Genç ve yaşlı ratlarda tekrarlayan kontrollü ovaryum hiperstimulasyon tedavisinin genital ve endokrin sistem organları üzerindeki etkisinin morfometrik olarak incelenmesi

Abstract

Kontrollü ovaryum hiperstimülasyonu(KOH) yardımla üreme teniklerinde(YÜT) birden fazla oosit elde etmek, ovulasyon zamanını kontrol etmek ve IVF sonrası gebelik oranını artırmak amacıyla kullanılmaktadır. Yardımla üreme tekniklerindeki gelişmelere rağmen birçok infertil çift hamile kalabilmek için birden fazla sayıda kontrollü ovaryum hiperstimülasyonuna ihtiyaç duymaktadır. Bizde çalışmamızda KOH tedavisinin ovaryum primordiyal ve primer folikül havuzuna ve ovaryum yapısına etkisini incelenmeyi amaçladık.Çalışmamızda 21 adeti genç (5haftalık), 21 adeti yaşlı (6aylık) olmak üzere toplam 42 adet Wistar albino dişi rat kullanıldı. Genç ve yaşlı hayvan grupları kontrol, 2 tekrar ve 8 tekrar alt gruplarına ayrıldı. Kontrol gruplarına %0,9luk NaCl, 2 tekrar gruplarına 2 siklus, 8 tekrar gruplarına da 8 siklus KOH protokolü uygulandı. KOH protokolü 15IU/0,2ml/rat rFSH ve bundan 48 saat sonra ovulasyonu sağlamak için 5IU/0,1ml/rat HCG uygulamasından oluşmaktaydı. KOH uygulaması sonrası ooferektomi ile elde edilen ovaryumlar Bouin solüsyonu ile fiske edildi. H-E ile boyanan histolojik kesitlerde primordiyal ve primer foliküller tarafsız stereolojik optik dissektör sayım yöntemi kullanılarak sayıldı.Çalışmamız sonucunda kontrol gruplarında yaşlı ratlarda primordiyal ve non-growing folikül havuzunun genç ratlara oranla daha az olduğu ortaya konmuştur. Primer folikül sayılarının genç ve yaşlılarda aralıksız 2 tekrar KOH uygulaması ile en fazla sayıda olduğu bulunmuştur ve fark istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Yaşlı ve genç ratlarda 8 tekrar KOH uygulamasının muhtemelen folikül hasarına bağlı olarak gelişmekte olan primer folikül sayılarında azalma oluşturabileceği sonucuna varılmıştır.

Controlled ovarian hyperstimulation(COH) is used for multiple ovarian follicle growth and to control the ovulation time, to increase the number of oocytes for collection and the success rate of ın vitro fertilization treatment in assisted reproduction techniques (ART). Despite the increasing success rate of ART, most infertile couples need more than one cycle of COH to achieve pregnancy. The aim of this study was to investigate the effect of repeated COH treatment on ovarian primordial and primary follicle pool and ovarian structure.We used 21 young (5 week) and 21 old (6month) total 42 Wistar albino female rats in this study. Young and old rat groups seperate randomly control, 2 cycle COH and 8 cycle COH subgroupes. Control groupes injected with %0,9 NaCl, 2cyle and 8 cycle groupes used 2 and 8 times COH protocol. The COH protocol is contain 15IU/0,2ml/rat rFSH and after 48 hours 5IU/0,1ml/rat HCG injection. At the end of the COH treatments rats were killed and ovaries were fixed in Bouin?s fluid. In the H-E stained sections primordial and primary follicles numbers were counted with an unbiased stereological optical disector method.In control groupes primordial and non-growing follicle numbers were found to be less in old rat groupes than young rat groupes. Two times repeated COH treatment tended to increase the primary follicle numbers in both young and old rats and the difference was significant (p<0,05). However the decrease in primary follicle numbers in both young and old rat groupes that were adminestered 8 cycles of COH suggested that multiple COH treatments may induced damage in primary follicles of rat ovary.