Uçucularda omurga lesyonları

Abstract

ÖZET Genel uçucu popülasyonu ve özellikle jet pilotları üzerinde yaptığımız omurga lezyonları ve bu lezyonlardan kaynaklanan bel - boyun ağrısı yakınmaları ile ilgili çalışmamız, 1994 - 1995 yılları arasında, GATA Hava ve Uzay Hekimliği Muayene Merkezine gelen 947 uçucu, 313 uçucu adayı ve 63 hava - yer personelinin radyolojik olarak vertebral kolonlarının incelenmesine ve 225 pilot üzerinde yapılan anketin sonuçlarına dayanmaktadır. Ayrıca 20 yıllık bir dönem içinde, ejeksiyon yapan 212 uçucunun da, omurga lezyonları incelenmiştir. Uçuşun doğasında yeralan ve omurgayı etkileyen travmalar, akselerasyonun etkisiyle açığa çıkan G kuvvetleri ile vibrasyondan kaynaklanır. Değişik büyüklükte ve tekrarlayan periyodlarla uçucu üzerine etki eden G yükü ve vibrasyon, uçucular arasındaki omurga lezyonlarına ve bel - boyun ağrılarına olan yatkınlığı arttırmaktadır. Genel uçucu popülasyonun, % 11.5 'inde bel bölgesinde ve % 12.6 'sında ise boyun bölgesinde edinsel omurga lezyonu bulunmuştur. Halen görev yapan bu uçucuların, % 25.4 'ünde ise hafif de olsa ağrı oluşturabilecek, çoğunlukla bel bölgesine ait doğumsal lezyonlar görülmüştür. Ayrıca, ejeksiyon sonrası görülen en sık lezyon, aşağı sırt bölgesindeki, vertebra kompresyon kırığıdır. Özellikle yüksek performanslı jet pilotlarında, uçuş sırasında genellikle yumuşak doku lezyonlarına bağlı, ani gelişen bel ağrısının yanında boyun ağrılarının da arttığı görülürken, helikopter pilotlarında yavaş gelişip daha kısa sürede geçen bel ağrısı yakınmaları dikkat çekmektedir. 67

SUMMARY This study on vertebral lesions and backache complaints in the general flying population is based on radiological examination of the vertebral column and a questionnaire answered by 225 pilots. The vertebral column X-rays of 947 pilots, 313 student pilots and 63 ground officers are examinated at Gülhane Military Medical Academy Aerospace Medical Center in 1994-1995 in Eskişehir. Physical stresses that effect the vertebral column and come from naturally through flying are G - forces and vibration. G - forces and vibration that effect pilots in repeating period and with different magnitude increase the susceptibility to vertebral lesions and backache among pilots of general flier population, vertebral lesions were found at lomber spine in 11.5 %, at cervical spine in 12.6 %. 25.4 % of these active fliers had dominantly congenital lesions of lomber spine that may cause backache. The most common lesion after ejection was vertebral compression fracture at low back region. While it was seen that cervical pain in addition to acute backache due to generally soft tissue injuries in especially high performance jet pilots increases, it was noticable that helicopter pilots complain backache which increases slowly and releives fast. 68