Bursa Yıldırım ilçesi 1 no'lu ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi bölgesindeki 20- 69 yaş arası kadınlarda üriner inkontinans ve cinsel ilişki sırasındaki üriner inkontinans prevalansı, üriner inkontinans risk faktörleri ve üriner inkontinansın yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Üriner inkontinans (Üİ) özellikle kadınlar arasında oldukça yaygın görülen, Üİ'lı bireylerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik refahını etkileyen sağlık ve sosyal hizmetler üzerine önemli bir yük getiren oldukça önemli bir sağlık problemidir. Üİ ile yapılmış olan prevalans ve yaşam kalitesi çalışmalarında standartizasyonun olmaması çalışma verilerinde büyük farklılıklara neden olmaktadır. Bu çalışmada Uluslar arası Kontinans Topluluğunun (UKT) standartlarına uygun olarak Üİ'ın prevalansının, risk faktörlerinin ve yaşam kalitesinin üzerine etkisi ile cinsel ilişki sırasında ortaya çıkan inkontinans (CİK) prevalansının çalışılması planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: 27 Şubat-12 Mart 2006 tarihleri arasında Bursa 1 No'lu Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi sorumluluk sahası içinde kalan 20-69 yaş arasındaki 266 kadına kesitsel çalışma uygulandı. Çalışma ev ziyareti ve birebir görüşme yoluyla gerçekleştirildi. Çalışmada UKT tarafından da önerilen ICIQ-SF (International Consultation on Incontinence Questionnaire-Short Form) ve King's Health Questionnaire (KHQ) anket formlarıyla sosyodemografik ve tıbbi özgeçmiş bilgilerinin birlikte sorgulandığı formlar kullanıldı. KHQ anketi sadece Üİ'ı olan kadınlara uygulandı. KHQ anketinin Türkçe'sinin geçerliliği daha önce gösterilmediği için önce geçerlilik çalışması yapıldı. Anket uygulaması sonrası katılımcıların boy ve kiloları uygun şekilde ölçülerek beden kitle indeksi (BKİ) hesaplandı. Bulgular: Öncelikle KHQ anketinin Türkçe'sinin geçerlilik çalışması sonucunda anket üst düzeyde güvenilir bulundu (Cronbach Alfa katsayısı: 0.95). Çalışmamızda 20-69 yaş arası kadınlarda Üİ prevalansını %32.7 (n=87) olarak saptadık. Elde edilen Üİ oranlarının %46'sı MÜİ (Mikst üriner inkontinans), %23'ü SÜİ (Stres üriner inkontinans), %23'ü UÜİ (Urge üriner inkontinans) iken %2'si ise sınıflandırılamamıştır. Katılımcıların %15 (n=13)'i şiddetli Üİ tariflemiştir. 8 Çalışmada 20-69 yaş arası kadınlarda CİK prevalansı %3.4 (n=9) olarak bulunurken aynı oran Üİ'lı kadınlar için %8 olarak hesaplanmıştır. Üİ için risk faktörleri olarak yaş (p=0.000), düşük eğitim seviyesi (p=0.001), tekrarlayan üriner enfeksiyon (p=0.000), histerektomi geçirme (p=0.027), çocukluk döneminde enürezis diürna öyküsü olması (p=0.045), 4'ten fazla doğum yapma (p=0.002), normal vajinal doğum yapma (p=0.005) ile Diabetes Mellitus (DM) (p=0.000), hiperkolesterolemi (p=0.000) ve hipertansiyon (p=0.011) gibi kronik hastalıkların bulunması saptanmıştır. Üİ'lı kadınların yaşam kalitelerine bakıldığında %42.6'sının orta derecede etkilendiği saptanmıştır. ICIQ-SF skoru Üİ için ortalama 10.1 (4-22) olarak hesaplanırken ortalama skor SÜİ'da en düşük olarak saptanmıştır (8.73). İdrar kaçırma sıklığı (p=0.001) ve idrar kaçırma miktarı (p=0.025) yaşam kalitesini etkileyen faktörler olarak belirlenmiştir. Üİ'lı katılımcıların %41.4'ü Üİ nedeniyle hekime başvurmayı düşünmezken Üİ'tan korunma yöntemi olarak en çok %42.5 ile çamaşır değiştirmeyi yeğlemektedir. Katılımcıların tümü dikkate alındığında Üİ'ı olan kadınlar, başvuru adresi olarak %45.4 ile kadın hastalıkları ve doğum uzmanını gösterirken, üroloji uzmanını seçenlerin oranı %33.4'tü. Sonuç: Üİ erişkinlik döneminde her 3 kadından 1'ini etkileyen bir hastalıktır ve onların yaşam kalitelerini hafif-orta düzeyde etkilemektedir. Bir çoğu önlenebilir ya da kontrol edilebilir olan Üİ risk faktörleri için sağlık politikaları geliştirilmesi ve sağlık profesyonelleri ile halkın Üİ konusunda eğitilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.

