Çocuk haklarının korunmasında polisin görev ve yetkilerinin uygulama açısından değerlendirilmesi

Abstract

Çocuk Hakları kavramı, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme (BMÇHS) ile haklarkategorisi içerisinde dünya ülkelerince üzerinde anlaşılan tek konu olma özelliğigöstermiştir. Pek tabii ki, çocuk haklarının korunması bağlamında çocuk polisliğiuygulamaları da önem kazanmıştır. Bu tez çalışmasında; çocuk haklarınınkorunmasında polisin görev ve yetkilerinin, uygulamada yeterli olup olmadığıaraştırılacaktır.Türkiye'deki çocuk polisliği uygulamalarını çocuk haklarının korunması boyutuve polisin görev ve yetkileri bağlamında ele alan yeterli derecede bilimsel araştırmayapılmadığı göze çarpmaktadır. Bu çalışma; polisin, görev ve yetkileri bağlamındaçocuklara yönelik uygulamalarının hem polis görevlilerince hem de avukatlarcadeğerlendirilmesi ve örneklemin Türkiye genelini temsil etme özelliğine sahip olmasıyönüyle literatüre katkıda bulunması bakımından önem taşımaktadır.Kapsam olarak; insan hakları ve polislik ekseni içerisinde `çocuk hakları'kavramı (ulusal ve uluslararası hukuk açısından) ve polisin çocuklara ilişkin görev veyetkileri irdelenmek suretiyle literatür taraması yapılmış, buna ek olarak çocukhaklarının korunması bakımından Türkiye'deki çocuk polisliği uygulamalarının(görev ve yetki bağlamında) yeterli olup olmadığını analiz etmek amacıyla; Türkiyegenelinde 81 il merkezinde Çocuk Şube Birimlerinde çalışan orta kademe amirler ileTürkiye genelinde 76 ilde `olasılıklı örnekleme' yöntemiyle seçilen avukatlara (herilden bir kişi olmak üzere) yönelik anket uygulaması yapılmıştır.Sonuç itibariyle; çocuk haklarının korunması bakımından polisin görev veyetkilerinin uygulanabilme düzeyini, ankete katılan polislerin %83'ü yeterli, %13'üyetersiz, hukukçuların ise %50'si yeterli, %44'ü yetersiz olarak değerlendirmiştir.Dolayısıyla söz konusu sonuçlar bağlamında; Türkiye'deki çocuk polisibirimlerinin görev ve yetki alanlarına giren konularda etkili uygulamalarının olduğuve çocuk polisliği yapılanmasının oluşturulmasından sonra müdafi talebi hususundapolisin yaklaşım ve uygulamalarının olumlu yönde değişmekte olduğu, bunun yanı sırayeterlik bağlamında polislerin % 26'sının yasal zorunluluk, yetersizlik bağlamında isehukukçuların % 27'sinin polis faktörüne vurgu yaptıklarının ortaya konması iseliteratür bölümünde kısaca değinilen polis alt kültürü, polisin eğitimi vs faktörlerinçocuk polisliği uygulamalarındaki etkilerinin sorgulanması gerektiği yönünde genelbir kanaate ulaşılmıştır.

The concept of Children Rights is the unique topic in rights category that isapproved by all UN member countries, by Contract of Children Rights (UNCRC). Ofcourse perform of Juvenile delinquency squat got importance in the manner ofprotecting the children rights. In this study was designed to investigate whether,perform the duties and authorities of police on protecting the children rights aresufficient or not.It is obvious that there is sufficient scientific research on perform the duties andauthorities of police neither practice Juvenile delinquency squat nor protecting thechildren rights in Turkey. In this study perform of Juvenile delinquency squat in themanner of the duties and authorities of police, was evaluated by both police officersand jurists (lawyers). This research can be defined as both `quantitative-descriptive?and `exploratory?. It was thought that qualitative methods would be more appropriatein order investigate perform the duties and authorities of police on protecting thechildren rights. The research sample has a great importance because of both the abovereason and adding value to literature due to its representation on Turkey average.As the field of the research study literature survey was made three stages. Thefirst stage was the duties and authorities of police on juvenile delinquency. The secondstage was concept of Children Rights (national and international law aspects) in theboundary of Police and Human Rights. The last stage was analyzed the sufficiency ofpractice Juvenile delinquency squat in Turkey in the manner of preserving thechildren rights.The research sample was drawn from the two groups; one of them is lawyers(one from each city) whose are chosen by random sampling method in 76 cities. Theother group from sergeant to chief inspector was working in Juvenile delinquencysquat different 81 cities in Turkey. The data of the study was gathered primary sourcewith questionnaires. The questionnaire was evaluated on the duties and authorities ofpolice in the manner of preserving the children rights. The questionnaires were %83sufficient, %13 insufficient by the police side and %50 sufficient, %44 insufficient bythe jurists? side. The SPSS programme was run, and frequency distribution wasobtained. As known, data only has meaning in terms of the analysis and interpretationsmade by a researcher.Thus, inferred results have shown that there have been effective practices interms of duties and authorities of police officers for children in Turkey, and after theconstruction of juvenile delinquency squat organization, the approaches and practicesof the police as regards the demand of lawyer have changed positively, in addition, thefact that % 26 of the police stress legal obligation in terms of capability and % 27 of thejurists stres police factor in terms of incapability have made it clear that the affects ofthe factors such as police subculture, education of police ⦠etc. mentioned briefly inthe literature on police practices juvenile delinquency squat should be inquired.I hope the study will contribute in academic literature.