Elektif sezaryen ameliyatlarında cerrahi sonrası hızlandırılmış iyileştirme ( Enhanced Recovery After Surgery; Eras ) protokolü uygulamanın etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Elektif Sezaryen Ameliyatlarında Cerrahi Sonrası Hızlandırılmış İyileştirme (Enhanced Recovery After Surgery; Eras) Protokolü Uygulamanın Etkilerinin DeğerlendirilmesiAmaç: Çalışmamızda hastanemizde yapılan elektif sezaryen ameliyatlarında ERAS protokolü uygulamanın cerrahi sonrası erken dönem sonuçları üzerine etkilerini değerlendirmek amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Haziran 2019- Eylül 2019 tarihleri arasında hastanemiz Gebe Polikliniği ve Acil Kadın Doğum Polikliniği'ne başvuran 18 yaş ve üzeri, 24. Gebelik haftası ve üzeri, ASA-I ve ASA-II hastalar ve bu hastalar içinde spinal anestezi ile ameliyat olmayı kabul eden gebeler çalışmaya dahil edildi.ERAS protokolü uygulanan gebelerle uygulanmayanlar, operasyon süresi, perioperatif tahmini kanama miktarı, postoperatif; emzirme zamanı, gaita çıkış zamanı, orale geçme zamanı, mobilizasyon süresi, VAS skorları ve taburculuk süresi açısından karşılaştırıldı.Bulgular: Çalışmaya 60 gebe dahil edilmiştir. Bunlardan 30 gebe ERAS grubu, 30 gebe kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Operasyon süresi, intraoperatif verilen sıvı miktarı, gaita çıkış süresi, orale geçme zamanı, mobilizasyon süresi, VAS skoru, taburculuk süresi ERAS grubunda kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha az bulunmuştur (p<0.001). Tahmini kanama miktarı ve gaz deşarj süresi ise karşılaştırıldığında anlamlı bir farklılık izlenmemiştir.Sonuç: Elektif sezaryen ameliyatlarında ERAS protokolü uygulamalarının postoperatif süreçte hasta iyileşmesini hızlandırma, erken gayta deşarjı, oral rejime geçişi sağlama, VAS skorunu düşürme, hastaların hayata erken adapte olmasını sağlayarak hastaneden taburculuk süresini azaltma etkileri vardır. Hastanede uzun kalmanın hem anne hem de bebek üzerine olumsuz sonuçlarını düşünecek olursak ERAS protokolünün tüm elektif sezaryenlerde rutin olarak yapılması önerilebilir. Ülkemizde ve dünyada obstetrik cerrahide ERAS protokolü uygulamanın etkilerinin değerlendirildiği farklı hasta gruplarında yapılmış yeteri kadar çalışma yoktur. Konuyla ilgili daha fazla yayına ihtiyaç duyulmaktadır.Anahtar kelimeler: ERAS, spinal anestezi, sezaryen

Evaluation of enhanced recovery after surgery (ERAS) protocol in patients who have undergone elective cesarean sectionPurpose: In this study we aimed to evaluate the effects of ERAS on the early postoperative results of patients who have undergone elective cesarean section in our hospital.Material and Methods: Patients who have visited the pregnancy outpatient clinics or obstetrics emergency room of our hospital between June 2019 and September 2019 and who were older than 18 years of age and who were 24 weeks of gestational age or higher with ASA scores of I and II and who gave consent for spinal anesthesia were included in this study.Patients were evaluated in two groups; one who received ERAS protocol and second group of patients who have not received ERAS. Operation time, perioperative bleeding amount, postoperative breastfeeding time, defecation time, start of postoperative oral intake, mobilization time, VAS scores and time until hospital discharge were recorded.Results: A total of 60 patients were included in the study. 30 patients were included in the ERAS group and 30 were in the none-ERAS group. Operation time, intraoperative fluid resuscitation, defecation time, starting time of oral intake postoperatively, mobilization time, VAS scores and time until hospital discharge were significantly lower in the ERAS group (p<0.001). There were no differences in terms of amount of bleeding during surgery and the time of first passage of gas postoperatively between the two groups.Conclusion: We have shown that in patients who have undergone elective cesarean section ERAS protocol has helped in decreasing the duration between operation and first oral intake and defecation, have decreased postoperative recovery time and VAS scores. Patients who have received ERAS have adapted to their daily routines more quickly and thus their discharge time was earlier. When the negative effects of longer hospitalization on mother and infants are taken into consideration, ERAS should be recommended to all patients receiving elective cesarean sections. Studies in literature evaluating ERAS protocol in obstetric surgery is limited. Thus, there is need for more research on this subject.Keywords: ERAS, spinal anesthesia, cesarean section