Stererotaksik radyoterapi amaçlı karaciğer, akciğer ve sürrenal bez malign kitlelerine ilgisayarlı tomografi eşliğinde fidusiyal yerleştirmenin fizibilitesi ve erken dönem migrasyon oranlarının belirlenmesi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmamızda, stereotaksik radyoterapi amacıyla akciğer, karaciğer ve sürrenal bez kitlelerine kliniğimizde bilgisayarlı tomografi eşliğinde fidusiyal yerleştirme işleminin teknik başarısını ve bu işlemin en sık komplikasyonlarından olan fidusiyal migrasyon oranlarını değerlendirmeyi amaçladık.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışma 08.12.2014-04.05.2017 tarihleri arasında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kartal Dr. Lütfi Kırdar Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği'nde Radyasyon Onkolojisi kliniğinden tarafımıza yönlendirilmiş hastaların yapılmış olan tümör belirteci yerleştirme işlemi görüntüleri arşiv sisteminden elde edilerek retrospektif olarak gerçekleştirildi. Çalışma, tümör işaretlemesi yapılan 23 hastayı kapsamakta olup klinik gereklilik nedeniyle 1 hastadaki 2 lezyona tekrar tümör belirteci yerleştirilmiştir. Çalışmaya toplamda 44 fidusiyal yerleştirme işlemi dahil edildi. Olguların görüntüleri incelenip yerleştirilen fidusiyallerin migrasyon oranları yerleştirilen organlar göz önünde bulundurularak değerlendirildi ve bulgular kaydedildi. Veriler Fisher's Exact test ve Fisher –Freeman Halton test ile analiz edildi.BULGULAR: Çalışmamızda akciğer, karaciğer, sürrenal beze yerleştirilen 44 fidusiyalin 13'ü akciğer, 7'si karaciğer, 24'ü sürrenal bez lokalizasyonludur. Migre olan implante fidusiyallerin 2'si akciğer lokalizasyonlu olup biri akciğer bazaline diğeri batın içerisine yer değiştirmiştir. Ancak aynı olgulardaki diğer fidusiyallerde migrasyon bulunmadığından reimplantasyon işlemine gerek duyulmadan radyoterapi uygulanabilmiştir. Diğer olgularda da tedavinin seyrini değiştirecek anlamlı yer değişikliği tesbit edilmemiştir. Karaciğerdeki lezyonuna fidusiyal yerleştirilen 1 olgumuz lezyon progresyonu nedeniyle tedaviye alınmamıştır. SONUÇ: BT rehberliğinde uygulanan perkütan fidusiyal implantasyon işleminin en yaygın komplikasyonu fidusiyal migrasyonudur. Fidusiyal yerleştirmede teknik gelişmeler ve tecrübe artışı prosedür ile ilişkili migrasyon gibi komplikasyonları azaltarak tümör tedavisinin daha efektif ve lokalize edilerek yapılmasına imkan sağlayacaktır.

PURPOSE: In this study, our aim is to evaluate technical success rate of percutaneous fiducial marker implantation in lung, liver, adrenal gland for stereotactic radiotherapy and fiducial migration rates which is one of the most common complication of the procedure.MATERIALS AND METHODS: This study was performed retrospectively with tumor marker implantation images of patients who were admitted to our clinic from Radiation Oncology Clinic, obtained from archive system of Saglik Bilimleri University Kartal Dr. Lütfi Kırdar Research and Training Hospital between 08.12.2014 and 04.05.2017. 23 patients with tumor marking were enrolled in the study. Due to clinical necessity, the procedure was repeted for 2 lesions in one patient. A total of 44 marker placement procedures were included in the study. Images of the cases were examined and the migration rates of the fiducials were evaluated considering the organs placed and then findings were recorded. Data were analyzed by Fisher's Exact test and Fisher –Freeman Halton test.FINDINGS: In our study, 44 fiducials were implanted in lung, liver, adrenal gland; 13 in lung, 7 in liver and 24 in adrenal gland, respectively. Two of the implanted fiducials were located in the lungs, one of them was displaced into the lung baseline and the other one into the abdomen. However, radiotherapy could be performed without necessity of reimplantation because in the same cases there were no migration in other fiducials. In other cases, there has been no significant displacement in the fiducial localisations that may change the course of the treatment. One patient with liver fiducial was excluded from radiation therapy due to lesion progression. RESULTS: The most common complication of percutaneous fiducial marker implantation performed via CT guideline is fiducial migration. Technical developments and experience in fiducial placement will reduce the procedure related complications and allow for more effective and localized tumor treatment.