Diyabet hastalarının diyabetik ayak bakımı konusunda verilen eğitimden sonra bilgi tutum ve davranışlarındaki değişikliklerin değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Diyabet tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de artan insidansı ve epidemik seviyelere ulaşmasıyla oluşturduğu halk sağlığı problemleri açısından çok önemli bir boyuta gelmiştir. Aile hekimliği kliniği olarak birinci basamak sağlık hizmeti verdiğimiz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Okmeydanı SUAM'ne bağlı Okmeydanı Eğitim Araştırma Hastanesi Hürriyet Eğitim Aile Sağlığı Merkezine kayıtlı diyabetli yetişkinlerin diyabetik ayak ülseri gelişmeden riskli grupları tespit edip eğitmek, diyabetik ayak hakkında verilecek eğitimden sonra bilgi, tutum ve davranışlarında olumlu yönde ilerlemeyi amaçladık.YÖNTEM: Hürriyet Eğitim Aile Sağlığı Merkezi'ne bağlı 18 yaş üstü nüfus örneklem olarak alındı. Hastaların sosyodemografik verileri, kısa özgeçmişleri, antropometrik ölçümleri kan basıncı ve bazı tetkik değerleri kaydedildi. Hastalara anket uygulanırken beraberinde eğitimde verildi. Hastaların en erken 3 ay sonraki vizitlerinde anket sorularının bir kısmı tekrar hastalara soruldu. Verilen cevaplar istatiksel açıdan değerlendirildirilip yorumlandı.BULGULAR: Çalışma 01.01.2018- 01.07.2018 tarihlerinde, Okmeydanı eğitim ve araştırma Hastanesi Hürriyet Eğitim Aile Sağlığı Merkezinde; %55,3'ü (n=99) kadın, %44,7'si (n=80) erkek olmak üzere diyabet hastası olan 179 olgu ile gerçekleştirilmiştir. Olguların yaşları 30 ile 84 arasında değişmekte olup, ortalama 58,43±10,13 yıldır.Bel çevresi ölçümleri 69 ile 132 cm arasında değişmekte olup, kadınlarda ortalama bel çevresi 104,13±10,03 cm iken, erkeklerde 102,47±10,50cm olarak hesaplandı; kilo ölçümleri 52 ile 127 kg arasında değişmekte olup, ortalama 84,51±13,86 kg olarak ölçülmüştür. Olguların eğitim öncesi %21,8'i (n=39) sigara kullanmaktaydı. Sigara sayıları 5 ile 20 arasında değişmekte olup, ortalama 15,62±5,28'dir. Eğitim sonrası ise sigara kullanan birey sayısı 37 (%20,7) olarak tespit edildi. Ortalama sigara sayısı ise 14,97±5,40 olarak bulunmuştur. Eğitim öncesi ortalama HbA1c değeri 7,06±1,63 iken eğitim sonrası HbA1c değeri 6,98±1,52 olarak gözlendi.SONUÇ: Birinci basamakta, diyabetik ayak risklerinin düzenli aralıklarla değerlendirilmesi ve hastalara düzenli eğitim verilmesi diyabetik ayak farkındalığının artırılmasını sağlayıp diyabetin ekonomik ve sosyal yükünü hafifletecektir. Bu çalışmada yaptığımız gibi her aile hekimi kendisine bağlı nüfusunda diyabetik ayakla ilgili eğitimlerini aksatmadan hastalarına vermeleri diyabet ve komplikasyonları ile başa çıkabilmek için etkili bir yöntem olacaktır.ANAHTAR KELİMELER: diyabetes mellitus, diyabetik ayak, eğitim

The increased incidence of diabetes around the world and in Turkey as well as in terms of the public health problems created by reaching epidemic levels has become a very important point.We intended to identify and train risky groups before the development of diabetic foot ulcer of DM adults registered to The Okmeydanı Training and Research Hospital Hürriyet Family Health-Care Center , connected to SBÜ Okmeydanı SUAM, where we provide primary health care services as a family medicine clinic and our other purpose is positive progress in knowledge attitudes and behaviors after training about the diabetic foot.METHODS: People who are over 18 and registered to Hürriyet Education Family Health-Care Centre are taken as samples. Sociodemographic data of patients, their backgrounds anthropometric measurements, blood pressure and some test values are saved. Patients were given training while the questionnaire was applied. Some of the survey questions were asked again at the earliest 3-month visits of the patients. The answers were evaluated and interpreted statistically.RESULTS:This study has been performed between the dates 01.01.2018-01.07.2018. In this study there have been %55,3 (n=99) female and %44,7 (n=80) male Diabetes patients. In total 179 cases have been performed. The ages of cases change between 30 and 84 in average 58,43 ± 10,13 years. While waist circumference measurements' change is between 69 and 132 cm,the avreage male waist circumference measurement is 102,47±10,50cm. While weight measurements change between 52 and 127 kg, the average has been measured 84,51±13,86.%21,8 of the cases were smoking before the study. The cigarette numbers taken change between 5 and 20, in average we see the numbers 15,62±5,28. After training the number of the cases who are smoking is 37 (%20,07). The average cigarette number found is 14,97±5,40.While the average HbA1c is 7,06±1,63 before study, After study the average HbcA1c is observed 6,98±1,52.CONCLUSION:In the first step, the evaluation of diabetic foot risks at regular intervals and training of patients increase awareness of diabetic foot and relieve the economic and social burden of diabetes.As we did in this study if every family doctor does the training about diabetic foot to his or her patients regularly It will be an effective method to cope with diabetes and its complications.KEY WORDS: diyabetes mellitus, Diabetic foot, training.