Gönüllü kan bağışçılarında bir ünite kan bağışı sonrası perfüzyon indeksi ve pletismografik değişkenlik indeksinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Günümüzde travma, özellikle genç yaş grubunda morbidite ve mortalitenin önemli nedenleri arasındadır. Travmaya bağlı ölümlerin önemli bir kısmı hemorajik şok ile ilişkilidir ve %30-40 kadarı kontrolsüz kanamalardan kaynaklanmaktadır (1). Bu nedenle, travma hastalarında hemorajik şok yönetiminde doğru ve hızlı tanı koyduracak belirteçlere ihtiyaç vardır.Biz de bu çalışmada, sağlıklı kan bağışçılarında bir ünite kan bağışı sonrasında perfüzyon indeksi (Pİ) ve pletismografik değişkenlik indeksindeki (PDİ) değişiklikleri belirlemeyi, böylece birçok parametrenin normal olduğu 750 ml'den az miktardaki kanamaları (evre 1 şoktaki travma hastaları) saptamada perfüzyon indekslerinin kullanılabilirliğini değerlendirmeyi amaçladık.Materyal ve metot:Bu çalışma prospektif, kesitsel bir çalışmadır. 15.07.2019 -31.08.2019 tarihleri arasında Türk Kızılay'ı Orta Anadolu Bölge Kan Merkezi'ne kan bağışında bulunmak için başvuran 18 yaş ve üzeri 180 adetsağlıklı gönüllü çalışmaya ardışık olarak dâhil edildi.Gönüllülere çalışma ile ilgili bilgi verildikten sonra çalışmaya katılmaya kabul eden gönüllülerin yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksleri kayıt edildi. Gönüllülerin kan bağışı öncesi; hemoglobin, sistolik kan basıncı (SKB) , diyastolik kan basıncı (DKB) , ortalama arter basıncı (OAB) , nabız sayısı, şok indeksi, nabız basıncı, Pİ ve PDİ değerleri ölçüldü. Pİ ve PDİ, hastaların vital bulgularının alınması esnasında, eş zamanlı olarak Masimo Radical 7 Monitorünün (Masimo Corporation, Irvine, Amerika) pulse oksimetre sensoru ile ölçüldü. 480 ml kan bağışı sonrasında tekrar SKB, DKB, OAB, nabız sayısı, şok indeksi, nabız basıncı, Pİ ve PDİ değerleri ölçüldü ve veri toplama formuna kaydedildi. Bağışçıların hemoglobin değerleri Hemo Control (EKF Diagnostics GmbH, Ebendorfer Chaussee 3, 39179 Barleben, Germany) cihaz ile parmaktan ölçüm yapılarak bakıldı. Çalışma boyunca elde edilen ve çalışma formuna kayıt edilen tüm verilerin analizi IBM SPSS 20.0 (Chicago, IL, USA) istatistik programı kullanılarak yapıldı.Bulgular:Hemodinamik parametrelerin öncesi ve sonrası ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (Tüm parametreler için p <0.001). Bağışçıların kan bağışı öncesi ölçülen Pİ ortanca değeri 3.9 (IQR: 2.9-6.1) kan bağışı sonrası ölçülen Pİ ortanca değeri ise 2.45 (IQR: 1.7-4.1) olarak belirlendi. Bağışçıların kan bağışı öncesi ölçülen PDİ ortanca değeri 22 (IQR: 18-26) kan bağışı sonrasında ölçülen PDİ ortanca değeri ise 28 (IQR: 23-33) olarak belirlendi. Kan bağışı öncesi ve sonrası Pİ ve PDİ değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (Tüm değerler için p<0.001 ).Sonuç:Kan bağışı yapan hastalarda yapılan ölçümlerde 1 ünite kan bağışlama işlemi sonrası vital bulgularda klinik olarak anlamlı değişim saptanmazken Pİ ve PDİ değerlerinde anlamlı değişim saptanmıştır. Bu bilgiler ışığında, Acil servisteki travma hastalarının doku perfüzyonunuperfüzyon indeksleri kullanılarak hızlı ve kolay ölçülmesi; gerek erken tanı gerekse hekimin erken müdahalesi için klinik pratiğimize olumlu katkı sağlayacaktır.

Introduction:Trauma is an important cause of morbidity and mortality, especially in the young age group. A significant proportion of trauma-related deaths are associated with hemorrhagic shock and up to 30-40% are caused by uncontrolled bleeding (1). Therefore, there is a need for markers to accurately and quickly diagnose the management of hemorrhagic shock in trauma patients. We aimed to evaluate the usefulness of perfusion indices in detecting trauma patients (stage 1 shock).Materials and methods: This is a prospective, cross-sectional study. 180 healthy volunteers aged 18 years and over who applied to the Turkish Red Crescent Central Blood Region Blood donation between 15.07.2019 and 31.08.2019 were included in the study consecutively. After giving information about the study, age, gender and body mass indexes of the volunteers who accepted to participate in the study were recorded. Before the blood donation of the volunteers; Hemoglobin, systolic blood pressure (SBP), diastolic blood pressure (DBP), mean arterial pressure (MAP), pulse rate, shock index, pulse pressure, PI and PVI values were measured. PI and PVI were measured simultaneously with the pulse oximetry sensor of the Masimo Radical 7 Monitor (Masimo Corporation, Irvine, USA) during the vital signs of the patients. After 480 ml blood donation, SBP, DBP, MAP, pulse rate, shock index, pulse pressure, PI and PVI values were measured and recorded on the data collection form. Hemoglobin values of donors were measured by finger measurement using Hemo Control (EKF Diagnostics GmbH, Ebendorfer Chaussee 3, 39179 Barleben, Germany). All data obtained during the study and recorded in the study form were analyzed using IBM SPSS 20.0 (Chicago, IL, USA) statistical program.Results: There was a statistically significant difference between pre- and post-haemodynamic parameters (p <0.001 for all parameters). The median PI value of donors before blood donation was 3.9 (IQR: 2.9-6.1) and the median PI value after blood donation was 2.45 (IQR: 1.7-4.1). The median value of PVI before donation was 22 (IQR: 18-26) and the median value of PDI after donation was 28 (IQR: 23-33). There was a statistically significant difference between PI and PDI values before and after blood donation (p <0.001 for all values).Conclusion: There was no clinically significant change in vital signs after 1 unit of blood donation, but there was a significant change in PI and PVI values. In the light of this information, rapid and easy measurement of tissue perfusion of trauma patients in the emergency department using perfusion indices; will make a positive contribution to our clinical practice for both early diagnosis and early intervention of the physician.