Hipofiz adenomlarında bilgisayarlı tomografi ve magnetik rezonans görüntüleme.

Abstract

ÖZET Hipofiz adenomu şüphesi ile başvuran, 1 14 olgu hem bilgisayarlı tomografi (BT) hem de manyetik rezonans görüntüleme ( MRG ) ile incelendi. 33 olguda mikroadenom, 16 olguda makroadenom ve 5 olguda empty sella tespit edildi. Mikroadenom tanısı alan 2 olgu ve makroadenom tanısı alan 11 olgu öpere oldu. Dokuz olguda yalnız postoperatif, sekiz olguda hem preoperatif hem de postoperatif olmak üzere toplam 17 olguda postoperatif sella incelemesi yapıldı. BT ve MRG hipofiz adenomlannm tanı ve takibinde non-invaziv ve etkin görüntüleme yöntemleridir. MRG özellikle 5 mm.den küçük boyutlu mikroadenomlann tanısında BTden üstün bulundu. Makroadenomlann tanısında BT ve MRG eşit olarak gözlendi. BT kemik yapılardaki değişiklikler ve intrasellar kalsifikasyonlann tespitinde, MRG ise perisellar yapıların ve kitlenin çevre yapılarla, özellikle vasküler yapılarla ilişkisinin değerlendirilmesinde daha yararlı bilgiler verdi. İntrasellar hemoraji, kistik lezyonlar ve empty sellanın gösterilmesinde MRG, BT'den üstün olarak gözlendi. Multiplanar kesit elde etme yeteneği, yüksek yumuşak doku kontrast rezolüsyonu, güvenli kontrast madde kullanımı ve iyonizan radyasyon kullanılmaması MRG'nin diğer avantajlarıdır. Sonuç olarak, mikroadenomlann tanısında ve makroadenomlann çevre yapılarla ilşkisinin değerlendirilmesinde BTden üstün özellikleri olan MRG, hipofiz adenomu öntanısı ile başvuran olgularda ilk tercih edilmesi gereken görüntüleme yöntemidir. Makroadenomlann değerlendirilmesinde BT ve MRG birbirlerini tamamlayıcı bilgiler vermektedir, özellikle küçük boyutlu mikroadenomlann tanısında klinik ve endokrinolojik bulgular göz önünde tutulmalıdır. 67

SUMMARY Among 1 14 cases examined by both MRI and CT and suspected of having pituitary adenoma, microadenoma was detected in 33, macroadenoma in 16 and empty sella in 5 of them. Two patients with microadenoma and 1 1 patients with macroadenoma were operated. Totally 17 postoperative sellar imagings were performed, 8 of them being both preoperative and postoperative. CT and MRI are noninvasive and affective imaging methods for the diagnosis and follow-up pituitary adenomas. In our study, MRI was found to be superior to CT especially for the diagnosis of microadenomas with a size smaller than 5 mm, whereas, both modalities head similar diagnostic capabilities for macroadenomas. CT was found to be useful for the detection of bony structure changes and intrasellar calcifications whereas MRI was more useful in the evaluation of perisellars structures and relationship of adenomas with the adjacent, especially vascular structures. MRI was found to be more efficacious in the imaging intrasellar hemorrhages, cystic lesions and empty sellas. Multiplane scanning capability superb soft-tissue contrast resolution, utilization of safe contrast resolution, utilization of safe contrast agents and elimination of ionizing radiotion are other advantages of MRI. We concluded that, in comparison with CT, MRI has superior capabilities in the diagnosis by microadenomas and in the evaluation of relationships of macroadenomas with the surrounding structures; therefore, MRI should be first imaging modality for cases with a preliminary diagnosis of pituitary adenoma. CT and MRI complement each other in the assessment of macroadenomas; whereas, clinical and endocrinological findings should be taken into account as well for the diagnosis of small sized microadenomas. 68