Prognati ınferiora sahip sınıf ııı malokluzyonlu bireylerde ortopedik tedavi sırasında temporomandibular eklem bölgesinde görülen değişikliklerin manyetik rezonans görüntüleme ve ultrasonografik doppler görüntüleme yöntemi ile incelenmesi

Abstract

Mandibular prognatizm; mandibulanın maksillaya ve/veya kraniyal tabana göre boyut, form ve pozisyonundaki uyumsuzlukla karakterize fasiyal bir displazidir. Bu düzensizlik maksillanın geride (maksiller retrüzyon) veya mandibulanın ileride (mandibular prognatizm) konumlanması veya her ikisinin kombinasyonuyla karakterizedir. İskeletsel sınıf III malokluzyonların tedavisi bu malokluzyonun diferansiyal diagnozuna göre farklılık gösterir. Normal konumda maksillaya sahip olduğu halde mandibular prognatizmi olan bireylerin tedavisinde çenelik kullanılmaktadır. Çenelik ile mandibulaya doğrudan bir ortopedik kuvvet uygulanmakta ve bu kuvvet de temporomandibular eklem bölgesine yansımaktadır.Bu çalışmada, retraktif kuvvetlerin TME'nin kanlanmasına etkileri Ultrasonografik Doppler (USD) metodu ile incelenmeye çalışılmıştır. Kondiler remodelingin bir belirtisi olarak kanlanmanın incelenmesinin ardından retraktif kuvvetlerle TME'de meydana gelen remodeling olayları ve disk pozisyonları ise Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) yöntemiyle incelenmiştir. Böylece çalışmamızda histolojik düzeyde olmasa da retraktif yönde uygulanan ortopedik kuvvetlere karşı TME komponentlerinde alınan cevabın irdelenmesi amaçlanmıştır.Çalışmamız 16'sı erkek, 11'i kız olmak üzere 27 birey üzerinde yürütülmüştür. Bu bireyler arasından etik nedenlerle kronolojik ve iskelet yaşı daha küçük olan 4'ü erkek, 4'ü kız olmak üzere 8 birey kontrol grubuna ayrılmış; 12'si erkek, 7'si kız toplam 19 birey ise tedavi grubunda yer almıştır. Tedavi grubundaki tüm bireylere çenelik tedavisi uygulanmıştır. Bu bireylerden tedavi başı (T1), çenelik tedavisinin 4.ayı (T2), çenelik tedavisinin 9.ayı (T3) olmak üzere 3 periyotta MRG kaydı; tedavi başı (T1), çenelik takıldıktan 1,5 saat sonra (T2), 7 gün sonra (T3), çenelik tedavisinin 2. (T4) ve 4. aylarında (T5) olmak üzere 5 periyodda ultrasonografik doppler kayıtları elde edilmiştir. Kontrol grubundaki bireylerden kontrol başında (K1) ve kontrol sonunda (8.ay) (K2) MRG kayıtları; kontrol başı (K1) ve kontrolün 4.ayında (K2) ultrasonografik doppler kayıtları alınmıştır. Bu kayıtlarda elde edilen veriler USD yöntemi için faktoriyel düzende tekrarlanan ölçümlü varyans analizi yöntemiyle, MRG kayıtları ise görsel yöntemle değerlendirilmiştir. Ayrıca MRG kayıtları üzerinde yapılan açısal ölçümler de faktoriyel düzende tekrarlanan ölçümlü varyans analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bu yöntemlerle ulaşılan sonuçlara göre kanlanmadaki en fazla azalma ilk 1,5 saat içerisinde meydana gelmiş; sonrasında bir miktar artış olsa da tedavi başı değerine dönmediği görülmüştür. MRG kayıtlarından elde edilen açısal ölçümlerde hem tedavi hem de kontrol gruplarında inceleme süresince istatistik olarak önemli bir değişiklik görülmemiştir. MRG'nin görsel değerlendirmesinde; remodelling bulgusuna hiçbir dönemde rastlanılmamıştır. Bu sonuçlara göre çeneliğin mandibular kondil gelişmini azalttığı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Çenelik, Manyetik Rezonans Görüntüleme, Temporomandibular Eklem, Ultrasonografik Doppler görüntüleme

Mandibular prognatism is a facial dysplasia that is characterized by the lack of harmony of mandible?s size, form and position relative to cranial basis and/or maxilla. This disorder is characterized by the maxillary retrusion or mandibular prognatism or both. Skeletal class III malocclusions are treated differently according to their differential diagnosis. Chincaps are used on the individuals with normally positioned maxilla with mandibular prognatism. With chincap, orthopedic forces are applied directly to the mandible and these forces are refered to the temporomandibular joint (TMJ).In this study, effects of retractive forces on vascularisation of TMJ were assessed with Ultrasonographic Doppler (USD) method. After inspecting the vascularisation which is an indication of condylar remodeling, disc position and remodeling of TMJ with the effect of retractive forces were assessed with Magnetic Resonance Imaging (MRI). Aim of this study is detailed assessment of the reaction of TMJ components to orthopedic retractive forces.This study was carried out on 27 individuals (16 males, 11 females). Eight (4 males, 4 females) of these individuals were chosen as control because of their low chronological and skeletal ages and ethical reasons. Other 19 individuals (12 males, 7 females) were included in treatment group. MRI?s were recorded within three periods; at the beginning of treatment (T1), 4th month of chincap treatment (T2), 9th month of chincap treatment. USD were taken within five periods; at the beginning of treatment (T1), 1.5 hour after chincap application (T2), 7 days after chincap application (T3), 2 month after chincap application (T4) and 4 month after chincap application. MRI?s of control group were taken at the beginning of control (K1) and 8th month of control (K2); USD was taken at the beginning of control (K1) and 4th month of control. Data gathered from USD method were evaluated with repeated measurements analysis of variance, MRI records were evaluated visually. Angular measurements of MRI were evaluated with repeated measurements analysis of variance. According to obtained data, maximum decrease in vascularisation were seen in first 1,5 hour. Although a slight increase was recorded after this period, it didn?t return to pretreatment values. Angular measurements of MRI showed no significant difference during evaluation period in both control and treatment groups. Visual evaluation MRI showed that there was no remodeling during any period. According to results of this study it is concluded that chincap reduces mandibular condyle development.Key words: Chincap, Magnetic Resonance Imaging, Temporomandibular Joint, Ultrasonogrpahic Doppler Imaging