Tanısında güçlük çekilen sıtma olgularında hematolojik parametreler ve laktik dehidrogeneaz ölçümlerinin indirekt tanısal değeri

Abstract

ÖZET Bu çalışma, tanısında güçlük çekilen sıtma olgularında hematolojik parametreler ve laktik dehidrogenaz (LDH) düzeylerinin destekleyici tanısal parametreler olarak kullanılabilirliğini araştırmak amacı ile 1993-1996 yılları arasında GATA Infeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.B.D. 'da yapıldı. Bu amaçla; 96'sı erkek (% 96), 4'ü (% 4) bayan olmak üzere toplam 100 kişiden oluşan hasta grubu (SG) ve 35 sağlıklı kan donöründen oluşan kontrol grubu (KG) araştırıldı. Tüm çalışma grubumuzda; Westergren yöntemi ile Eritrosit Sedimantasyon Hızı (ESH) tayin edildi, Cell-dyn 1600 cihazı (Abbott, Texas, USA) kullanılarak Hemaglobin (Hb), Hematokrit (Hct), Ortalama Eritrosit (KK) Hacmi (MCV), Ortalama KK Hb'i (MCH), Ortalama KK Hb Konsantrasyonu (MCHC), Trombosit (Pit) ve lökosit sayısı, periferik yayma analizleri yapıldı, Technicon RA-1000 otoanalizöründe Biotrol LDH S.F.B.C. kiti kullanarak LDH düzeyleri araştırıldı. Çalışmaya alınan SG'nun % 78'inde ESH 20 mm/h üzerinde saptandı. Bu grubun % 85'inde anemi ( Hb< 12 gr), % 23'ünde MCV < 80 fi, %23'ünde MCH < 26 pg, %8'inde MCHC < 31 g/dl olarak bulundu. Bunların % 78'inde trombositopeni, % 12'sinde lökopeni (BK< 4000), % 56'sında lenfositoz,% 10'unda pansitopeni, % 70'inde anemi ve trombositopeni, % 93'ünde LDH yüksekliği saptandı. Anemi belirlenen olguların %98.5'inde, pansitopeni bulunan olguların % 100'ünde LDH yüksekliği belirlendi. KG'nun değerleri ile karşılaştırıldığında; ESH, Hb, Hct, MCH, MCHC, BK, periferik yayma, Pit, ve LDH bakımından iki grup arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı bulundu (ESH pO.0001, Hb pO.001, Hct p<0.001, MCH pO.0001, MCHC p<0.001, BKpO.001, Pltp<0.0001, LDH p<0.0001). Sonuç olarak; zamanında tedavi edilmez ise iş ve güç kaybına, infeksiyon zincirinin devamlılık göstermesine neden olan sıtma hastalığının tanısında klasik tanı yöntemleri ile tanı konulamayan olgularda indirekt tanı yöntemi olarak hematolojik parametrelerin ve LDH'nın kullanılabileceği kanaatine varıldı.

SUMMARY This study was performed in GATA Infectious Diseases and Clinical Microbiology Department between years 1993- 1996 in order to evaluate the value of the hematological parameters and serum lactate dehydrogenase (LDH) levels as supporting diagnostic parameters in malaria cases with diagnostic difficulties. For the purpose, study group (SG) was comprised 100 malaria cases (96 men and 4 women ) and control group (CG) was comprised 35 healthy blood donors. Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR) by using Westergren method, Hemoglobin (Hb), Hematocrit (Hct), Mean Corpuscular Volume (MCV), Mean Corpuscular Hemoglobin (MCH), Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration (MCHC) and the number of platelet (Pit) and leukocytes by using Cell-dyn 1600 (Abbott, Texas, USA), peripheral blood smear and serum LDH levels by using Technicon RA-1000 autoanalyzer were all detected. ESR was over 20 mm/h in 78% of SG. Eighty five percent of this group was anemic (Hb < 12 g/dl); MCV <80 fl was detected in 23%; MCH was under 26 pg in 23%, and MCHC <31 g/dl in 8%. In patients, thrombocytopenia was detected in 78%; leukopenia (WBC< 4000/ mm3) in 12%; lymphocytosis in 56 %; pancytopenia in 10%, anemia and thrombocytopenia in 70%; high LDH levels in 93%. High level of LDH was detected in 98.5% of anemic patients and in 100% of pancytopenic patients. When these results of SG were compared with these of CG; ESR, Hb, Hct, MCH, MCH, MCHC, WBC, Pit and LDH level were all found to be statistically different (pO.0001, p<0.001, p<0.001, p<0.0001, p<0.001, p<0.001, p<0.0001, pO.0001 respectively). We concluded that in malarial cases with diagnostic difficulties by using classical methods, hematological parameters and serum LDH levels can be used as an indirect diagnostic method. 40