Yenidoğanlarda erken ve geç trombositopeninin etiyolojisinin ve prognozunun değerlendirilmesi

Abstract

AmaçTrombositopeni yenidoğan yoğunbakım ünitelerinde sık karşılaşılan bir problemdir. Literatürde yenidoğan yoğunbakım ünitelerinde (YDYBÜ) trombositopeni sıklığı %22-35 olarak bildirilmiştir. Yenidoğanlarda trombositopeni tüketiminin artması, trombosit üretiminin azalması, hipersplenizm veya bunların kombinasyonu nedeni ile gelişmektedir. Altta yatan mekanizma etyoloji ile ilişkilidir. Trombositopeni ilk 72 saat içinde geliştiyse erken trombositopeni, ilk 72 saat sonrasında geliştiyse geç trombositopeni olarak tanımlanmış olup; erken ve geç trombositopeninin nedenleri farklıdır. Çalışmada trombositopeniye yol açan prenatal ve postnatal nedenlerin ortaya konması, erken ve geç trombositopeninin etiyolojisinin aydınlatılması, trombositopenik yenidoğanların tedavi gereksinimleri ve prognozlarına ilişkin verilerin saptanması ve tüm bu verilerin ışığında, trombositopeninin önlenebilir nedenlerini tespit ederek yenidoğanlarda mortalite ve morbiditelerin azaltılmasına yönelik tedbirlerin belirlenmesi hedeflenmiştir.Gereç ve YöntemBu çalışmaya, 01.01.2017-31.12.2018 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi YDYBÜ ve yenidoğan servisinde yatırılan toplam 3661 yenidoğanın verileri taranarak trombosit sayısı <150 103/μL olan toplam 251 yenidoğan alındı. Maternal hastalıklar (preeklampsi, eklampsi, diabetes mellitus), plasental yetmezlik varlığı ve anne trombositsayısı anne epikrizleri taranarak kaydedildi. Bebeklerin prenatal, natal ve postnatal demografik verileri kaydedildi. Hastaların trombositopeni geliştiğindeki trombosit sayısı, ortalama trombosit hacmi (MPV) değeri, total lökosit sayısı, total hemoglobin değerleri ve epizottaki en düşük trombosit sayısı saptandı. Hastada birden fazla trombositopeni epizotu varsa ilk gelişen epizot dikkate alındı. Hastaların epikrizleri taranarak trombosit transfüzyon gereksinimleri ve transfüze olmuşlarsa trombosit transfüzyon sayıları saptandı. İntraventriküler kanama (İVK), nekrotizan enterokolit (NEK), patent duktus arteriozus (PDA), bronkopulmoner displazi (BPD) ve neonatal sepsis varlığı kaydedildi. İVK Papile sınıflaması kullanılarak, NEK modififiye Bell kriterlerine göre gruplandırıldı. BPD tanımında Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından belirlenen sınıflandırılma kullanıldı. PDA ekokardiyografi sonuçlarına göre belirlendi. Ekokardiyografi sonucunda hemodinamik açıdan anlamlı saptanan ve tedavi gerektiren olgularda PDA var kabul edildi. Neonatal sepsis klinik bulgularla birlikte kültür üremesi varlığına göre değerlendirildi. Trombositopeni etyolojisinde yer alan tüm durumlar kaydedildi. Hastaların taburculuk ve mortalite durumları kaydedildi.BulgularÇalışmada hastanemiz YDYBÜ ve yenidoğan servisinde 2017-2018 yıllarında tedavi gören 3661 yenidoğanın verileri taranmış olup, trombositopeni 251(%6,8) hastada saptanmıştır. Hastaların %81'inde erken trombositopeni %19'unda ise geç trombositopeni saptandı. Trombositopeni olguların %43'ünde hafif, %39'unda orta, %18'inde ağır idi. Trombositopeninin en sık nedenleri sepsis (%53), plasental yetmezliğe bağlı fetal hipoksi (%19), perinatal asfiksi (%8), kan değişimi (%8) ve NEK (%4) olarak saptandı. Pretermlerde en sık nedenler sepsis (%44), plasental yetmezlik (%23) ve NEK (%6) iken termlerde sepsis (%68), plasental yetmezlik (%9), ve kan değişimi (%9) idi. Erken trombositopeninin en sık nedenleri erken sepsis (%53), plasental yetmezlik (%23) ve perinatal asfiksi (%9) iken geç trombositopeninin en sık nedenleri geç sepsis (%41), NEK (%23) ve kan değişimi (%21) idi. Trombositopeni derecesi arttıkça İVK, NEK, BPD ve PDA sıklığının da anlamlı şekilde arttığı görüldü. Trombositopenik yenidoğanlarda mortalite %25 iken, trombositopeni derecesi arttıkça mortalitenin de anlamlı şekilde arttığı görüldü.TartışmaÇalışmada trombositopeni sıklığı literatüre göre düşük saptanmıştır. Trombositopeninin en sık nedenleri sepsis ve plasental yetmezliklere bağlı fetal hipoksi olup sonuçlar literatürle uyumludur. Erken ve geç trombositopeniye yol açan nedenler farklı olsa da, trombositopeni gelişme zamanıyla mortalite arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Trombositopeni derecesi arttıkça postnatal morbidite ve mortalitelerin de anlamlı şekilde arttığı görülmüş olup sonuçlar literatürle benzerdir.Anahtar Kelimeler: Yenidoğanda trombositopeni, erken trombositopeni, geç trombositopeni, trombositopeni derecesi.

