASDAI PsA'lı grupta psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05). ASDAS-CRP PsA'lı grupta psöriazisli ve sağlıklı gruplara göre anlamlı düzeyde yüksekti ( p<0,05).Tartışma Psöriatik artrit (PsA), fiziksel ve psikososyal sağlık üzerinde önemli etkilere neden olan, ciddi fonksiyo¬nel kayıplara yol açan ve yaşam kalitesini etkileyen kronik inflamatuar bir hastalıktır. Son 20 yılda psöriatik artritin önceden düşünüldüğüne göre çok daha agresif seyrettiği anlaşılmıştır. Olguların çoğu progresiftir; hastalık ciddi fonksiyonel kayba yol açar ve yaşam kalitesini düşürür.Sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi değerlendirimi, aktiviteler ve katılımın yanında ağrı, uyku bozukluğu, depresyon gibi bozuklukları da içermektedir. Çalışmamızda yaşam kalitesini HAQ-S ile değerlendirdiğimizde psöriatik artritlilerin yaşam kalitesi psöriazisliler ve sağlıklı gruptan daha düşük bulundu. PASI skorunun yaşam kalite ölçeklerindeki fiziksel mobilite ve emosyonel durumla korele olduğu ve cilt lezyonlarının, eklem problemlerinden daha fazla psikososyal problemlere yol açtığı bildirilmiştir. Bizim çalışmamızda da iki grubun PSAQoL ve PASI skorlarının benzer olması PSAQoL'un daha çok hastanın psikolojik modu ve sosyal ilişkilerini sorguladığı görüşünü desteklemektedir.Bu çalışmada psöriazislilerde artrite bağlı yaşam kalitesi değerlendirmede HAQ-S PSAQoL'a göre daha anlamlı bulundu. Bu nedenle gülük pratikte psöriatik artritli hastaların değerlendirilmesinde PSAQoL ile birlikte HAQ-S'in de kullanılmasını önermekteyiz. Sonuç olarak, PsA'lı hastalarda yaşam kalitesi psöriazislilerden ve sağlıklılardan daha düşüktür. Bu nedenle psöriazisli hastalar eşlik eden eklem tutulumları açısından mutlaka ilgili bölümlerce değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir. Ayrıca yaşam kalitesi ölçeklerinden PSAQoL fonksiyonel kısıtlılıklara bağlı bozuklukları belirlemede yeterli olmayabilir. Bu nedenle PsA' lı hastalarda yaşam kalitesini değerlendirirken PSAQoL tek başına kullanılmamalı, fonksiyonel durumu sorgulayan bir ölçek de kullanılmalıdır.

IntroductionPsoriasis is often found on the elbow and knee extensor faces and scalp; It is a chronic inflammatory skin disease with limited erythematous plaques and papules and bright scales. Psoriatic arthritis (PsA) is an inflammatory arthritis characterized by bone proliferation associated with psoriasis, osteolysis and involvement of enthesis. Interest in evaluation and final status criteria has increased in PsA with significant improvements in treatment. The Psoriatic Arthritis Quality of Life Index (PSAQoL) was developed specifically for PsA.In this study, we aimed to investigate the factors affecting quality of life in psoriatic and psoriatic arthritis patients compared to healthy individuals and with each other.MethodIn this study, 80 patients with PsA (age over 18 years), 40 patients with psoriasis and 40 healthy subjects who applied to Ankara Numune Training and Research Hospital Physical Therapy and Rehabilitation follow-up outpatient clinic between July 2011 and February 2012 were included in the study. PsA was diagnosed according to CASPAR criteria.Demographic data, psoriasis and PsA duration, nail involvement, presence of dacylitis were questioned. Spine and peripheral joint examinations were performed. DAS28, DAREA, BASDAI, ASDAS-CRP criteria were used to evaluate disease activity. HAQ-S was performed for functional evaluation.VAS pain score was recorded. Psoriatic Arthritis Quality of Life Scale (PSAQoL) was used for quality of life assessment.ResultThere was no significant difference between the groups in terms of mean age. There was no significant difference between the groups in terms of gender distribution. There was no significant difference between the two groups in terms of duration of psoriasis. Pitting was the most common nail change in both groups. There was no significant difference between the groups in terms of type of nail involvement. HGD was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). DGD was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). The VAS-pain score was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). There was no statistically significant difference between PASI scores (p> 0.05). There was no significant difference in PSAQoL values between patients with PsA and psoriasis (p> 0.05). HAQ-S was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). The difference between MASES score and PsA was found to be statistically significant (p <0.05). The DAREA score was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). DAS28 was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). BASDAI was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05). ASDAS-CRP was significantly higher in the PsA group than in the psoriasis and healthy groups (p <0.05).DiscussionPsoriatic arthritis (PsA) is a chronic inflammatory disease that has significant effects on physical and psychosocial health, leads to serious functional losses and affects quality of life.In the last 20 years, psoriatic arthritis has been found to be more aggressive than previously thought. Most cases are progressive; The disease leads to severe functional loss and lowers the quality of life.Health-related quality of life assessment includes activities and participation as well as disorders such as pain, sleep disturbance and depression.When we evaluated the quality of life with HAQ-S in our study, the quality of life of psoriatic arthritis was found to be lower than those of psoriasis and healthy group. It was reported that PASI score correlated with physical mobility and emotional state in quality of life scales and skin lesions caused more psychosocial problems than joint problems. In our study, the similar PSAQoL and PASI scores of the two groups supported the opinion that PSAQoL mostly questioned the psychological mode and social relationships of the patients.