Purpose: Urinary incontinence (UI), a commonly observed health problem among females, comes with some physical, psychological, social and economical problems and therefore strongly affects the social welfare of the patients that are carrying UI. In prevalence and quality of life studies operated with UI, absence of standardization causes variety in study data. In this study, we have planned to investigate UI prevalence, risk factors, effects on quality of life and urinary leakage during sexual activity prevalence studies coherent to International Incontinence Community (IIC) standards. Materials and Methods: Between 27th February and 12th March, a cross sectional study has been hold in the responsibility area of No: 1 Maternal and Child Health Care Center in Bursa among 266 women who were aged between 20 and 69. Study has been carried out with home visits and face to face interviews. ICIQ-SF (International Consultation on Incontinence Questionnaire- Short Form) and King's Health Questionnaire (KHQ) forms, which are also recommended by IIC, and sociodemographic and medical histories were together involved in the study forms. KHQ questionnaire were only performed on female patients. As the Turkish version of the KHQ questionnaire hadn't been validated before, validation study was held first. Participant's heights and weights were appropriately measured and therefore their body mass indexes (BMI) were estimated. Results: Firstly, Turkish version of the KHQ was found highly reliable after the validation study (Cronbach alpha coefficient: 0,95). UI prevalence in our study with females aged between 20 and 69 was determined to be 32,7% (n=87). 46% of the determined rates were MUI (Mix urinary incontinence), 23% were SUI (Stress urinary incontinence), 23% were UUI (Urge urinary incontinence), and 2% were not classified. 15% (n=13) of the participants described severe UI. 1 0 In the study, urinary leakage during sexual activity prevalence was determined to be 3,4% (n=9) for females aged between 20 and 96, while same ratio was determined to be 8% for females with UI. Age (p=0,000), low education levels (p=0,001), recurrent urinary infection (p=0,000), having hysterectomy in the past (p=0,027), having an enuresis diurnal story in childhood (p=0,045), giving birth more than four times (p=0,002), giving normal vaginal birth (p=0,005) and having chronic diseases such as Diabetes Mellitus (DM) (p=0.000), hypercholesterolemia (p=0.000) and hypertension (p=0.011) were determined as risk factors for UI. As the quality of life of females with UI was investigated, it was determined that 42,6% had been affected moderately. Average ICIQ-SF score for UI was estimated as 10.1 (4-22) and average score was lowest for SUI (8,73). Urinary leakage frequency (p=0,001) and urinary leakage quantity (p=0,025) were identified as risk factors which were affecting quality of life. 41,4% of the participants with UI had not been thinking to have medical support for UI and 42,5% of the participants with UI choose changing underpants as protection from UI. When the whole participants are considered, 33,4% of the females with UI addressed Urology department for treatment while 45,4% addressed Obstetrics and Gynecology department. Conclusions: UI is a disease that affects every 1 of 3 females at adulthood and affects the patient's quality of life mild to moderate. We think that some health policies should be developed for UI risk factors which are commonly preventable or handy, and the society should be educated about UI by health professionals.