Sağlık personelinde lateks allerjisi

Abstract

ÖZET Doğal lateks içeren ürünler, geç tip ve ani tip aşırı duyarlılık reaksiyonlarına neden olabilir. Üretim aşamasında latekse eklenen kimyasal katkı maddeleri T hücrelerine bağlı tip-lV reaksiyonlara yol açar; buna karşılık latekste doğal olarak bulunan bazı proteinler antikorlara bağlı tip-I reaksiyonlardan sorumludur. Tip-I reaksiyonların klinik görünümü kontakt ürtiker, sistemik ürtiker, rinit, konjuktivit, bronkospazm ve anafilaksi şeklinde olabilir. Lateks allerjisi spina bifidalı hastalar, sağlık görevlileri ve lateks endüstrisinde çalışanlarda daha sıktır. Lateks ekstresiyle prick test (SFT) uygulayarak, düzenli olarak lateks ürünlerini kullanan 206 sağlık personeliyle, mesleksel lateks teması olmayan 100 atopik ve 100 non-atopik hastada lateks duyarlılığını araştırdık. 1 9 sağlık personelinde (%9,22) lateks SFT pozitif bulunmasına karşılık, kontrol gruplarındaki hastaların hiçbirinde pozitif lateks SFT gözlenmedi. Sağlık personeli, lateks SFT sonuçlarına göre iki gruba ayrılarak değerlendirildi. Yaş, cinsiyet ve lateksle toplam temas süresi açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktu. Fakat günlük temas süresi ve kullanılan günlük eldiven sayısı lateks SFT pozitif grupta anlamlı olarak yüksekti (p<0,05). Lateks ürünlerine bağlı semptomlar ellerde sınırlıydı. Lateks temasına bağlı olarak, lateks SFT pozitif gruptaki hastaların tamamı kaşıntı, %68,4'ü eritem ve %52,6'sı kontakt ürtiker yakınması olduğunu belirtti. Bu semptomlar lateks SFT negatif sağlık personelinde sırasıyla %21,4, %14,4 ve %1,6 oranlarındaydı (p<0,0001). Allerjik rinit, brohşial astma ve konjuktivit öyküsü de SFT pozitif grupta anlamlı olarak yüksekti (p<0,05). Lastik katkı maddeleriyle yapılan yama testleri 42 sağlık personelinin 5'inde pozitif sonuçlandı, iki doktorda latekse bağlı tip-I duyarlılığın yanısıra lastik katkı maddelerine bağlı tip-IV duyarlılık saptandı. Lateks duyarlılığının belirlenmesinde lateks SPTin duyarlı, güvenli, ucuz ve uygulanması kolay bir tanı yöntemi olduğu düşüncesindeyiz. Yüksek risk taşıyan sağlık personeline tarama testi olarak lateks SFT uygulanmalı ve lateks allerjisi öyküsü olan veya lateks SFT pozitif bulunan bütün bireylere lateks temasından kaçınmaları önerilmelidir. 49

SUMMARY LATEX ALLERGY IN MEDICAL PERSONNEL Products containing natural latex can induce delayed and immediate hypersensitivity reactions. Chemicals added to latex during processing induce T-cell mediated type-IV reactions while proteins that occur naturally in latex elicit antibody mediated type-I reactions. The clinical manifestations of type-I reactions include contact urticaria, systemic urticaria, rhinitis, conjunctivitis, bronchospasm and anaphylaxis. Latex allergy has been prevalent in patients with spina bifida, health-care workers and workers in the latex industry. Using a latex skin prick test (SPT), we investigated latex sensitization in 206 medical personnel who regularly use latex products and among 100 atopic and 100 non-atopic controls who were not occupationally exposed to latex. Latex SPTs were positive in 19 medical personnel (9,22%) whereas none of the control patients were found to have positive SPT to latex. Medical personnel divided into two groups based on the latex SPT results. There was no statistically significant difference between the two groups according to age, gender and years of exposure to latex, but daily exposure time and daily glove use was significantly higher in latex SPT positive group (p<0,05). Symptoms due to latex products were limited to hands. Latex SPT positive medical personnel complained of; itching (100%), rush (68,4%) and contact urticaria (52,6%) upon exposure to latex. But these symptoms were reported by latex SPT negative personnel; 21,4%, 14,4% and 1,6% respectively (p<0,0001). History of allergic rhinitis, bronchial asthma and conjunctivitis was also higher in SPT positive group (p<0,05). Patch tests with rubber additives was positive in 5 of 42 medical personnel. Two doctors were found to have both type-I hypersensitivity to latex and type- IV hypersensitivity to rubber additives. We conclude that,, latex SPT is a sensitive, safe, cheap and easy to perform diagnostic method to detect latex hypersensitivity. Prospective screening with latex SPT should be offered to all high risk medical personnel and individuals with either a history of latex allergy or a positive latex SPT should be counseled to avoid latex exposure. 50