Acil tıp ve aile hekimlerinin baskın mizaçlarının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç:Bu çalışma ile acil servislerde ve aile sağlığı merkezlerinde çalışan hekimlerdeki yaşam boyu değişmeyen, tavır ve davranışları belirleyen mizacı tespit ederek; stres yönetimi, hekim hasta ilişkileri, fiziksel veya sözel şiddetin önlenmesi gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılabilecek verileri literatüre kazandırmayı amaçladık.Gereç ve Yöntem:Bu çalışma, Ankara ilinde birden fazla merkezde görev alan acil tıp ve aile hekimleri üzerinde yapılan prospektif, tanımlayıcı bir çalışmadır.Katılımcıların baskın mizaçları, TEMPS-A(Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris, San Diego Autoquestionnaire) mizaç ölçeğine göre tespit edildi. Gruplar arasındaki istatistiksel farklar için Mann-Whitney Utesti kullanıldı. Kategorik verilerin analizi için Ki-kare veya Fisher's Exact testi kullanıldı.p<0.05 anlamlı kabul edildi.Bulgular: Çalışmaiçin 203 hekime ölçek uygulandı. Ölçek uygulanan 80 acil tıp hekimi ile 71 aile hekimi analize dâhil edildi. Çalışmaya dâhil edilen hekimlerin 69'u (%45.6) kadındı. Acil tıp hekimlerinin %80'i, aile hekimlerinin ise % 54.9'u herhangi bir baskın mizaca sahip değildi, bu fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0.001). Acil tıp hekimleri arasında en fazla siklotimik %6.3 ve hipertimik %6.3 mizaçlar;aile hekimlerinde ise depresif %14.1, endişeli %14.1, siklotimik %8.5 ve hipertimik %8.5 mizaçlar öne çıkan baskın mizaçlardı. Öne çıkan mizaçlar arasında depresif mizaç, aile hekimlerinde acil tıp hekimlerine göre daha yüksek saptandı (p=0.02).Sonuç: Çalışmamızda acil tıp hekimlerinin, aile hekimlerine göre daha az oranda baskın mizaça sahip olduğu tespit edildi. Aile hekimleri, acil tıp hekimlerine göre daha fazla depresif mizaca sahiptir. Sonuçlarımıza göre acil servislerde çalışan hekimlerde daha çok siklotimik ve hipertimik mizaç baskın iken aile hekimlerinde ise depresif ve endişeli mizaç ön plana çıkmaktadır.Anahtar Kelimeler: Acil tıp, aile hekimliği, TEMPS-A, mizaç, hipertimik, siklotimik, depresif, irritable, endişeli

Objective: In this study, we aimed to determine the temperaments that identify lifelong attitudes and behavior in emegency physicians and family physicians; to give informations to the literature tostress management, physician patient relationships, prevention of physical or verbal violence.Materials and Methods: This study is a prospective, descriptive study on emergency physicians and family physicians working in more than one center in Ankara. Participants were identified affective temperaments according to TEMPS-A (Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris, San Diego Autoquestionnaire). Mann-Whitney U test was used for statistical differences between groups. Chi-square or Fisher's Exact test was used for the analysis of categorical data. p<0.05 was considered significant.Findings: 203 physicians were applied to study. 80 emergency physicians and 71 family physicians were included in the analysis. 69 (45.6%) of the physicians included in the study were female. Eighty percent of emergency physicians and 54.9% of family physicians did not have any affective temperament, this difference was statistically significant (p = 0.001). Among emergency physicians, 6.3% cyclotymic and 6.3% hypertimic temperament were found. In the family physicians, the 14.1% depressive, 14.1% anxious, 8.5% cyclotymic and 8.5% hyperthymic temperament were found. Depressive temperament was higher in family physicians than emergency physicians (p = 0.02).Conclusion: In our study, it was determined that emergency physicians had less affective temperament than family physicians. Family physicians have more depressive temperament than emergency physicians. According to our results, emergency physicians are predominantly cyclothymic and hyperthymic temperament whereas family physicians are predisposed to depressive and anxious temperament.Key words: Emergency physicians, family physicians, TEMPS-A, temperament, depressive, irritable, hypertimic, anxious, cyclotimic.