Lineer akseleratör tabanlı stereotaktik radyocerrahi cihazının özellikleri

Abstract

ÖZET 1895 yılında X ışınının bulunuşu ile birlikte günümüze kadar geçen yüzyıllık radyasyon tarihinde X ışını tıpta gerek tanı gerekse tedavi amaçlı olarak birçok alanda kullanılmıştır. İyonize radyasyonun hastalara uygulanımında standart olarak kullanılan tekniklerde hastalıklı dokuyu çevreleyen sağlam doku verilen toplam doz için herzaman sınırlayıcı olmuştur. Sağlam dokuya uygulanan radyasyon hastaya tedavi sonrasında sıkıntı yaratabilecek klinik durumlara yol açabilmektedir. Bu nedenle değişik teknikler geliştirilmiştir. Bu tekniklerden biride stereotaktik radyocerrahidir. Bu yöntemle hastanın intrakraniyal lezyonu üç boyutlu olarak tanımlanmakta, bu lezyona yüksek bir radyasyon dozu bir seferde uygulanırken sağlam dokuya radyasyon verilmemektedir. Yüksek bir radyasyon dozunun intrakraniyal bir lezyona bir seferde uygulanması esnasında yapılacak bir hata ile sağlam dokunun ışınlanması ve doğabilecek sonuçlar düşünüldüğünde çok hassas çalışılması gereği kaçınılmazdır. Tedavi tekniği dünya standartlarında 1 mm. altodaki hatayı kabul etmektedir. Cihazın klinik kullanımdan önce test ölçümlerinin yapılması ve bu ölçümlerin standartların içinde olduğunun gösterilmesi sonucunda klinik uygulamalara geçilmesi gerekmektedir. Ayrıca hastanın tedaviye alınması esnasında kalite güvence kurallarına uyulması ve belli standartlarda tedaviye alınması gerekmektedir. Anabilim dalımızda geçekleştirilen bu çalışmada Lineer akseleratör tabanlı stereotaktik radyocerrahi cihazımızın dozimetrik ölçümlerini yaparak klinik uygulamalara geçmeden önce cihazımızı test ettik. Planlama ve tedavi uygulamasının dünya standartlarıyla paralel olduğunu gösterdik. 40

SUMMARY In 100 years' radiation time, since X-ray was found in 1895, X-rayhas been used both for diagnosis and therapy. The healty tissue surrounding the abnormal one is always the limiting factor for total dose used in standart technichs. The radiation given to healty tissue can cause clinical problems after radiotherapy. For this reason new technichs has been developed. One of this tehnichs is stereotactic radiosurgery. By this method, the intracranial lesion is defined in 3- dimension and high dose radiation is given in one fraction without effecting the surrounding healthy tissue. If we think about the results of giving this high dose radiation to healthy tissue by fault, it's understood that we must work very carefully. According to the world standarts a fault under 1 millimeter is accepted. Before the clinical use of stereotactic radiosurgery unit, test measurements must be done. If this results within the standarts clinical practice can be done. Also we must obey to quality assurance rules during the treatment procedure. In our department, dosimetric measurements of lineer accelerator based stereotactic radiosurgery unit are done before clinical practice, so our unit is tested. We proved that planning and treating aplications are in the limits of world standarts. 41