Sağlam çocuk polikliniğinde önerme yöntemiyle yaşlı aile bireylerinin aşı oranlarını artırma çalışması

Abstract

Bu çalışmada; aşılanmak üzere bir sağlam çocuk polikliniğine başvuran çocukların ailelerini varsa 65 yaş üzerindeki dede ve ninelerinin aşıları hakkında bilgilendirmenin bu büyük ebeveynlerin aşılanma oranları üzerine etkisini araştırmak amaçlandı.Araştırmada 01/05/2008-31/12/2008 tarihleri arasında Ankara ili Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Sağlam Çocuk Polikliniği'ne başvuran, 65 yaş ve üzerinde bir ya da daha fazla yaşayan ebeveyni olan ailelere bir anket formu doldurularak ve erişkin aşıları hakkında bilgi verilerek pnömokok aşısını yaptırmaları önerildi. İki ve dört ay sonra aranarak pnömokok aşısını yaptırıp yaptırmadıkları öğrenildi. Veriler SPSS 15.0 istatistik programı ile analiz edilmiştir. Sayımla belirtilen değişkenler ki kare, fisherin kesin testi, eğimde ki kare ve yates düzeltmeli ki kare testleri ile karşılaştırıldı. Tekli analizlerde pnömokok aşılanma durumlarına etkili görülen faktörler logistik regresyon modelinde incelendi.Çalışma öncesinde 65 yaş üzerinde olan kişilerin risk altında oldukları hastalıklara karşı aşılanma oranlarının çok düşük olduğu gözlendi. Çalışma sonunda aşı önerdiğimiz bu kişilerin %19.1'inin aşılandığı görüldü. 65 yaşından büyük ebeveynler için torunun erkek olması, torunun anne ve babasının 30 yaşından genç olması, babanın ve 65 yaşından büyük ebeveynin yüksek eğitimli olması, daha önce Hepatit B ya da influenza gibi başka bir aşısını yaptırmış olması durumunda bu öneriye uyulduğu ve yaşlı ebeveynin aşısını yaptırdığı görüldü. Tek yönlü analizlerde önemli bulunan parametreler kullanılarak yapılan çok yönlü regresyon analizinde torunun erkek olmasının dede ve ninesinin aşılanmasını 2 kata yakın, kişinin daha önce herhangi bir aşısını yaptırmış olmasının ise 3 kata yakın artırmış olduğu görüldü.Sağlam çocuk klinikleri yolu ile yaşlılara aşılarını anımsatma müdahalesinin ek bir maliyet getirmeden aşılanma oranlarını arttırdığı görülmüştür.

In this study, we aimed to analyze the vaccine rates of the older family members including the grandfathers and grandmothers after we inform the parents of the children examined in the healthy child clinics about the vaccines appropiate for the people above 65 years old or older.The families seen in the Gazi University Medical Faculty Pediatrics Department Healthy Child Clinics between the dates 01/05/2008-31/10/2008 and who have one or more parents above 65 years old were included in this study. These families were informed about the adult vaccines and were asked to fulfill a questinaire and asked for vaccinating the elderly members in the family with the pneumococcus vaccine. They were called back by the phone after two to four months and asked if they have vaccinated the elderly members for pneumococcus. Datas were analyzed by using the SPSS 15.0 statistical programme. Quantified variables were compared by using qui square, fischer's exact test, yates corrected qui square tests. The factors effective in vaccinating for pneumococcus were futher analyzed in regression model. The vaccination rate of the people 65 years or older against the susceptible organisms causing illnesses in this age group were observed to be very low. By the end of the study %19.1 people who were proposed to vaccinate had the vaccine. There were certain factors affecting the vaccination rates. For example the grand parents who were 65 years old or above were vaccinated more when they had a boy as a grandchild, or when the parents of the grandchildren were 30 years old or younger. If the father or the grandparent above 65 years old were well educated or another vaccine such as hepatitis B or influenza were applied it was observed that more olderly people vaccinated for pneumoccus. In multipurpose regresyon analysis that were done by using the important parameters found in one way analysis it is seen that if the grandchild was a boy the vaccination of the grandparents were twice as much as if the grandchild was a girl and if the individual had any other vaccine before the vaccination rate was tripled. In this study it is observed that to remind the vaccination appropriate for the olders in healthy child clinics is an easy and cheap way to increase the vaccination rates in susceptible older patients.