Böbrek donörlerinde oksidatif stres çalışması

Abstract

ÖZETGiriş: Nefrektomi sonrası donör takibinde böbrek fonksiyonlarının azalması, kardiyovasküler hastalık riskinin artması ve yaşam kalitesinin bozulması gibi komplikasyonlar görülebilir. Canlı böbrek donörlerinde kronik böbrek hastalığı olasılığına son zamanlarda büyük önem verilmiştir. Kronik böbrek hastalarının artmış oksidatif strese maruz kaldığı, oksidatif stresin de hızlandırılmış ateroskleroz gibi çeşitli klinik problemlerle kuvvetli bir ilişki gösterdiği rapor edilmiştir. Bu nedenle, mevcut kesitsel, tek merkezli çalışmamızın amacı, canlı böbrek vericilerinin klinik, laboratuvar ve donör-spesifik sonuçları ile sistemik oksidatif stres arasındaki ilişkiyi değerlendirmektirYöntemler: Araştırmamızda 2010-2015 yıllarında bağış yapan 51 donörün retrospektif olarak nefrektomi öncesi verilerini ve kesitsel olarak nefrektomi sonrası verilerini değerlendirdik. Nefrektomi sonrası klinik verileri ile birlikte laboratuvar değerleri de kaydedildi ve oksidatif stres parametrelerinin değerlendirilmesi amacıyla serum örnekleri toplandı. Plazma malondialdehit (MDA) seviyeleri ve 8-hidroksi-2'-deoksiguanozin / deoksiguanozin oranı (8-OHdG / dG oranı) oksidatif stres belirteçleri olarak değerlendirildi. Antioksidanlar olarak katalaz (KAT), Karbonik Anhidraz (KAN) ve paraoksonaz (PON) aktiviteleri ölçüldü.Bulgular: Nefrektomi sonrası yaklaşık 3 yıllık takipte hipertansif verici oranı %12 saptanmıştır. Donörlerin %11'i nin GFH (Glomerüler Filtrasyon Hızı) <60 ml / dak / 1.73 m2 olarak tespit edilmiştir. Ortalama serum üresi (28,8 ± 7,4, 33,3 ± 8,1, p = 0.001) ve serum kreatinin seviyeleri (0,74 ± 0,17 ile 0,97 ± 0,22, p = 0,001) artmış; nefrektomi sonrası dönemde kreatinin klirensi düzeyi (126,2 ± 35,5 vs. 94,6 ± 26,8, p = 0.001) azalmıştır. Nefrektomi öncesi serum üresi ile 8-OHdG / dG oranı (r = 0.338, p = 0.016) arasında ve nefrektomi öncesi serum kreatinin ile 8-OHdG / dG oranı (r = 0.442, p = 0.001) arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif bir korelasyon saptanmıştır. Nefrektomi öncesi serum kreatinin ile PON aktivitesi arasında ise istatistiksel olarak anlamlı negatif bir korelasyon tespit edilmiştir (r =-0.545, p <0.001).Sonuç: Araştırmamızda böbrek donörlerinde Oksidatif DNA hasarının arttığı, sistemik antioksidan aktivitenin azaldığı saptanmıştır. Nefrektomi öncesi serum kreatinin ile 8-OHdG / dG oranı arasında pozitif bir korelasyon; nefrektomi öncesi serum kreatinin ile antioksidan PON aktivitesi arasında negatif bir korelasyon tespit edilmiştir. Bu çalışma, sağlıklı böbrek vericilerinde donör nefrektomi öncesi böbrek fonksiyonları ile plazma Oksidatif DNA hasarı arasındaki ilişkiyi gösteren ilk çalışmadır.Anahtar Kelimeler: serum kreatinin, böbrek donörü, Oksidatif DNA hasarı, PON aktivitesi.

ABSTRACTBackground: Long-term consequences of donor nephrectomy might be reduced kidney function, increased risk for cardiovascular disease, and impaired quality of life. Substantial attention has recently been paid to the possibility of chronic kidney disease (CKD) in living kidney donors. It has been demonstrated that CKD patients suffer from increased oxidative stress, which have been reported to show a strong association with several clinical problems such as accelerated atherosclerosis. Thus, the purpose of the current cross-sectional, single center study was to evaluate relationship between clinical, laboratory, and donation-spesific outcomes of living kidney donors and systemic oxidative stressMethods: We conducted a cross-sectional study and assessed retrospectively pre- and post-donation data from 51 donors who donated in 2010-2015. Clinical and laboratory parameters were collected. Plasma malondialdehyde (MDA) levels and 8-hydroxy-2'-deoxyguanosine / deoxyguanosine ratio (8-OHdG / dG ratio) were determined as oxidative stress markers. Catalase (CAT), carbonic anhydrase (CAN) and paraoxonase (PON) activites were measured as anti-oxidants.Results: Approximately 3 years after donation, hypertensive donor ratio was 12 %, and 11 % of the donors had GFR<60 ml/min/1.73m2. Mean serum urea (28,8±7,4 vs 33,3±8,1, p=0.001) and serum creatinine levels (0,74±0,17 vs 0,97±0,22, p=0.001) were increased; as well as creatinine clearance level (126,2±35,5 vs 94,6±26,8, p=0.001) was decreased in the post-donation period. There was a significant positive correlation between pre-donation serum urea and 8-0HdG / dG ratio (r = 0.338, p=0.016) and pre-donation serum creatinine and 8-0HdG / dG ratio (r = 0.442, p=0.001), while there was a significant negative correlation between serum creatinine and PON activity (r =-0.545, p<0.001) Conclusion: Our data have demonstrated that kidney donors exhibit increased oxidative DNA damage and decreased anti-oxidant activity. We propose that pre-donation serum creatinine is positively correlated with 8-OHdG / dG ratio and negatively correlated with anti-oxidant PON activity. To our knowledge this is the first study to demonstrate the relationship between pre-donation renal functions and plasma oxidative DNA damage in healthy kidney donors.Key Words: serum creatinine, kidney donor, oxidative DNA damage, PON activity