Okul öncesi astımlı çocukların davranışlarının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş:Çocukluk çağının en sık görülen kronik hastalıklarından biri olan astımın hem kendisi hem de uygulanan tedaviler çocuklarda davranış değişiklikleri ve psikiyatrik bozukluklara yol açabilir. Özellikle okul öncesi dönemde kronik bir hastalığa sahip olmak çocuklarda uyum ve davranış problemlerini de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada,1.5-5 yaş arası GINArehberine göre bronşial astım tanısı ile takip edilen hastalarda gelişebilecek davranış değişiklikleriile astım arasında ilişki olup olmadığının belirlenmesi, astıma eşlik eden risk faktörleri ve uygulanan tedavinin davranış üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem:Çalışmamıza, Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları Polikliniğine başvuran 1.5-5 yaş arası astım nedeni ile montelukast kullanan 50 olgu, inhale kortikosteroid (İKS) kullanan 45 olgu ve Sağlam Çocuk Polikliniğine başvuran bilinen herhangi bir kronik hastalığı olmayan 60 sağlıklı kontrol grubu olmak üzere toplam 155 olgu dahil edildi. Katılımcıların cinsiyet, boy-kilo, yaş, sosyoekonomik düzeyleri, kardeş sayısı, doğum şekli ve anne sütü alımı gibi bilgiler hazırlanan olgu rapor formuna kaydedildi. Rutin poliklinik kontrolleri sırasında `1.5 -5 Yaş Çocuk Davranış Değerlendirme Ölçeği (ÇDDÖ)` uygulandı. Astım ile davranış değişikliği arasında anlamlı ilişki olup olmadığı değerlendirildi.Bulgular:Çalışmamızda gruplar arasında yaş ortalaması, cinsiyet, vücut ağırlığı, boy, anne sütü alımı, prematürite ve aylık gelir dağılımı, anne-baba eğitim düzeyi gibi sosyo-demografik özellikler açısından fark saptanmadı (p >0.05). ÇDDÖ toplam puanı ortancaları inhale kortikosteroid alanlar 40, montelukast alanlar 42.5kontrol grubu 32olarak hesaplandı.Montelukast ve inhale kortikosteroid alan iki grupta kontrol grubuna göre ÇDDÖ toplam problem puanı daha yüksek bulundu (p < 0.05). İnhale kortikosteroid ve montelukast alan grupları karşılaştırdığımızda duygusal tepkisellik, somatik yakınmalar, kaygı-depresyon, dikkat sorunları, saldırgan davranış,uyku problemleri, içe çekilme alt grupları ve içe yönelim, dışa yönelim, toplam problem puanları bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı.İçe yönelim ve dışa yönelim puanortancalarısırası ile kontrol grubu 10 ve 10, İKS alan grup 12.5 ve 13.5, montelukast alan grup 12.5 ve 12.5olarak hesaplandı.Kontrol grubu ile inhale kortikosteroid alan grup arasında içe yönelim, dışa yönelim bozuklukları ve diğer alt ölçek gruplarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı. Montelukast alan grupta ise kontrol grubuna göre içe yönelim ve dışa yönelim, duygusal tepkisellik ve agresif davranış alt gruplarında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (p< 0.05).Sonuç:Bu çalışmada astım nedeni ile takip edilen hastalarda davranış değişikliğinin sağlıklı çocuklara göre daha yüksek oranda olduğu saptandı. Montelukast tedavisi alan astımlı grubun toplam problem puanı, içe yönelim, dışa yönelim, duygusal tepkisellik, agresif davranış puanlarının diğer gruplara göre daha yüksek olması,astım gibi kronik bir hastalığın yarattığı yetersizlik duygusu ve sınırlamaların yanı sıra ilaç yan etkisinin de bu durumla ilişkili olduğunu düşündürdü.Anahtar Kelimeler: Okul öncesi dönem, astım, davranış değişikliği,montelukast

Introduction: Asthma, which is one of the most common chronic diseases of childhood, can cause both behavioral changes and psychiatric disorders in children.Having a chronic illness in preschool period brings with it adaptation and behavior problems in children.In this study, it was aimed to determine whether there is a association between asthma and behavioral changes that may develop in patients who have bronchial asthma diagnosis according to the GINA guideline between the ages of 1.5-5 years, the risk factors associated with asthma and the effect of treatment on the behavior.Material and Methods: This study was case-control study. In this study children who admissioned Health Sciences Faculty Ankara Keçiören Research and Training Hospital, Pediatry Department of Childhood Allergy and İmmunology, 1.5-5 yearswho have bronchial asthma diagnosis according to the GINA guideline are selected,50 cases using montelukast, 45 cases using inhaled corticosteroids. As a control group 60 children in the same age group without any known chronic diseases were included are selected. The participants were informed about the gender, height-weight, age, socioeconomic levels, number of siblings, type and duration of birth, transition to breast milk and additional food. The data were collected using a face-to-face interview technique. The `Child behavior checklist for ages 1.5-5 (CBCL)` was administered during routine outpatient clinic visits. It was evaluated whether there was a significant relationship between asthma and behavioral change. Results: This study showed no association between socio-demographic characteristics such as age, gender, body weight, height, breast milk intake and duration, prematurity, income , parental education level among the case and control groups, We found higher total score of CBCL in the asthmatic group than among control group (p <0,05). CBCL total score was median ICS 40, montelukast 42.5 and control group 32. Behavioral problems were found to be higher in asthmatic children than in healthy peers. This study showed no association in terms of emotional responsiveness, somatic complaints, anxiety-depression, attention problems, aggressive behavior, sleep problems, withdrawal subgroups and inward orientation, outward orientation, total problem scores between ICS and montelukast groups. There was no association between the control group and the inhaled corticosteroid group in terms of internal orientation, outward orientation disorders and other subscale groups (p>0.05). There was an association between montelukast group and control group in terms of outward orientation, emotional reactivity and aggressive behavior subgroups (p <0,05).Conclusion: The present study to determined that the behavioral change was higher in children who were followed up for the reason of asthma than healthy children.The total problem score of inward orientation, outward orientation, emotional responsiveness, aggressive behavior in montelukast group were higher than among the other groups.Key worlds: Asthma, preschoolar, behavioral problems, montelukast