Serebrovasküler hastalığı olan diabetes mellituslu hastalarda uzun süreli antiagregan ve antikoagülan tedavinin retinal hemoraji üzerine etkisi

Abstract

1 Haziran 2002-31 Mayıs 2004 tarihleri arasında inme nedeniyle hastanemize başvuran antiagregan tedavi alan 22 diabetik hasta, antikoagülan tedavi alan 23 diabetik hasta tedavinin başlangıcında ve 6. ayında göz dibi açısından değerlendirilmiş ve tedavi altında gelişen retinal hemoraji oranı araştırılmıştır. Kontrol grubu olarak inmesi olmayan, antiagregan ve antikoagülan tedavi almayan DM'li 22 hasta alınmıştır. 1. Antiagregan grubunda %4.5 (1/22), antikoagülan grubunda % 13 (3/23), kontrol grubunda ise %22.7 (5/22) oranında altıncı ay kontrolde retinal hemoraji saptanmıştır. Üç grup arasında retinal hemoraji açısından istatistiksel fark saptanmamıştır. 2.Cinsiyet, sigara ve alkol kullanma, MI geçirmiş olma durumu, ailede SVO öyküsü varlığı ve diabet tedavisi açısından 3 grup arasında istatistiksel fark saptanmamıştır. 3. Hastaların nörolojik muayenelerini değerlendirmek için yapılan İskandinav Strok Skalasında ASA+ Tiklopidin alan grupta skorlarda 6. ayda yükselme warfarin alan hastalara göre daha iyi saptanmıştır. Ancak tedavinin İSS üzerine etkisini ispatlamak için vaka sayısının çok, infarkt lokalizasyonları ile nörolojik muayene skorlarına göre hastaların homojenize olduğu çok merkezli çalışmalara gereksinim vardır. 4. Kontrol grubunun tamamının HBA1c düzeyleri 6'dan yüksek bulunmuş, antiagregan ve antikoagülan grupla karşılaştırıldığında fark anlamlı değerlendirilmiştir ( p=0.01). Kontrol grubundaki hemoraji yüzdesinin diğer iki gruba göre yüksek olması retinal hemorajide DM süresinin ve kan şekeri regülasyonunun daha önemli olduğunu göstermiştir.5. Antiagregan ve antikoagülan gruplarında HT kontrol grubuna göre daha fazla bulunmuştur ( p= 0.002 ). 3 grupta retinal hemoraji gelişen vakalarda HT'u olanların oranının yüksek olması HT'un hemorajiye katkısının olabileceğini düşündürmüştür. 6. Çalışmamızın amacı antiagregan ve antikoagülan tedavinin retinal hemoraji komplikasyonuna etkisini araştırmak olsa da DM'li hastaların tetkik edilmesinde bazı önemli noktalar dikkatimizi çekmiştir. - Her iki tedavi grubundaki hastalarda karotis ve vertebral arterlerde aterom plağı, stenoz ve intimal kalınlaşma yüzdeleri yüksek saptanmıştır. İnmesi ve şikayeti olmayan kontrol grubunda da böyle vakaların olması DM'li hastaların takibinde bilateral karotis ve vertebral arter doppler USG tetkikinin yapılmasının yararlı olabileceğini düşündürmektedir. .- Kontrol grubunda şikayeti olmamasına rağmen 10 hastada 1.derece mitral, triküspit ve aort yetmezliği, 4 hastada sol ventrikül hareket bozukluğu, komplians azalması, 1 hastada sol ventrikül hipertrofisi ve 4 hastada 1.derece kapak yetmezliği ve komplians azalması saptanması ileri yaşlarda EKO incelemesi yapılmasının önemli olduğunu göstermiştir.

IntroductionRetinal haemorrhage has rarely been reported as a side effect of antiaggregant and anticoagulant medications. However, there is concern that this risk is higher in patients with diabetes mellitus (DM). The aim of our study was to evaluate the incidence of retinal haemorrhage in stroke patients with DM and to compare it with DM patients without stroke histories and usage of antiaggregants and anticoagulants.Methodology77 patients (53 ischemic stroke patients, 24 control) were enrolled in the study. Stroke patients older than 45 years old with at least a 5-year history of type 1 DM , patients with new or previous histories of type 2 DM and those who had at least 3/5 weakness were enrolled. The stroke patients who had non-valvular atrial fibrillation and left ventricular dysfunction were given anticoagulants. The others were given ASA 300 mg/day and ticlopidine 500 mg/day. The patients with DM and without history of stroke and usage of anticoagulant and antiaggregan medications were selected for control group from internal medicine clinic. Fundus examinations and fundus fluorescein angiography were performed by an ophthalmologist at the beginning and sixth month of the study. Results22 patients from the antiaggregant group, 23 patients from the anticoagulant group and 22 patients from the control group were followed as part of the study. The incidence of retinal haemorrhage at 6 months in the antiaggregant, anticoagulant and control groups was 4.5% (1/22), 13% (3/23), and22.7% (5/22), respectively (p=0.21).Conclusion Our study showed that anticoagulants and antiaggregants did not increase the complications of retinal haemorrhage. Diabetic retinopathy might not be considered a contraindication to antiaggregants and anticoagulants in DM patients with stroke.