Akut bronşiyolit tanısı alan hastalarda hastaneye yatışı ve yatış süresini etkileyen faktörler

Abstract

Amaç: Akut bronşiyolit küçük hava yollarının inflamatuvar obstrüksiyonundan kaynaklanan ve özellikle süt çocuklarında sık rastlanan bir alt solunum yolu enfeksiyonudur. Hastaneye yatışı gerektirebilmesi, çeşitli komplikasyonlara zemin hazırlaması nedeniyle önemli bir hastalıktır. Çalışmamızda 1-24 ay arasında akut bronşiyolit tanısı almış olgularda hastaneye yatışı ve yatış süresini etkileyen etkenlerin saptanması amaçlanmıştır. Hastaneye yatış olasılığını ve yatış süresini artıran etken profilinin çıkarılması özellikle acil servis gibi yoğun çalışan birimlerde triajı kolaylaştırabilir, yatış olasılığı yüksek görülen bebeklere yaklaşımda gereksiz zaman kayıplarını önleyebilir ve akut bronşiyolit tanısı almış olan hastaların yönetimine katkı sağlayabilir.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Servisi'ne Ocak 2018 – Mayıs 2018 tarihleri arasında başvuran, ilk kez akut bronşiyolit atağı geçiren 1 – 24 ay aralığındaki olgular dahil edildi. Olguların yaş, cinsiyet, başvuru ayı, prematüre doğum, ek hastalık, atopi öyküsü, pasif sigara içiciliği, beslenme durumu (anne sütü alımı, malnutrisyon), semptomları, başvuru anındaki fizik bakı bulguları ve solunum skoru, akciğer grafisi, hemogram, akut faz reaktanları, kan gazı bulguları, multipleks solunum polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) sonucu, bronkopnömoni (BPN) varlığı, uygulanan tedavi yöntemleri (destek oksijen tedavisi, inhale tedaviler, antibiyotik kullanımı vs.) gibi etkenlerin hastaneye yatış ve yatış süresi üzerine etkileri incelendi. İzlem süresinin sonunda hastane kayıtları incelenerek ve aileler telefonla aranarak, uzamış atak ve tekrarlayan ataklar sorgulandı ve tanısı reaktif hava yolu hastalığına dönüşen olgular çalışmadan çıkarıldı. Verilerin analizinde ölçüm değerlerinde t testi, gruplandırılan değerlerde ki kare testi kullanıldı. p<0.05 anlamlı kabul edildi.Bulgular: Çalışmada yer alan 215 olgunun %60.5'i erkek; %39.5'i kızdı; %8.8'i preterm bebeklerdi. Yaş ortalaması 5.5 aydı. Başvuruların %60.5'i Şubat ve Mart aylarındaydı. Olguların %74.2'sinde orta-ağır bronşiyolit ve %5.6'sında BPN vardı. %32'si ayaktan izlenirken, %68'i hastaneye yatırılmıştı. Yatan hastalarda ortalama yatış süresi 6.6 gündü. Yatışa etki eden faktörler incelendiğinde 2 ayaltındaki hastaların hastaneye yatış oranı anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). Tüm hastalarda başvuru sırasında hipoksik olan ve solunum skoru yüksek olanların yatış oranları anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). İki ay üzerindeki olgularda ateş öyküsünün varlığının, semptom sayısının fazlalığının ve BPN varlığının hastaneye yatışı artırdığı görüldü (p<0.05).İki günden kısa ve uzun yatan hastalarda yatış süresini etkileyen etkenler karşılaştırıldığında tüm hastalarda risk faktörü olan hastalık varlığı 2 günden uzun süre yatışa yol açmaktaydı. (p<0.05). Yatış süresi 2-5 gün ve 5 günden uzun yatanlar karşılaştırıldığında yaşı 2 aydan küçük olgularda ve ilkbahar aylarında başvuran olgularda 5 günün üzerinde yatışın anlamlı olarak fazla olduğu görüldü (p<0.05). İki ayın üzerindeki olgularda mevsimlere göre gruplama yapıldığında anlamlı fark görülmedi. Tüm yaş gruplarında atopi öyküsü olan olgular daha kısa yatış süresine sahipken, ateş öyküsü olmayan olguların yatış süresinin daha uzun olduğu saptandı (p<0.05).Sonuçlar: Akut bronşiyolit, hastaneye yatışı gerektirebilmesi, sekonder bakteriyel enfeksiyonlara ve çeşitli komplikasyonlara zemin hazırlaması gibi yüksek morbiditeye yol açması nedeniyle önemli bir hastalıktır. Çalışmamızda yaş, risk faktörü olan hastalık varlığı, atopi öyküsü, ateş öyküsü, başvuru sırasında hipoksi ve yüksek solunum skorunun bulunması, eşlik eden BPN varlığının olmasının akut bronşiolitli hastalarda yatışı veya yatış süresini etkilediği saptandı.Anahtar kelimeler: Akut bronşiyolit, hastaneye yatış, hastanede yatış süresi.

