Acil serviste ranson kriterleri ve BT ağırlık indeksinin akut pankreatit şiddetini öngörmedeki gücünün değerlendirilmesi

Abstract

Akut pankreatit (AP), inaktif haldeki sindirim enzimlerinin çeşitli sebeplerle aktif hale geçerek pankreas dokularını sindirmesi ve buna karşı yaygın bakteriyel olmayan bir inflamasyon gelişmesi ile karekterizedir. AP'nin klinik bulgularının geniş bir yelpazede seyretmesinden dolayı bulguların hastalığın şiddetinin derecelendirilmesinde nesnel olarak değerlendirilmesi zordur. Günümüze kadar birçok skorlama sistemi bu amaçla geliştirilmiştir. Bu çalışmada da klinikte kullanılmakta olan Ranson ve Balthazar skorlama sistemlerinin hastalığın ciddiyetini öngörmedeki değerliliklerinin kıyaslanması ve acil serviste AP tanısında ilk başvuru anında sınırlı role sahip olan skorlama sistemlerine prokalsitonin ve CRP gibi inflamatuar belirteçlerin eklenmesinin AP prognozunun belirlenmesine olan rolünü göstermek amaçlanmıştır.Bu araştırma için 8 ay boyunca Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servisi'nde Amerikan Gastroenteroloji Kolejinin Akut Pankreatit klavuzundaki kriterlere göre AP tanısı alan hastaların demografik, klinik, radyolojik ve laboratuvar verileri prospektif olarak analiz edilmiştir. Çalışma sonunda hastaların `ilk 24 ve 48. saat Ranson` ve `CTSI` skorları hastaların klinik bulguları, laboratuvar değerleri ve prospektif olarak hastanenin PACS hasta takip sistemine Radyoloji Anabilim Dalı uzmanlarınca işlenen resmi BT raporları kullanılarak hesaplanmıştır.Çalışmamızın sonuçlarına göre; prognostik skorlama yöntemleri incelendiğinde Akut pankreatit prognozunun belirlenmesinde başvuru anındaki Ranson skorunun >2 olduğu değerlerde mortaliteyi öngörme gücü %82; sensitivitesi %85,7 ve spesifisitesi %78,9 olarak saptanmıştır. Hastaların başvuru BTSİ değerlerinin mortalite üzerine olan etkisi incelendiğinde ise; başvuru anındaki BTSİ skorunun >3 olduğu değerlerde mortaliteyi öngörme gücü %66; sensitivitesi %42,9 ve spesifisitesi %88,7 olup; istatistiksel olarak yüksek anlamlılıkta değildir. Ciddi pankreatit kliniği olgularında daha yüksek BUN ve D-dimer değerleri, daha uzun yatış süreleri, daha yüksek Ranson skoru ve psödokist ve abse gelişimi, daha yüksek mortalite oranları saptanmıştır. Prokalsitonin değerlerinin prognoz göstergesi öngörme açısından pek başarılı olmadığı bulunmuştur.

Acute pancreatitis is characterized by the ingestion of digestive enzymes in the inactive form by various activations of the pancreatic tissues and the development of non-bacterial inflammation. Objective evaluation of the severity of the disease by symptoms is difficult because the clinical findings of AP are seen in a wide range of conditions. For routine evaluation many scoring systems have been developed for this purpose. In this study, we aimed to compare the prevalence of the Ranson and Balthazar scoring systems used clinically foreseeing the severity of the disease. The role of procalcitonin and CRP within these scoring systems in determining the prognosis of AP were alsa evaluated. Demographic, clinical, radiological and laboratory data of patients were who were diagnosed with AP according to the criteria of Acute Pancreatitis of American Gastroenterology College collected prospectively in Health Sciences University of Fatih Sultan Mehmet Training and Research Hospital Emergency Department for 8 months. At the end of the study, `first 24 and 48 hours Ranson` and `CTSI` scores were calculated from the patient's clinical and laboratory values using the hospital's PACS patient tracking system, official IT reports conducted by Radiology Specialists.When the prognostic scoring methods were evaluated, the predictive value of mortality was 82% when the prognosis of acute pancreatitis was determined and the Ranson score was> 2 at the time of admission. Sensitivity was 85.7% and specificity was 78.9%. When the effect of BTSI values of patients on mortality is examined; predicting mortality at values of BTSI score> 3 at the time of admission was 66%; Sensitivity of 42.9% and specificity of 88.7%; It is not statistically significant. In patients with severe pancreatitis, higher BUN and D-dimer values, longer hospitalization times, higher Ranson score and pseudocyst and abscess development, higher mortality rates were detected. The prognostic value of procalcitonin values has been found to be poorly predictive.