IntroductionThrombocytopenia is one of the most common problems in neonatal intensive care units (NICU). In the literature, the frequency of thrombocytopenia in NICUs has been reported to be 22-35%. Thrombocytopenia develops in newborns due to increased consumption of platelet, decreased platelet production, hypersplenism ora combination thereof. The underlying mechanism is related to etiology. If thrombocytopenia developed within the first 72 hours, it was defined as early-onset thrombocytopenia and if it developed after the first 72 hours, it was defined as late-onset thrombocytopenia; The causes of early-onset and late-onset thrombocytopenia are different. In the study reveal prenatal and postnatal causes causing thrombocytopenia, elucidation of the etiology of early and late thrombocytopenia, determination of the data regarding the treatment needs and prognosis of thrombocytopenic newborns and in the light of all these data, it is aimed to identify the preventable causes of thrombocytopenia and to determine precautions to reduce mortality and morbidity in newborns.Patients and MethodsIn this study, a total of 251 newborns with a platelet count of <150 103 / μL were included by scanning the data of 3661 newborns who were hospitalized at the Health Sciences University Kanuni Sultan Süleyman Training and Research Hospital NICU and neonatal service, between January 01, 2017 and December 31, 2018. Maternal diseases (preeclampsia, eclampsia, diabetes mellitus), presence of placental insufficiency and maternal thrombocyte count were recorded by screening maternal data. Prenatal, natal and postnatal demographic data of infants were recorded. When thrombocytopenia developed, the platelet count, mean platelet volume (MPV) value, total leukocyte count, total hemoglobin values and the lowest platelet count were determined. If the patient had more than one thrombocytopenia episode, the first developing episode was considered. The data of the patients were scanned and platelet transfusion requirements and platelet transfusion numbers were determined if they were transfused. The presence of intraventricular bleeding (IVH), necrotizing enterocolitis (NEC), patent ductus arteriosus (PDA), bronchopulmonary dysplasia (BPD) and neonatal sepsis were recorded. IVH was grouped according to the Papile classification and NEC was grouped according to the modified Bell criteria. The classification determined by the American National Institutes of Health (NIH) was used in the definition of BPD. PDA was determined according to echocardiography results. Patients who were found to be hemodynamically significant as a result of echocardiography and requiring treatment were considered to have PDA. Neonatal sepsis was evaluated according to the presence of culture growth together with clinical findings. All conditions in the etiology of thrombocytopenia, discharge and mortality status of the patients were recorded.ResultsIn the study, the data of 3661 newborns treated in our hospital, NICU and neonatal service in 2017-2018 were scanned and thrombocytopenia was detected in 251 (6.8%) patients. Early-onset thrombocytopenia was detected in 81% of patients and late-onset thrombocytopenia was found in 19% of patients. Thrombocytopenia was mild in 43%, moderate in 39%, and severe in 18%. The most common causes of thrombocytopenia were sepsis (53%), fetal hypoxia due to placental insufficiency (19%), perinatal asphyxia (8%), exchange transfusion (8%) and NEC (4%). The most common causes of thrombocytopenia in preterms were sepsis (44%), placental insufficiency (23%) and NEC (6%), while terms sepsis (68%), placental insufficiency (9%) and exchange transfusion (9%). The most common causes of early-onset thrombocytopenia were early sepsis (53%), placental insufficiency (23%) and perinatal asphyxia (9%), while the most common causes of late-onset thrombocytopenia were late sepsis (41%), NEC(23%) and exchange transfusion (21%). It was observed that the frequency of IVH, NEC, BPD and PDA increased significantly as the degree of thrombocytopenia increased. Mortality was 25% in thrombocytopenic newborns, and mortality increased significantly as the degree of thrombocytopenia increased.DiscussionIn the study, the frequency of thrombocytopenia was found lower than the literature. The most common causes of thrombocytopenia are fetal hypoxia due to sepsis and placental insufficiency, and the results are consistent with the literature. Although the causes leading to early-onset and late-onset thrombocytopenia are different, there is no significant relationship between the time of development of thrombocytopenia and mortality. As the degree of thrombocytopenia increases, postnatal morbidity and mortality have also increased significantly, and the results are similar to the literature. Keywords: Neonatal thrombocytopenia, early-onset thrombocytopenia, late-onset thrombocytopenia, thrombocytopenia degree