Diyabetik ve nondiyabetik glokomlu hastalarda kornea biyomekaniği, optik sinir başı topografisi ve retina sinir lifi tabakası kalınlığının araştırılması

Abstract

ÖZET Amaç: Primer açık açılı glokomlu (PAAG) olgularda diyabeti bulunan hasta grubu ve diyabetik olmayan kontrol grubu arasında kornea biyomekanik özelliklerinin,optik sinir başı (OSB) topografisinin ve retina sinir lifi tabakası (RSLT) değişikliklerinin değerlendirilmesi, metabolik kontrol ve diyabet süresinin kornea biyomekanik özellikleri, OSB topografisi ve RSLT‟ye etkisinin incelenmesi Yöntem: 60‟ı diyabetik, 41‟i diyabetik olmayan 101 PAAG‟li olgu çalışmaya alındı. Olgulara tam bir göz muayenesi sonrası, Oküler response analizörü (ORA) kullanılarak kornea histerezisi (KH) ve kornea rezistans faktör (KRF) ölçümleri yapıldı. Ultrasonik pakimetre ile santral kornea kalınlığı (SKK) ölçüldü. Tüm hastaların OSB topografik parametreleri HRT III kullanılarak değerlendirildi. OSB etrafındaki ortalama RSLT kalınlığı ve dört kadrandaki RSLT kalınlığı, spectralis HRA + OCT kullanılarak ölçüldü. Diyabetik hastaların aynı gün içerisinde ölçülmüĢ olan glikozile Hb (HbA1c) düzeyleri değerlendirilmeye alındı. Bulgular: Diyabetik grupta kontrol grubuna göre KRF anlamlı düzeyde yüksek saptandı (p=0,016). Diyabetik grup ve kontrol grubu arasında SKK ve KH‟de anlamlı fark tespit edilmedi (SKK için p=0.37 ve KH için p= 0.11). Diyabetik grupta KH ve KRF ile diyabet süresi ve HbA1c düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmadı (HbA1c düzeyleri açısından; KH için r = 0.126, p= 0.338 ve KRF için r = 0.110, p= 0.403, diabet süresi açısından; KH için r= -0.067, p= 0,609 ve KRF için r= 0.116, p=0.379). Diyabetik grupta kontrol grubuna göre rim alanı (RA) ve rim volümü (RV) anlamlı düzeyde yüksek bulundu (RA için p= 0.037 ve RV için p= 0.02). Gruplar arasında diğer HRT parametreleri yönünden istatistiksel anlamlı fark bulunamadı (p>0.05). Diyabetik grupta RA ve RV ile diyabet süresi arasında anlamlı ilişki saptanmadı (RA için r= 0.031, p=0.815 ve RV için r=0.034, p=0.797). HbA1c düzeyi ile HRT parametrelerinden disk alanı (DA), çukurluk alanı (CA), çukurluk hacmi (CV) ve çukurluk şekil ölçümü (CSM) arasında anlamlı zayıf düzeyde pozitif korelasyon saptandı (DA için r=0.348, p=0.006; CA için r=0.354, p=0.006; CV için r=0.317, p=0.014; CSM için r=0.319, p=0.013 ). Çalışmamızda diyabetik ve diyabetik olmayan glokomlu hastalar arasında ortalama RSLT kalınlık ölçümleri ve dört kadrana ait RSLT kalınlık ölçümleri açısından anlamlı fark tespit edilmedi (p>0.05). Diyabetik grupta dört kadrana ait sinir lifi kalınlığı ve ortalama RSLT kalınlığı ölçümleri ile diyabet süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmedi (p>0.05). Diyabetik grupta nazal kadrana ait sinir lifi kalınlığı ve ortalama RSLT kalınlığı ölçümleri ile HbA1c düzeyleri arasında anlamlı zayıf düzeyde pozitif korelasyon saptandı (nazal kadran RSLT kalınlığı için r=0.325, p=0.01; ortalama RSLT kalınlığı için r=0.292 , p=0.024). Sonuç: PAAG‟li olgularda diyabetik hastalarda diyabetik olmayanlara göre KRF anlamlı yüksek tespit edildi. PAAG‟li olgularda diyabetik hastalarda diyabetik olmayanlara göre KRF ile sergilenmiş olarak korneal sertlik artışı ile ilişkili olabilen kornea biyomekanik değişiklikleri olabilir. Diyabetin süresi ve metabolik kontrolü kornea biyomekanik özelliklerini etkilemeyebilir. PAAG‟li diyabetik hastalarda kontrol grubuna göre anlamlı RSLT kalınlık değişimleri gözlenmedi. PAAG‟li olgularda diyabet süresinin RSLT kalınlığı üzerinde etkisi bulunmadı. PAAG‟li hastalarda diyabetin metabolik kontrolü ile RSLT kalınlığı arasında ilişki saptandı. PAAG‟li hastalarda diyabetin metabolik kontrolüne rağmen RSLT kalınlığının incelebileceğinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Diyabetik PAAG‟li hastalarda OSB topografik değişiklikleri olabileceği gözlendi. DM‟nin PAAG‟li hastalarda topografik değerlendirme sonucu optik disk hasarını belirgin olarak etkilemediği görüldü. Diyabet süresinin OSB topografisi üzerine anlamlı etkisi tespit edilmedi. PAAG‟li diyabetik hastalarda diyabetin metabolik kontrolü ile OSB topografisi arasında ilişki olabileceği gözlendi. Diyabette metabolik kontrol bozukluğunun optik disk çukurluğunu olumsuz olarak etkileyebileceği görülmüştür.

