65 yaş üstü kolestatik karaciğer hastalığı nedeniyle yatırılan hastalarda kolestaz etiyolojisinin araştırılması

Abstract

Amaç: Toplumuzda yaşlı popülasyonun yüzdesinin giderek artması ve kolestaz tanısıyla yatan hastaların büyük çoğunluğunu 65 yaş üstü hastaların oluşturması nedeniyle, hastaların etiyolojik nedenlerinin geniş hasta popülasyonu ile dökümante edilmesi, başvuru şikayetleri, laboratuvar parametreleri ve görüntüleme sonuçlarına göre ayrıntılı analizi amaçlandı. Gereç ve yöntem: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dahiliye ve Gastroenteroloji Kliniği'ne Mayıs 2015-Mayıs 2017 tarihleri arasında kolestaz nedeni ile yatışı yapılan 65 yaş ve üstü hastalar retrospektif olarak başvuru şikayetleri, laboratuvar parametreleri ve görüntüleme sonuçlarına göre değerlendirildi. Bulgular: Çalışmamıza retrospektif olarak 65 yaş ve üstü 185 hasta dahil edildi. 109 (%58.9) hastanın etyolojisi benign nedenlere bağlı iken, 69 (%37.3) hastanın malign nedenlere bağlı olarak saptandı. Kolestaza sebep olan tanılar incelendiğinde; 56 hastada (%30.3) koledokolitiazis, 25 hastada (%13.5) kolanjioselüler karsinom, 23 hastada (%12.4) pankreas kanseri en sık görülen tanılardı. En sık başvuru şikayeti karın ağrısıydı. Sarılık şikayetiyle başvuran hastların %45.6'sı (n:52) benign, %54.4'ü (n:62) malign iken kilo kaybı ile başvuran hastaların %6.2'si benign, %93.8'i maligndi. Sarılık ve/veya kilo kaybı şikayetiyle başvuran hastaların malign olma ihtimali istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptandı (p< 0.001).. Multivariate analiz sonuçlarında total bilirubin ve ALP'nin diğer değişkenlerden bağımsız olarak malignite ile pozitif olarak ilişkili olduğu görüldü. USG ile 185 hastanın 85'ine (%46) tanı koyulabilirken, 100'üne (%54) ise tanı koyulamadığı görülmüştür. Sonuç: Çalışmamızda geriatrik popülasyonda kolestaz etiyolojisinde benign sebepler daha sık görülmüştür. Sarılık ve kilo kaybı şikayetleri olan ve/veya bilirubin ve ALP düzeyi yüksek olan hastalarda ise malign hastalıklar ayırıcı tanıda öncelikli olmalıdır. USG geriatrik populasyondaki kolestazlı hastalarda tanı koymada yetersiz bulunmuş ve ileri görüntüleme tetkiklerine ihtiyaç olmuştur. Geriatrik hastalarda da kolestaza yaklaşımda görüntüleme yöntemleri ile beraber klinik ve laboratuvar bulgularının birlikte yorumlanması doğru tanıya gitmek için son derece önemlidir.

Objective: Because of the increasing percentage of the elderly population and themajority of the patients who were diagnosed with cholestasis more than 65 years ofage, we aimed to analyze the etiologic causes of patients with a large patientpopulation according to the complaints, laboratory parameters and imaging results.Material and method: Patients hospitalized with cholestasis in University of HealthSciences Antalya Training and Research Hospital within a 2-year period from 2015to 2017 were included in this retrospective study and analysed according tocomplaints, laboratory parameters and imaging study results.Results: Our study consist of 185 patients older than 65 years. Etiology of 109(58,9%) patients were benign and 69 (37,3%) were malignant diseases.Choledocholithiasis [56 patients (30.3%)], cholangiocellular carcinoma [25 patients(13.5%)], pancreas cancer [23 patients (12.4%)] were the most seen three etiologies.Major complaint was abdominal pain. Etiology for patients with jaundice were45,6% benign diseases, 54,4% malignant diseases and also 6.2% benign diseases and93,8% malignant diseases for weight loss. In addition both two conditions werestatistically significant (p<0.001). Multivariate regression analysis showed totalbilirubin and ALP were independent markers for malignant diseases. USG made acorrect diagnosis only for 46% of all patients.Conclusion: Benign etiologies are the most frequent diagnosis for the managementof cholestasis in the geriatric population. In patients with complaints of jaundice andweight loss and / or patients with high bilirubin and ALP levels, malignant diseasesshould be a priority in differential diagnosis. USG was found to be inadequate indiagnosis of cholestasis in geriatric population and further imaging studies wereneeded. Interpretation of both clinical and laboratory findings together with imagingmodalities in the cholestasis approach in geriatric patients is extremely important foraccurate diagnosis.