Manifest karotid arter stenozu olan yada olmayan vakalarda manyetik rezonans görüntülemede saptanan iskemik beyin hastalığının doppler incelemedeki akım hızı, RI değerleri ve plak morfolojileri ile olan ilişkisi

Abstract

Çalışmamızda serebral inme geçirmiş hastalarda karotis arteryel sistemin renkli ve spektral Doppler incelemesi ile aterom plak yapısının, morfolojisinin var ise stenozun derecesinin, akım hızlarının tesbit edilmesi ve bunların serebral inme ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Kliniğimizde serebrovasküler olay ön tanısı ile gelen ve pozitif kranyal MR görüntüleme bulguları olan altmış olguya karotis renkli / spektral Doppler US incelemesi yapılmıştır. US incelemede plakların morfolojik yapısı, stenozun derecesi ve varsa stenotik kesim sonrası akım hızlarındaki değişiklikleri incelenmiş ve bulguları MR görüntüleri ile karşılaştırılmıştır.US ölçümleri Toshiba Nemio 20 cihazı ve 8 MHz'lik prob ile gerçekleştirilmiştir. Olgular supin pozisyonda, baş kontralateral yöne çevrilerek muayene edilmiştir.Her iki tarafta inceleme klavikulaların hemen üstünden başlanıp transduser kranyal yönde hareket ettirilerek KKA, İKA ve EKA incelenmiştir. İnceleme önce real time gri skala ile aksiyal ve sagital planda yapılmış, ardından power Doppler US ile devam edilmiş, son olarak spektral ölçümler alınmıştır. Kranyal MR incelemesi 1.5 T Philips Intera cihazı ile yapılmıştır.Çalışma grubumuz 16'sı kadın 44'ü erkek toplam 60 olgudan oluşturulmuştur. Olgularımızın yaşları 27 ile 85 arasında (ortalama yaş 68) değişmekteydi.Altmış olgunun 22'sinde (%36,6) akut evre, 38'inde (%63,4) kronik evre infarkt / iskemik odaklar mevcuttu. Akut evre infarktı olan olgulardan < %50 darlığı olan 8 olgunun 7'sinde (%87,5) fibrofatty, 1'inde (%12,5) kalsifik plak; %50-70 darlığı olan 6 olgunun 4'ünde (%66,6) fibrofatty plak, 2'sinde (%33,4) kalsifik plak; %70-90 darlığı olan 3 olguda (%100) fibrofatty plak; 5 olguda da tam oklüzyon saptandı. Kronik evre infarktı olan 38 olgudan < %50 darlığı olan 24 olgudan 10'unda (%41,6) fibrofatty plak, 14'ünde (%58,4) kalsifik plak; %50-70 darlığı olan 4 olgudan 1'inde (%25) fibrofatty, 3'ünde (%75) kalsifik plak %70-90 darlığı olan 3 olguda kalsifik plaklar, 7 olguda da tam oklüzyon saptandı.RDUS inceleme ekstrakranial karotis arterin noninvaziv olarak değerlendirilmesinde uygun ve faydalı bir yöntemdir. B-mode gri-scala görüntülemeye renkli akım eklenmesi ve spektral Doppler inceleme tetkikin performansını kolaylaştırır ve doğruluğunu arttırır.Bizim çalışmamızda akut iskemik bulguları olan olguların çoğunda fibrofatty plak olduğu ve kronik infarktların çoğunda da kalsifik plakların bulunduğu izlenmiştir.Daha yüksek oranda akut infarktlara neden olan fibrofatty plaklarda infarktların dağılımları stenoz yüzdelerinden bağımsızdır. Bu da fibrofatty plaklarda yüzey düzensizliği ve ülserasyonların, dolayısıyla tromboembolik olayların daha sık olduğunu desteklemektedir. Bu nedenle cerrahi ve/veya medikal tedavi planlaması yapılırken bu bulgular göz önünde tutulmalıdır.Anahtar kelimeler: İnme, Karotid arter hastalığı, MR görüntüleme, Power Doppler US

Sonographic evaluations was done with Toshiba Nemio 20 device with 8 MHz probe. The patients were examined in supine position, while their head was turned to contralateral direction.On both sides of the neck, the examination was started just above the clavicula and CCA, ICA and ECA were examined by moving the transduser towards the cranial direction. The examination was started with real time gray scale and both axially and sagitally examination was performed with power Doppler US and finally spectral measurements were noted.The brain was examined by MRI using 1.5T Philips Intera device.In our study group 16 of the patients were female and 44 of them were male. Their age range was between 27 and 85. With in 60 cases, 22 of them (%36,6) were having acute , 38 of them (%63,4) where having chronic infarct/ or ischemic focuses. When the patients with acute infarcts were examined: 7 of 8 patients (%87,5) with <%50 stenosis were having fibrofatty, 1 patient (%12,5) was having calsific plaques; 4 of 6 patients (%66,6) with %50-70 stenosis were having fibrofatty, 2 patients (%33,4) were having calsific plaques; 3 patients (%100) with %70-90 stenosis were having fibrofatty plaques; 5 patients were having occlusion.When the 38 patients who had chronic infarcts were examined: 10 of 24 patients (%41,6) with <%50 stenosis were having fibrofatty, 14 patients (%58,4) were having calsific plaques; 1 of 4 patients (% 25) with %50-70 stenosis was having fibrofatty, 3 patients (%75) were having calsific plaques; 3 patients with %70-90 stenosis were having calsific plaques,7 patients were having occlusion.Colour-coded duplex sonography examination is a noninvasive, suitable and usefull modality for extracranial carotid arterial system evaluation. Adding coloured flow and spectral Doppler examination to B-mode gray scale monitoring facilitates it's performance and increases its accuracy. In our study it's seen that most of the patients with acute ischemic symptoms were having fibrofatty plaqes and most of the patients with chronic infarcts were having calsific plaqes.For fibrofatty plaques causing more frequently acute infarcts, distribution is independent from the stenosis ratios. This supports that; in fibrofatty plaques surface irregularity and ulseration, consequently thromboembolic actions are more frequent. That's why, when planning an operational or medical treatment these findings should be considered.