Aile planlaması yöntemlerinin cinsel yaşam üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Aile planlaması yöntemlerinin cinsel yaşam üzerine olumlu ya da olumsuz etkileri olduğu gösteren çalışmalar vardır. Bu çalışmada amacımız çiftlerin kullandığı aile planlaması yöntemlerinin üreme çağındaki kadınların cinsel yaşamlarına etkisini belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada Ankara'da bir aile hekimliği birimine bağlı 18-49 yaş arası kadın nüfusun tamamı, 15-49 yaş kadın izlemi yapılırken araştırmaya katılmaya davet edilmiştir. Katılımcıların kullanmış oldukları aile planlaması yöntemlerinin cinsel yaşamları üzerine etkisi; bireylerin sosyodemografik özelliklerini, doğurganlık ölçütlerini tanımlayan ve cinsel yaşamlarını sorgulayan veri toplama araçları ve cinsel yaşam kalitesini tanımlayan bir ölçek (Cinsel Yaşam Kalite Ölçeği-Kadın (CYKÖ-K)) ile tanımlanmaya çalışılmıştır.Bulgular: Bu araştırma sonucunda araştırmamıza katılan kadınların kullanmış oldukları aile planlaması yöntemlerinin cinsel doyum ve cinsel yaşam kalitesi üzerinde etkili olduğuna dair bir kanıta ulaşılamamıştır. Kadınların gebelikten korunma ile ilgili eşleri ile konuşmaları, kullanacakları aile planlaması yöntemine birlikte karar vermeleri cinsel yaşam memnuniyeti ve cinsel yaşam kalitesini olumlu yönde etkilemektedir. Kadınların lise ve üzeri okul mezunu olması, ekonomik durumlarını iyi olarak tanımlamaları, cinsel yaşama ait sorunlarını eşleriyle paylaşabilmeleri, erkeklerin cinsel yaşamına ait sorunlarını eşleriyle paylaşabilmeleri kadınların cinsel yaşam kalitesini ve cinsel doyumunu olumlu yönde etkilemektedir. İstenmeyen gebelikler, kadınların ve eşlerinin kronik sağlık sorunu yaşaması, kadınların eşlerinden şiddet görmesi, ekonomik durumun kötü olması, erkeklerin kadınlardan yaşça büyük olması, aralarındaki yaş farkının fazla olması, evlilik yılının fazla olması, cinsel doyum ve cinsel yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenmektedir. Kadınların cinsel yaşamla ilgili sorunlarını paylaşamamaları cinsel doyum ve cinsel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir.Sonuç: Bu araştırmada, katılımcıların kullandıkları aile planlaması yöntemlerinin cinsel yaşam kalitesi üzerinde bir etkisi olduğunu gösteren kanıtlara ulaşamamıştır. Ancak çiftlerin kullanacakları aile planlaması yöntemine birlikte karar vermeleri cinsel yaşamlarını olumlu yönde etkilemektedir. Elde edilen sonuçların aile hekimliğine bağlı nüfusa verilen aile planlaması hizmetleri sırasında, bireylerin cinsel yaşamlarına yönelik danışmanlık ve eğitim verilmesine rehberlik etmesi ve aile planlaması hizmetleriyle birlikte cinsel sağlık hizmetlerinin de sunulabilmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Aile hekimliğine başvuran hastaların cinsel sağlıklarını sorgulamak, kişinin beden sağlığı ile ilgili sorunları anlama konusunda yardımı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Aile Hekimliği, Aile Planlaması, Cinsellik.

Aim: There are studies showing that family planning methods have positive or negative effects on sexual life. The purpose of this research is to determine the effect of family planning methods used by couples on the sexual lives of women in reproductive age.Materials and Methods: The entire female population between the ages of 18-49, who are affiliated with a family medicine center in Ankara, has been invited to participate in the research while their routine reproductive health monitoring. The effect of family planning methods used by the participants on their sexual lives was studied by the means of the following instruments; 1) Information form including sociodemographic characteristics, fertility criteria and sexual lives of participants. 2) The Sexual Quality of Life-Female (SQOL-F) scale which defines quality of sexual life of participantsFindings: In this study, we couldn't find any evidence that family planning methods used by women participating in our study have any effect on sexual satisfaction and quality of sexual life. According to our results, situations that positively affect women's quality of sexual life and sexual satisfaction were graduation from high school and above, good economic conditions, good communication their male partners about family planning, sharing their sexual life problems with each other. The reasons that negatively affect sexual satisfaction and quality of sexual life were unwanted pregnancies, chronic health problems, expose to violence in the family, poor economic conditions, relatively higher age of male partners, the length marriage time. The inability of women in sharing their sexual problems with anybody negatively affects sexual satisfaction and quality of sexual life.Results: There is no evidence that the family planning methods have any impact on the quality of sexual life. However, the decision give together on the family planning method affects the sexual lives positively. It is thought that the results of this research would help to develop educational and counseling services about sexual life by considering family planning issues in family medicine. On the other hand questioning the sexual health and sexual life of patients would help better understanding of their health.Keywords: Primary Care, Family Planning, Sexuality.