Torakotomi sonrası hasta kontrollü epidural analjezi yöntemi ile uygulanan torakal bupivakain-morfin ve bupivakain-morfin-ketamin ile lumbal bupivakain-morfin-ketamin kombinasyonlarının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Torakotomi sonrası HKEA yoluyla uygulanan torakal bupivakain + morfin, torakal bupivakain + morfin + ketamin ve lumbal bupivakain + morfin + ketamin kombinasyonları analjezik, hemodinamik ve yan etki açısmdan karşılaştırıldı. Torakotomi planlanan ASA I-III grubundan 45 hasta 15' er kişilik üç gruba ayrıldı. Operasyon öncesinde, gruplara göre T 6-7, T 7-8 veya L 3-4, L 4-5 epidural aralığa, 18 G Tuohy iğnesi (Porteks minipack epidural kateter) ile orta hattan ve negatif basmç yöntemlerinden asılı damla yöntemi kullanılarak epidural katater yerleştirildi. Anestezi indüksiyonu iv 3-5 mg/kg tiyopental sodyum, 0. 1 mg/kg vekuronyum bromid ve 0. 1 mcg/kg fentanil ile sağlandı. Anestezi idamesinde % 50 O2 / N2O ve % 1-2. 5 sevofluran kullanıldı. Operasyon sonunda sözel olarak ağrılarını belirtecek düzeye geldiklerinde tüm hastalara, %0.25 bupivakain 10 mi yükleme yapılarak, HKEA ile birinci grup hastalara; torakal epidural kateterden 0.02 mg/ml morfin + 0.8 mg/ml bupivakain, ikinci grup hastalara; torakal epidural kateterden 0.02 mg/ml morfin + 0.8 mg/ml bupivakain + 0.4 mg/ml ketamin, üçüncü grup hastalara; lumbal epidural kateterden 0.02 mg/ml morfin + 0.8 mg/ml bupivakain + 0.4 mg/ml ketamin infüzyonu infüzyonu 2.5 ml/st hızında başlandı. Bolus dozu 2. 5 mi, kilitli kalma süresi 10 dk, 4 saatlik limit 40 mi ayarlandı. Analjezinin yeterli olmadığı durumlarda iv NSAİ yapılması planlandı. Hastalar postoperatif 0. dk., 15. dk, 30. dk, l.sa, 2.sa, 4.sa, 6. sa, 12. sa, 18. sa, 24. saatlerde ağrı, hemodinamik parametreler, yan etkiler açısmdan değerlendirildi. Her üç grupta da etkin analjezi sağlandı ve başlangıç değerlerine göre bütün zamanlarda VAS, VAS öksürük ve VS değerlerinin anlamlı bir düşme gösterdiğini gözlemledik. Torakal bupivakain + morfin + ketamin grubunda 30.dakika ve 1. saatte elde edilen analjezi, diğer gruplara göre istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Her iki torakal epidural grubunda SKB'daki 1. ve 2. saatte düşüş istatistiksel olarak anlamlıydı ama hemodinamik parametrelerde gözlenen istatistiksel anlamlı farklılıklar, klinik olarak herhangi bir müdahale gerektirmeyen sınırlardaydı. Solunum depresyonuna, sedasyona ve motor bloğa rastlanmadı. Ek analjezik istemi tüm gruplarda benzer bulundu. Sonuç olarak; torasik cerrahi sonrası her iki torakal epidural grubunda SKB'da 1. ve 2. saatteki düşüşün dışmda her üç grubun hemodinamik ve yan etkiler açısından benzer özellikte olduğunu ancak torakal morfin + bupivakain + ketamin kombinasyonunun daha iyi analjezi sağlaması nedeniyle tercih edilebileceği kanısındayız. 68

SUMMARY We compered analgesic effectiness,hemodynamic and side effects of thoracal morphine + bupivacaine, thoracal morphine + bupivacaine + ketamine and lumbal morphine + bupivacaine + ketamine combinations after postthoracotomy with Patient Controlled Epidural Analgesia (PCEA). Patient were seperated in three groups,each had 15 patient in it. First group received 0.02 mg/ml morphine + 0.8 mg/ml bupivacine,second group 0.02 mg/ml morphine + 0.8 mg/ml bupivacine + 0.4 mg/ml ketamine with thoracal epidurally PCEA and third group 0.02 mg/ml morphine + 0.8 mg/ml bupivacine + 0.4 mg/ml ketamine with lumbal epidurally PCEA. Postoperatively, when patients were ready to tell their analgesia,an initial dose of % 0.25 bupivacaine 10 ml was adrninistered via the epidural catather.PCEA device vas initially programmed to administer 2.5 mg/ml with a bolus dose of 2.5 ml and with 4-h limit of 40 ml.The kockout time between bolus was 10 min.(If VAS > 4, NSAID was iv enjected).Postoperatively at 0.min,15. min, 30. min,l.hr, 2.hr, 4.hr, 6.hr,12.hr, 18.hr and 24.hr analgesia,hemodynamic parameters and side effect measured. Three groups had shown equivalent analgesia,but at 30. min and l.hr in the thoracal morphine + bupivacaine + ketamine group,analgesia was significantly better than other groups.In the both thoracal epidural grours,SBP was reduced statically significant in l.hr and 2.hr.The sedation scores and incidence of side effects ( pururitis,nausea,emesis,sleep deprivation,motor block and respiration depression ) were similar between the three groups. In conclusion,accept significant reduction at l.hr and 2. hr in the thoracal epidural groups, no other differences were found in hemodynomic and side effects.İn addition we think that in postoperativa pain management, thoracal epidurally administered morphine + bupivacaine + ketamine provide better analgesia. 69