İntravasküler volüm açığı olan olgularda vena kava inferior kollapsibilite indeksinin değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmamızda dehidratasyon kliniği mevcut olguların noninvaziv bir yöntem olan yatak başı USG ile dehidratasyon tanısının desteklenerek, uygunsuz sıvı verilmesi ve dehidrtasyona bağlı mortalite ve morbiditetinin en aza indirgenmesi amaçlanmaktadır. Literatürde bu konuda yeterli pediatrik vaka serisi bulunmaması nedeniyle literatüre katkı yapılması da amaçlanmıştır. Yatak başı USG ile IVKKİ ölçülerek dehidratasyon tanısı oldukça hızlı bir şekilde noninvaziv olarak saptanabilecektir.Gereç ve Yöntem:İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim Araştırma Hastanesi' nde Temmuz - Kasım 2016 tarihleri arasında intravasküler volüm açığı saptanan olguların epidemiyolojik, klinik ve laboratuvar sonuçları ve USG ölçümlerinin prospektif olarak incelemesi yapılarak bilgiler kayıt edildi. Vaka – kontrol şeklinde planlanan çalışmamıza 23 hasta, 23 kontrol olgusu dahil edilmiş olup, toplam 23 adet hastaya ait başvuru sırasındaki USG ile 1.ölçüm ve hidrasyon sonrası 2.ölçüm IVC ekspiryum ve inspiryum çapları, kollapsibilite indeksi kaydedildi. Olgular çalışmadan dışlandıktan sonra toplam 44 çocuk çalışmaya alındı. Bu olguların 18'i kontrol (% 40,9), 26'sı ise hasta grubunu (% 59,1) oluşturmaktaydı. Çalışmaya alınan her bir hasta için yaş ve cinsiyeti benzer dehidratasyon kliniği olmayan acil servise ve yoğun bakım ünitesine dehidratasyon dışı sebeplerle başvurmuş bir kontrol olgusu seçildi. Tek bir radyoloji uzmanı tarafından, IVK subksifoid alandan longitudinal aksta hepatik ven birleşim yerinin 1 cm altından, sağ atriuma giriş noktasından ölçüldü. İnferior vena kava' nın inspiryum ve ekspiryum sırasında görüntüleri kaydedildi. Sayısal verilerin karşılaştırılmasında dağılımı normal ise student t test, değil ise Mann Whitney U test kullanıldı. Nominal veriler arasındaki ilişkiyi belirlemek için Ki-Kare veya Fisher Exact testi kullanıldı. Dehidratasyon derecesi ile biyokimyasal veriler arasında korelasyon analizi uygulandı. Hasta grubunun hidrasyon öncesi ve sonrası USG ölçümlerinin karşılaştırılması için Wilcoxon testi kullanıldı. Dehidratasyon yüzdesi ile IVKKİ arasında korelasyon analizi yapıldı. Yaş ve IVK çap arasında Spearman' s korelasyon analizi kullanıldı. İnspiryum ve ekspiryumda IVK çapı, IVKKİ için bir sınır değeri belirleyebilmek amacıyla ROC analizi uygulandı. Tüm analizler SPSS 15.0 programı kullanılarak yapıldı.Bulgular:Çalışmamızda hasta ve kontrol grubunda yapılan inspiryum ve ekspiryum IVK çap ölçümlerinde; hasta grupta IVK çaplarının daha düşük olduğu gözlendi (sırasıyla p < 0,001 ve p = 0,02 ). Yeni bir hesaplama olan IVKKİ ise çalışmamızda kontrol grubuna kıyasla hasta grupta anlamlı yüksek saptandı (p < 0,001). Hasta grupta İV hidrasyon uygulaması sonrası olguların IVK çaplarının arttığı ve indeks değerlerinin anlamlı oranda azaldığı gözlendi (p=0,009 ve p < 0,001).Çalışmamızda ROC analizi ile IVK inspiryum, ekspiryum çapı ve IVKKİ için eşik değerler saptandı. Sensitivite ve spesifiteleri belirlenerek pediatrik literatüre katkı yapıldı.Sonuçlar:Dehidratasyonun hızlı ve doğru tanınması için yatak başı USG ile IVK değerlendirilmesi sensitivite ve spesifitesi oldukça yüksek bir tanı metodudur. Doğru tanı ile uygun tedavi edilen olgularda mortalite ve morbidite önemli ölçüde azalmaktadır. Anahtar kelimeler: Dehidratasyon, Yatak başı ultrasonografi, İnferior vena kava, İnferior vena kava kollapsibilite indeksi.

Our study aims to minimize the morbidity and mortality due to irrelevant fluid replacement and hence causing dehydration by supporting the diagnosis of dehydration, with a non-invasive method of bedside ultrasound (US), in cases with obvious clinical presentation of dehydration. In the medical literature, there are no enough pediatric case series in this field, and hence we also aim to make contribution to the literature. With bedside US, Inferior Vena Cava Collapsibility Index (IVCCI) can be measured readily, and diagnosis of dehydration is somewhat quickly made in a non-invasive method.Material and Method:Patients, who presented to Izmir Dr. Behcet Uz Training and Research Hospital of Pediatric Diseases and Surgery during July through November 2016 and diagnosed with intravascular volume, were recruited, and their epidemiologic data, laboratory results and US measurements were registered in a prospective manner. In this case-control study of total 46 people – 23 patients and 23 controls, Inferior Vena Cava (IVC) expiratory and inspiratory diameters and collapsibility indices were measured first at presentation and after hydration treatment. After expulsion of unsuitable cases, a total of 44 children – 18 (40.9 %) in control group and 26 (59.1%) in patient group - were taken into the study. For each patient in the study, a control patient of similar age and gender, who was admitted to emergency ward or intensive care unit due to the reasons other than dehydration, was selected. The measurements were done by a single radiologist. For the longitudinal measurement of IVC, the probe was placed in subxiphoid region, and measurement was taken between 1 cm below hepatic vein junction and the entry point to right atrium. For the comparison of numeric data, Student's t-test was used if the distribution was normal, and Mann-Whitney U test if not. To define the relation among nominal data, Chi-Squared test or Fisher's Exact test was used. Correlation analysis was used to find the relation between dehydration stage and biochemical data. To compare the US measurements before and after rehydration treatment in patient group, the Wilcoxon test was used. The correlation analysis was done between dehydration percentage and IVCCI. Spearman's correlation analysis was used between age and IVC diameter. To define a cut-off levels of inspiratory and expiratory IVC diameter and IVCCI, ROC analysis was used. All analyses were performed by using SPSS v15.0 program.Results:In our study, inspiratory and expiratory IVC diameters in patient group were found to be lower than those in control group (p<0.001 and p=0.02 respectively). As for the new calculation method of IVCCI, the value in the patient group was significantly higher than that in the control group (p<0.001). In the patient group, significantly increased IVC diameters and decreased IVCCI after rehydration were found (p=0.009 and p<0.001 respectively).In our study, threshold values for inspiratory and expiratory diameters and IVCCI were established with ROC analysis. Contribution to the medical literature was made by finding the sensitivity and specificity of the test.Conclusions:A quick and correct evaluation of dehydration by finding IVC parameters with bedside US is a diagnostic test with a relatively high sensitivity and specificity. A high portion of morbidity and mortality can be reduced with correct diagnosis and suitable treatment. Keywords: dehydration, bedside ultrasonography, inferior vena cava, inferior vena cava collapsibility index