Malign ve benign jinekolojik tümör nedeniyle opere olan hastaların preoperatif ve postoperatif kognitif fonksiyonların karşılaştırılması

Abstract

Giriş ve Amaç: Postoperatif kognitif değişiklikler daha önce literatürde birçok kez çalışılmış olsa da jinekolojik operasyon sonrası kognitif değişiklikleri değerlendiren oldukça sınırlı sayıda çalışma vardır ve veriler kısıtlıdır. Bu nedenle, mevcut çalışmamızda malign ve benign jinekolojik tümör nedeniyle opere olan hastaların preoperatif ve postoperatif kognitif fonksiyonlarının karşılaştırılması, kognitif faktörler üzerine etkili olan parametrelerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Mevcut çalışmamız kesitsel ve prospektif olarak yürütülmüştür. Malign ya da benign tümör nedeniyle jinekolojik operasyon geçiren, 18-70 arası yaş, toplam 60 kadın hasta dahil edilmiştir. Hastalarımız ASA sınıflamasına göre ASA I-III hastalarından oluşmaktaydı. Kognitif faktörler MMT ve MoCA ile değerlendirilmiştir. Hastalara rutin olarak propofol, remifentanil, lidokain hidroklorür ve roküronyum bromür ile anestezi indüksiyonu yapılmıştır. Anestezi idamesinde ise sevofluran ve remifentanil kullanılmıştır. Neostigmin ve atropin kullanılarak da uyanma sağlanmıştır. Hastaların bazal KH, sistolik arter basıncı, diyastolik arter basıncı, ortalama arter basıncı, periferik arter satürasyonu ölçüm değerleri operasyon süresince kaydedilmiştir.Bulgular: Çalışmamıza 60 kadın hasta (ortalama yaş 53,08±10,88 yıl) dahil edilmiştir. Hastaları patolojik tanılarına göre malign (N=30) ve benign (N=30) olarak ikiye ayırdığımızda; malign hastaların yaş ortalaması 54,40±11,3 yıl ve benign hastaların yaş ortalaması 51,77±10,46 yıl olarak saptanmıştır (p=0,353). Tüm Hastaların MMT ve MoCA değerlerinin karşılaştırdığımızda; MMT ve MoCA skorları operasyon sonrası 1. günde daha düşük bulunurken 7. günde preoperatif değerler ile benzer bulunmuştur. MMT ve MoCA değerleri preoperatif ve postoperatif tüm ölçümlerde malign tümörü olanlarda daha düşük olarak saptanırken (p<0,05), gruplar arası değişim miktarları karşılaştırıldığında malign ve benign grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05). Malign grupta cerrahi süresi benign gruba göre daha uzun (123 vs 77 dk) bulunmuştur (p<0,001). Malign grupta en fazla debulking operasyonu yapılırken, benign grupta en çok TAH + BSO yapılmıştır (p<0,001). Hastanede kalış süreleri karşılaştırıldığında ise; malign hastalar yaklaşık dokuz gün hastanede kalırken, benign hastalar yaklaşık yedi gün hastanede kalmıştır (p=0,001). Yapılan korelasyon analizinde MMT (r=0,389, p=0,004) ve MoCA (p=0,299, p= 0,043) değişim miktarları ile cerrahi süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanırken; yaş, ASA, eğitim miktarı ile değişim miktarları arasında anlamlı fark saptanmamıştır (p>0,05).Sonuç: Mevcut çalışmamızın sonuçlarına göre malign jinekolojik tümörü olanlarda benign jinekolojik tümörü olanlara kıyasla operasyon öncesinde kognitif değerlerde göreceli olarak düşme saptanmıştır. Hem malign hem de benign grupta postoperatif 1. günde MMT ve MoCA skorları istatisiksel olarak anlamlı bir şekilde düşerken, postoperatif 7. günde preoperatif değerlere benzer şekilde normale gelmektedir. Ancak değişim miktarları benign ve malign grupta benzerdir. Cerrahi süresi ve yapılan ameliyatlar MMT değişim miktarını etkilemektedir. Malign hastalarda daha çok debulking ameliyatı yapılmakta ve cerrahi süresi uzamaktadır. Bununla birlikte MMT değişim miktarı artmaktadır. Ancak MoCA değerlerindeki düşüş ile cerrahi süresi ve operasyon tipi arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Alt gruplara baktığımızda gruplar arasında preoperatif fark bulunmazken postoperatif 1. Gün MMT düşüş miktarı malign grupta daha fazlaydı.Anahtar Sözcükler: Postoperatif kognitif disfonksiyon; Mini Mental Test; Montreal Bilişsel Değerlendirme Ölçeği; Malignitenin kognitif fonksiyon üzerine etkisi

Introduction and Aim: Although postoperative cognitive changes have been studied several times in the literature, there are only a few reports concerning the cognitive changes after gynecologic surgery and the data is scarce. Therefore, this study aims to compare the preoperative and postoperative cognitive functions of patients with malignant or benign gynecologic tumors, and to determine the parameters affecting postoperative cognition.Material and Methods: This study was conducted as cross-sectional and prospectively. A total of 60 female patients, between 18-70 years, who underwent gynecological surgery for malignant or benign tumors, were included. Our patients were ASA I-III patients according to the ASA classification. Cognitive factors were assessed with MMT and MoCA. Anesthesia induction was administered by using propofol, remifentanil, lidocaine hydrochloride, and rocuronium bromide. Sevoflurane and remifentanil was used for anesthesia maintenance. Waking up was provided with atropine and neostigmine. Baseline heart rate, systolic arterial pressure, diastolic arterial pressure, mean arterial pressure, peripheral arterial saturation values of the patients were recorded during the operation.Results: A total of 60 female patients (mean age 53,08±10,88 years) were included in the study. When we allocated patients into malignant (N=30) and benign (N=30) according to their pathologic diagnosis; the mean age of the malignant group was 54,40±11,3 years and the mean age of the benign group was 51,77±10,46 years (p=0,353). MMT and MoCA scores were found to be lower on postoperative 1st day compared to preoperative values and postoperative 7th day (p<0,05). MMT and MoCA values were found to be lower in patients with malignant tumors in all measurements (p <0,05). However, no statistically significant difference was observed between malignant and benign groups when the change levels were compared (p> 0.05). In the malignant group, the duration of surgery was longer (123 vs 77 min) than that of the benign group (p <0.001). Debulking operation was the most commonly performed surgery type in the malignant group while the TAH+BSO was the most commonly performed in the benign group (p<0,001). When the length of hospitalization was compared; malignant patients were in hospital for about nine days while the benign patients were in hospital for about seven days (p=0.001). While there was a statistically significant difference between MMT (r=0,389, p=0,004) and MoCA (p=0,299, p=0,043), there was no significant difference between age, ASA, education amount and amount of change values (p> 0,05).Conclusion: In the light of our results, cognitive decline was found in patients with malign gynecologic tumors compared to those with benign gynecologic tumors even before the operation. MMT and MoCA scores reduced on the 1st postoperative day in both malign and benign groups, but normalized on postoperative 7th day. However, change levels were similar in the benign and malignant group. The duration of surgery and operation type affects the change levels of MMT. Debulking surgery is the most commonly performed operation in the malignant group and this operation prolongs surgery duration as such MMT change level increases. Nonetheless, there was no significant correlation between the MoCA values, the duration of surgery, and type of operation.Keywords: Postoperative cognitive dysfunction; Mini Mental Test; Montreal Cognitive Assessment Scale; total abdominal hysterectomy