Denetimli serbestlik tedbiri ile tedavi kararı verilen kannabis kullanıcılarında dürtüsellik ve benlik saygısı düzeylerinin takip sonuçları ile ilişkisi

Abstract

ÇALIŞKAN, N. Denetimli Serbestlik Tedbiri ile Tedavi Kararı Verilen Kannabis Kullanıcılarında Dürtüsellik ve Benlik Saygısı Düzeylerinin Takip Sonuçları ile İlişkisi. Tıpta Uzmanlık Tezi, T.C.S.B. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği, Ankara, 2015. Bu çalışmanın amacı; hakkında denetimli serbestlik tedbiri ile tedavi kararı verilmiş 'Kannabis Kullanım Bozukluğu' tanısı olan sanık veya hükümlülerin sosyodemografik ve kannabis kullanım özelliklerinin, dürtüsellik ve benlik saygısı düzeylerinin saptanması; bu özelliklerin bireylerin takip sonuçları ile ilişkisinin ortaya konmasıdır. Bu tez çalışmasında, Ocak-Ağustos 2014 tarihleri arasında,hakkında TCK'nın 191. maddesine istinaden denetimli serbestlik tedbiri ile takip ve tedavi kararı verilerek Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Alkol ve Madde Bağımlılığı Tedavi ve Eğitim Merkezi (ANEAH AMATEM) denetimli serbestlik polikliniğine sevk edilen ve kannabis kullanan 234 sanık/hükümlü çalışmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara, sosyodemografik veri formu, Barratt Dürtüsellik Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği verilmiştir. Çalışma örneklemi, altı haftalık takip ve tedavi programında son üç idrar analizinde madde saptanıp saptanmamasına göre iki gruba ayrılmıştır.Katılımcıların yaş ortalaması 29,2±8,1'dir; %96,6'sı erkek ve %3,4'ü kadındır. Çalışmaya dahil edilen sanık/hükümlülerin %49,6'sı denetimli serbestlik takip ve tedavi programını başarı ile tamamlamış, %50,4'ü ise başarısız olmuştur. Yaşı otuzun üzerinde olan, düşük eğitim seviyesine sahip olan, evli olan, düzenli bir işe sahip olmayan, on yılın üzerinde alkol ve sigara kullanan, haftada birden daha sık alkol kullanan, daha önce herhangi bir suçtan ve özellikle 'gasp/hırsızlık/dolandırıcılık' suçundan hüküm giyen, dokuz yılın üzerinde ve yalnız başına kannabis kullanan katılımcılar denetimli serbestlik takip ve tedavi programında başarısız olmuşlardır. Ayrıca tedavide başarısız olan sanık/hükümlülerin kişilerarası ilişkilerde tehdit hissi daha fazladır ve bu katılımcıların baba ile ilişkileri azdır. Her iki grubun benlik saygısının yüksek, kendilik kavramı sürekliliğinin az, eleştiriye duyarlılığının çok, depresif duygulanım düzeyinin az, hayalperestlik düzeyinin az, psikosomatik (anksiyete) belirtilerinin az, tartışmalara katılabilme derecesinin az, ana-baba ilgisinin çok olduğu ve psişik izolasyonunun olmadığı bulunmuştur. Ayrıca, her iki grubun hem genel hem de dikkatsel, devinimsel ve plansızlık dürtüselliği yüksek bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: denetimli serbestlik, kannabis, dürtüsellik, benlik saygısı

CALISKAN, N. The Relationship Between Treatment Outcomes, Impulsivity and Self-Esteem in Cannabis Users on Probation. MD Thesis, Health Ministry, Ankara Numune Training and Research Hospital, Department of Psychiatry, Ankara, Turkey, 2015. The purpose of this study is to determine if a significant relationship exists between the sociodemographics, cannabis use characteristics, impulsivity, self-esteem and treatment outcomes of patients with 'Cannabis Use Disorder' who were arrested for drug possesion and sentenced to probation with substance use treatment. In this study, 234 individuals who were sentenced according to Turkish Criminal Code of article 191 and monitored for cannabis use disorder treatment at probation outpatient clinic of Ankara Numune Training and Research Hospital Alcohol and Drug Addiction Research and Treatment Center (ANEAH AMATEM) were included between the dates of January 2014 and August 2014. To determine the effect of sociodemographic factors, criminal records, cannabis use characteristics, impulsivity and self-esteem on treatment outcomes, a sociodemographic data survey, Barratt Impulsivity Scale-11 (BIS-11) and Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES) were used. The sample of study was divided into two groups according to substance positivity in the last three urine analyses during a six-weeks follow-up and treatment programme. The mean age of 234 participants is between 18 and 65 years of age is 29,2±8,1(SD). %96,6 of participants were male while %3,4 of them were women. %49,6 of the sample had completed probation programme succussively, however, %50,4 were unsuccessful. Participants whose age were above thirty years old, who were married, who had low education level and irregular job status, who used cigarettes and alcohol for more than ten years and alcohol weekly, who were convicted of any crime in the past, especially extortion/theft/fraud crimes, who used cannabis alone and over nine years were more likely to complete treatment unsuccesfully. In addition, the sense of threat in relationships with others was higher and relationship with their fathers was more inadequate, in the unsuccessful group. The self-esteem was high, the persistence of self-concept was low, the sensitivity of criticism was high, the level of depressive mood and imagination was low, the psychosomatic symptoms were less, the degree of being able to participate in discussions was low, the care and interest of parents was more and the psychic isolation was absent in both groups. Moreover, the total, attentional, motor and non-planning impulsivity were high in both groups.Key Words: probation, cannabis, impulsivity, self-esteem