ABSTRACT Purpose: Our aim was to evaluate the differences between diabetic primary open angle glaucoma (POAG) subjects and nondiabetic POAG subjects in terms of corneal biomechanical properties, optic nerve head (ONH) topography, retinal nerve fiber layer (RNFL) thickness and to investigate the effect of metabolic control and duration of diabetes on corneal biomechanical properties, ONH topography and RNFL. Methods: After a complete ophthalmolgic examination of 101 patients with primary open angle glaucoma, 60 diabetic patients and 41 nondiabetic control patients, using ocular response analyzer (ORA), corneal hysteresis (CH) and corneal resistance factor (CRF) were measured. Central corneal thickness (CCT) was measured with ultrasonic pachymetry. ONH topographic parameters in all patients were evaluated using Heidelberg retina tomography (HRT) III. Avarage around ONH and the four quadrants RNFL thickness were measured using Spectralis HRA + OCT. Glycosylated hemoglobin (HbA1c) levels of the diabetic patients measured on the same day were taken into evaluation. Results: CRF values were significantly higher in the diabetic group compared to the control group (P = 0.016). CCT and CH were not significantly different between the diabetic and control group (CCT: p = 0.37 and CH: p = 0.11). The duration of diabetes and HbA1c levels were not significantly correlated to both CH and CRF in the diabetic group (For the assesment of HbA1c levels, the values of r and p were 0.126 and 0.338 respectively for CH and 0.110 and 0.403 respectively for CRF. For the assesment of the duration of diabetes, the values of r and p were -0.067 and 0.609 respectively for CH and 0.116 and 0.379 respectively for CRF). Rim area (RA) and rim volume (RV) were significantly higher in the diabetic group than the control group (p = 0.037 for RA and RV, p = 0.02). In terms of other HRT parameters there were no statistically significant difference between the two groups (p> 0.05). In the diabetic group, there was no significant correlation between the duration of diabetes and rim area (RA) (r = 0.031, p = 0.815) and rim volume (RV) ( r = 0.034, P= 0.797). A weak positive correlation was found between the HbA1C levels and HRT parameters of disc area (DA), cup area (CA), cup volume (CV) and cup shape measure (CSM) (r = 0.348, p = 0.006; r = 0.354, p = 0.006; r = 0.317, p = 0.014; r = 0.319, p = 0.013; respectively). In our study no significant relationship was found in diabetic and nondiabetic glaucoma patients in terms of avarage RNFL thickness and four quadrants RNLF thickness (p>0.05). There was no significant correlation between the duration of diabetes and average RNFL thickness and RNFL thicknesses of the four quadrants. In the diabetic group a weak positive correlation was found between the HbA1c levels and nasal quadrant RNFL thickness and avarage RNFL thickness measurements(r = 0.325, p = 0.011 and r = 0.292, p = 0.024; respectively). Conclusion: In the POAG cases CRF was significantly higher in the diabetic patients compared to nondiabetic patients. In primary open-angle glaucoma patients with diabetes corneal rigidity, exhibited by CRF, may be increased and duration of diabetes and metabolic control probably doesn‟t effect corneal biomechanical properties. No significant differences were found in RNFL thickness in POAG patients with and without diabetes. In POAG patients duration of diabetes did not effect RNFL thickness. In POAG patients a relation is found between the metabolic control of diabetes and RNFL thickness, it must be taken into consideration that in POAG patients RNFL thickness may decrease despite good metabolic control of diabetes. ONH topographic changes may be seen in POAG patients with diabetes. It was seen that diabetes has no significant effect on optic nerve head damage in POAG patients. Duration of diabetes was not effective on ONH topography. In diabetic POAG patients, it was seen that there was a correlation between the metabolic control of diabetes and ONH topography. In diabetes poor metabolic control may affect optic disc cupping negatively.