Aim: Acute bronchiolitis is a lower respiratory tract infection which is caused by inflammatory obstruction of small airways and is especially common in infants. It is an important disease because it requires hospitalization and paves the way for various complications. In our study, it was aimed to determine the factors affecting the hospitalization and length of hospital stay in patients aged 1-24 months with diagnosis of acute bronchiolitis. The determination of profile of predicting factors for hospitalization and prolonged length of hospital stay may facilitate triage in busy working units such as emergency department, prevent unnecessary time losses in approach to infants with high probability of hospitalization and contribute to the management of patients diagnosed with acute bronchiolitis. Material and Method: In our study we included 1-24 month-old patients who admitted to University of Health Sciences Dr. Behçet Uz Children's Hospital, Emergency Department, between January 2018 to May 2018 and having first episode of acute bronchiolitis for the first time. The effects of age, gender, application month, history of prematurity, presence of underlying disease, atopy or passive smoking, nutritional status (breast feeding, malnutrition), symptoms, physical examination findings and respiratory score at presentation, results of chest X-ray, hemogram, acute phase reactants, blood gas and multiplex respiratory polymerase chain reaction (PCR), presence of bronchopneumonia (BPN), treatment modalities (supportive oxygen therapy, inhaled therapies, antibiotics, etc.) on hospitalization and length of hospital stay were evaluated. At the end of the follow-up period, the hospital records were examined and families were called by telephone, prolonged attacks and recurrent attacks were questioned and the cases whose diagnosis was reactive airway disease were excluded from the study. In the analysis of the data, t test was used for the measurement values and chi-square test was used for the grouped values. p <0.05 was considered significant. Results: Of the 215 cases, 60.5% were male, 39.5% were female; 8.8% were preterm infants. The average age was 5.5 months. 60.5% of the admissions were in February and March. Of the 74.2% patients had moderate-severe bronchiolitis and 5.6% of the cases had BPN. While 68% of the patients were hospitalized, 32% wereent home. In hospitalized patients the average length of hospital stay was 6.6 days. When the factors affecting the hospitalization were examined, the hospitalization rate of the patients under 2 months of age was significantly higher (p<0.05). The rate of hospitalization of patients with hypoxia and high respiratory scores was significantly higher in all patients group (p<0.05). The presence of fever history, increased number of symptoms and presence of BPN increased the hospitalization rates in the cases older than two-months (p <0.05). When we compared the inpatients who stayed ≤2 days and >2 days in hospital, it was found that the presence of underlying disease led to hospital stay longer than 2 days (p<0.05). In the comparison of the patients with 2-5 day-hospital-stay and the patients with longer than 5 day-hospital-stay, it was observed that, infants who were younger than 2 months old and patients admitted to hospital in spring months more than 5 days of hospitalization was significantly higher (p <0.05). In the cases over two-months of age there was no significant difference between the groups according to admittance seasons (p>0.05). In all age groups, patients with a history of atopy had a shorter hospital stay, while the duration of hospitalization was longer in the patients with no history of fever (p <0.05). Conclusion: Acute bronchiolitis is an important disease due to its high morbidity, which may require hospitalization, secondary bacterial infections and a variety of complications. In our study it was found that age, presence of underlying disease, history of atopy, history of fever, presence of hypoxia and high respiratory score on admission and presence of BPN affect hospitalization rate or length of hospital stay in patients with acute bronchiolitis. Key words: Acute bronchiolitis, hospitalization, length of hospital stay.