Hepatit B' li hastalarda bulaş yolları ve hijyen davranışı araştırması

Abstract

ÖzetGiriş ve Amaç: Hepatit B, bulaştırıcılığı, yaygınlığı ve önlenebilirliği nedeniyle önemli bir halk sağlığı sorunudur. Hepatit B virüsü vücut sıvılarıyla bulaşabilir; kan ve seröz eksudalarda daha yoğunken tükürük, semen ve vajinal sekresyonlarda düşüktür. Bu nedenle pratikte günlük yaşam koşulları ile bulaş olmaz kabul edilir. Çalışmamızda amacımız; HBsAg(+) pozitif olgularda, toplu yaşam koşulları, sosyokültürel alışkanlıkları göz önüne alınarak, aile içi ve diğer bulaş yollarını ve yaygınlığını incelemektir.Materyal ve Metod: Bu tanımlayıcı çalışma İzmir Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniği Hepatit B polikliniği tarafından takip edilen, inaktif HBsAg taşıyıcısı ve kronik hepatit B tanısı alan toplam 820 olgu ve bu olguların birinci derecedeki aile bireylerinin tümü hepatit B göstergeleri yönünden araştırıldı. Hastalara yapılan anketle cinsiyet, yaş, meslek, eğitim durumu, diş tedavisi, kan transfüzyonu, geçirilmiş operasyon, doğum şekli, aynı havlu, aynı diş fırçası,aynı tıraş bıçağı ve tırnak makasını kullanıp kullanmama, hepatitli kişiye yakınlık derecesi sorgulandı.Bulgular: Çalışmaya alınan 820 hastanın %61.7'si erkek, %38.3'ü ise kadındır. Hastaların yarıya yakını (%48.9) 40 yaşın altındadır. Hastaların eğitim durumuna göre dağılımı değerlendirildiğinde ilk ve orta öğrenim düzeyinde eğitimi olanlar %37.4 ve %37.9 ile çoğunluğu oluşturmaktadır. Çalışmaya alınan 820 hastanın %61.5'i kentsel, %38.5'i ise kırsal kökenlidir ve yaklaşık dörtte birinin evinde 6 veya daha fazla kişinin yaşadığı görülmektedir. Hastaların %46.6'sının doğumunu evde diplomalı ebe gerçekleştirmiştir. % 33.3 hasta doğumu hastanede olmuştur. Tahmini bulaş yolları arasında ilk sırayı %68.3 ile diş tedavisi öyküsü almaktadır. Bunu %34.4 ile hastanede yatış, %32.9 ile cerrahi girişim, %19.3 ile kan transfüzyonu ve %2.2 ile şüpheli ilişki izlemektedir. Çalışmaya alınan hastalarda aile üyelerinde Hepatit B varlığına bakıldığında %44.1 ilk sırayı anneler almaktadır. Hastalar evde ortak eşya kullanımı açısından değerlendirildiğinde %83.2 ile aynı havluyu kullanma ilk sırada yer almakta, bunu %79.3 ile aynı tıraş bıçağını, tırnak makasını kullanma izlemektedir. Hastalar içinde evde diş fırçasını aile üyeleriyle paylaşan yoktur.Sonuç: Çalışmamızda HBsAg pozitifliği erkeklerde kadınlara oranla ve kırsal kesimde kentsel kesime oranla daha fazladır. Dişe yönelik girişim, cerrahi girişim, hastaneye yatış gibi risk faktörlerinin HBsAg pozitifliğine etkisi vardır. Aile içi aynı eşyayı kullanma göz önüne alındığında bulaş oranı artmakla birlikte bu bulaş tamamen eşya kullanımına bağlıdır denilemez. Ancak ailede Hepatit B varlığı diğer aile bireylerinde HBsAg pozitifliğini artırmaktadır. Bundan dolayı ailede bir bireyde HBsAg pozitifliği mevcutsa diğer aile bireylerinin de aşılanması sağlanmalıdır.

Introduction and aim: Hepatitis B is an important public health problem due to its transmittance, prevalence and preventability. Hepatitis B may infect via body fluids; while it is more condensed in blood and serous exudates, it is less condensed in saliva, semen and vaginal secretions. Therefore, it is accepted that in practice, infection does not occur with daily living conditions. Our purpose in this study is to examine the intrafamilial and other pathways of infection and prevalence in Hepatitis B surface antigen (HbsAg) positive cases. Materials and Methods: In this study, cases which were followed by the Izmir Atatürk Training Research Hospital Gastroenterology Clinic, which were inactive HBsAg carriers and which were diagnosed with chronic Hepatitis B, and their next-of-kin were examined in terms of hepatitis B indicators. Sex, age, educational status, odonthotherapy, blood transfusion, underwent operations, type of birth, mutual object usage and degree of affinity to the patient with hepatitis was questioned with the questionnaire that was administered to the cases. Results: Of the 820 patients in our study 61.7% were male and 38.3% were female. Approximately half of the patients (48.9%) were under 40 years of age. Patients with primary and secondary education levels (37.4% and 37.9%; respectively) constituted the majority of the sample. Among the patients, 61.5% were of urban origin, 38.5% were of rural origin, and 6 or more people lived in the residence of approximately one fourth of the patients. Among estimated pathways of infection, odontotherapy ranked first with 68.3%. This was followed by hospital stay with 34.4%, surgical intervention with 32.9%, blood transfusion with 19.3% and suspicious relationship with 2.2%. When the presence of Hepatitis B in family members was examined, mothers were ranked first with 44.1%. When the usage of mutual objects was evaluated, usage of the same towel were observed in 83.2% of the patients, while usage of the same razor blade and nail clippers were found in 79.3%. Usage of a mutual toothbrush with family members was not reported. Conclusion: In our study, positivity of HBsAg is more common in men and in the countryside. Risk factors such as odontotherapy, surgical intervention, and hospitalization have an effect on HBsAg positivity. The rate of infection increases with intrafamilial usage of mutual objects but it cannot be stated that infection is completely based on mutual object usage. The presence of Hepatitis B within the family increases HBsAg positivity in otherfamily members. Accordingly, in case HBsAg positivity is present in a member of the family, other family members should be vaccinated.