Hastanemizde maternal mortalite ve kurtarılmış anne olgularının saptanması ve değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Hastanemize gebelik süresinde, doğumda veya postpartum ilk 42 günbaşvuran hastalardan ölen annelerin ve Dünya Sağlık Örgütü‟nün (DSÖ) kurtarılmışanne olguları ile ilgili organ disfonksiyon kriterlerine uyan hastaların saptanması vedeğerlendirilmesi.Metod: 1 Ocak 2014 - 1 Temmuz 2017 tarihleri arasında hastanemizderetrospektif tanımlayıcı bir çalışma gerçekleştirdik. Gebelik sırasında, doğum veyadoğumdan sonraki 42 gün içinde hastanemizin Kadın Hastalıkları ve Doğumkliniğine başvuran tüm gebe hastaların arasından ölen anneler ve DSÖ‟nünkurtarılmış anne (near miss) olgusu tanımına ve kriterlerine uyan tüm hastalarsaptandı.Bulgular: Çalışmamızın yürütüldüğü bu 42 aylık süre içinde hastanemizde49.866 canlı doğum meydana gelmiştir.Çalışmamız sırasında hayattı tehdit eden durumu olan (kurtarılmış+ölen) 199olgu ile karşılaştık. Bunların 5‟i anne ölümü ve 194‟ü DSÖ kriterlerine görekurtarılmış anne olgusuydu.Hayatı tehdit eden durum yaşamış 149 hastadan 115‟inde (%59.3) obstetrikkanama, 83‟ünde (%42.7) hipertansif hastalık, 6‟sında (%3.1) sepsis veya ciddisistemik enfeksiyon, 9‟unda (%4.6) uterus rüptürü ve 31‟inde (%16) hayatı tehditeden başka durumlar gelişmiştir.Ağır maternal sonuç oranı (SMOR) 3.99 (1000 canlı doğumda), kurtarılmışanne oranı 3.89 (1000 canlı doğumda), kurtarılmış anne/maternal mortalite oranı 38.8ve mortalite indeksi %2.51 olarak saptanmıştır.Hastanemizde çalışmamızın yürütüldüğü dönemde 5 anne ölümü meydanagelmiştir. DSÖ‟nün International Classification of Diseases (ICD) önerisine göreanne ölümlerinin uluslararası raporlanması için sadece doğum sonrası 42 güniçindeki ölümler dahil edilmeli. 5 doğuma göre hesaplandığında hastanemizde aynıdönem maternal mortalite oranı (MMO) 10.0 olarak saptanmıştır.Sonuçlar: MMO 10 olarak saptanmıştır. Bu da Sağlık Bakanlığı‟nın 2016yılı sağlık istatistiklerine göre 14.7 olan Türkiye MMO‟sundan daha iyi bulunmuştur. viiKurtarılmış anneler oranı 1000 canlı doğumda 3.89 olarak saptanmıştır. Şimdiyekadar bilinen yapılmış en kapsamlı çalışma olan DSÖ‟nün çok merkezli çalışmasına(1) bakıldığında bu oran düşük (4.7) MMO‟su olan ülkelerin kurtarılmış anne oranıdeğerleri gibi bulunmuştur. Bu da hastanemizde anne bakım hizmetinin kalitesininiyi olduğunu göstermektedir.Anahtar kelimeler: anne ölümü, kurtarılmış anne olguları, organdisfonksiyonu

Aim: To identify and evaluate maternal mortality and near miss casesidentified according to World Health Organization (WHO) organ dysfunction criteriaamong the women who were admitted during pregnancy, labor or within 42 daysafter termination of pregnancy.Methods: We performed a retrospective descriptive study from January 1,2014 to July 1, 2017 at our hospital. We identified all patients that were admitted toObstetrics and Gynecology Department during pregnancy, labor or within 42 daysafter termination of pregnancy and died or met at least one of the organ dysfunctioncriteria of WHO for maternal near miss cases.Results: During the 42 month period of our study 49.866 live births tookplace in our hospital.During our study we encountered 199 cases of severe maternal outcome(maternal deaths and near miss cases). Five were maternal deaths and 194 werematernal near miss cases according to WHO organ dysfunction criteria.Of the 199 patients with severe maternal outcome 115 (59.3%) had obstetrichaemorrhage, 83 (42.7%) had hypertensive disorder, 6 (3.1%) had sepsis or severesystemic infection, 9 (4.6%) had uterine rupture and 31 (16%) had other lifethreatening conditions.Severe maternal outcome ratio (SMOR) was 3.99 (per 1000 live births), nearmiss ratio was 3.89 (per 1000 live births), near miss:maternal mortality ratio was38.8 and mortality index was %2.51.During the same time 5 maternal deaths occurred. According to WHO ICDonly deaths that ocur within 42 days after termination of pregnancy should beincluded for international reporting. When calculated for 5 maternal deaths, maternalmortalite ratio (MMR) was found to be 10.0.Conclusion: Our MMR of 10.0 was compatible with MMR of 14.7 forTurkey according to Ministry of Health statistics for the year 2016.Maternal near miss cases were 3.89 per 1000 live births. When comparedwith WHO multi-country survey on maternal and newborn health (1), which is theixmost comprehensive study known, our maternal near miss ratio falls below MMR(4.7) countries. This shows that in our hospital the maternal care quality is good.Keywords: maternal mortality, maternal near miss, organ dysfunction