Pulmoner vasküler patolojilerinin tanısında radyolojik yöntemlerin etkinliğinin karşılaştırılması

Abstract

9. ÖZET Pulmoner damarların patolojileri geniş bir spektrum içerir. Pulmoner vasküler tanı yaklaşımında amaç; akciğer grafısi, toraks BT, MR anjiografi ve embolili hastalarda ilaveten sintigrafinin tanı değerini tartışmak ve yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahip maliyeti uygun, hastaya mümkün olduğunca zarar vermeyen radyolojik yöntemi belirlemektir. Çalışmamızda pulmoner vasküler patolojisi olan yaşları 4 ay-83 yaş arasında değişen 36 hasta; akciğer grafısi ve toraks BT, 34 hasta MR anjiografi ile değerlendirildi. Bunlara ilaveten emboli düşünülen 9 hastanın 7 'sine ventilasyon-perflizyon sintigrafı tetkiki ilave edildi. 3 hastaya da DSA yapıldı. 9 PE hastamızın ikisinde Behçet hastalığı ve pulmoner arterlerinde trombüsle beraber anevrizma mevcuttu.Bunlardan 2 'sinde masif emboli vardı. 1 olguda septik emboli mevcuttu. 3 hastamızda pulmoner AVM, 3 hastamızda pulmoner arter agenezisi, 1 hastada izole pulmoner arterde anevrizma, 1 olguda Behçet hastalığına bağlı olarak,pulmoner arterde anevrizma, 5 hastada pulmoner hipertansiyon, 2 hastamızda harap akciğere bağlı pulmoner arter hipoplazisi, 2 hastamızda pulmoner artere dıştan bası, 1 olguda BOOP'a bağlı pulmoner arter hipoplazisi vardı. 9 hastada Mac Leod sendromu olup pulmoner arterleri etkilenen tarafta hipoplazik görünümde idi. Akciğer grafısi ilk başvurulacak yöntem olmakla beraber tanı koyduruculuğu sınırlıdır. Çalışmamızda akciğer grafi ile ancak 21 hastaya tanı konuldu (% 58). Ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi duyarlılığı yüksek, ancak özgüllüğü düşük bir tanı yöntemidir. V/Q sintigrafisi PE şüphesi taşıyan olguların yarısından fazlasında belirsiz sonuç vermekte ve tanı için ek inceleme yöntemleri gerekmektedir. Çalışmamızda 9 emboli hastasının 7 'sine sintigrafı tetkiki yapıldı ve 5 hastaya sintigrafi ile emboli tanısı konuldu. Sintigrafinin BT'ye göre duyarlılığı % 66 idi. Ayrıca MR anjiografiye göre sintigrafinin duyarlılığı % 85.7 özgüllüğü % 66.7 idi. Ancak literatürle kıyaslamak için çalışmamızdaki pulmoner embolili hasta sayımız yetersizdi. Toraks BTyı 5 mm'lik kesitlerle segmental düzeye kadar pulmoner vasküler ağacı göstermede % 100 başarılı bulduk. BT incelemede subsegmental damarları akciğer penceresinde inceledik, böylece toraks BT ile parankime ait patolojiler de saptadık. Tüm hastalarımıza tanıyı toraks BT ile koyduk. MR anjiografi ile BT' de koyduğumuz tanıları destekledik. MR anjiografinin pulmoner emboli ve diğer pekçok vasküler patolojilerde kullanımı diğer tanı yöntemlerine göre yenidir ve rutine girmemiştir. Hastalarımızın bir 76kısmı nefes tutamayacak kadar dispneikti ve çoğunluğunda kardiyopulmoner patoloji mevcut olduğundan optimal görüntü elde edemedik. Pulmoner arter ve ven süperpozisyonu sıklıkla karşılaştığımız bir problemdi. Ancak pulmoner AVM, pulmoner hipertansiyon, pulmoner arter hipoplazisi, pulmoner arter anevrizması gibi patolojilerde tanı koymada MR anjiografiyi % 100 başarılı bulduk. Santral pulmoner emboliler hariç, segmental, subsegmental düzeydeki embolilerde MR anjiografi ince kesit BT'den üstün değildir. Ancak pulmoner vasküler yapıların seyrini, dallanma paternini, göstermede BT'den üstündür. AVM tanısında BT'den daha detaylı bilgi verir. Çalışmamızda MR anjiografinin BT'ye göre duyarlılığını % 91.6 olarak bulduk. Sonuç olarak; toraks BT pulmoner vasküler patolojileri değerlendirmede tam değeri yüksek, kolay uygulanabilen ve komplikasyonu olmayan, noninvaziv yöntemdir. BT'nin MR anjiografi ile kombine edilmesi konvansiyonel anjiografiye ihtiyacı büyük oranda azaltmaktadır. 77

10. SUMMARY Pulmonary vascular disorders contain a large group of diseases. The purpose of diagnostic approach to pulmonary vasculary disorders is to discuss the diagnostic value of chest radiography,thorax CT,MR angiography and scintigraphy in patients with pulmonary embolism and also to determine the cheap, easily used,harmless method with high specificity and sensitivity. In our study 36 patients,22 of which are female; 14 of which are male between the ages 4 months-83 years underwent chest radiography, thorax CT and 34 patients underwent MR angiography.In addition 7 of 9 patients with pulmonary embolism underwent ventilation perfusion scintigraphy and 3 patients underwent DSA. In our study there were 9 emboli,5 pulmonary hypertension,3 pulmonary artery agenesis,3 pulmonary AVM,9 Mac Leod's syndrome, 2 destroyed lung,l pulmonary arterial hypoplasi caused by BOOP syndrome, 2 external compression of pulmonary artery, 2 pulmonary arterial aneurysm cases. Chest radiography is the first modality of choise but its diagnostic value is limited.In our study 21 of 36 patients ;radiography is sufficient for the correct diagnosis. In patients with pulmonary embolism ; if chest graphy is normal V/Q scintigraphy will be the second choise.Patients with normal chest radiography are more likely to have definitive V/Q scan result.(ie,normal,low,high probability) as patients with abnormal chest radiographic have CT scans which include evaluation of both of the pulmonary artery and of the lower extremity venous. V/Q scintigraphy has high sensitivity but low specificity.More than half of the patients whom pulmonary embolism is highly suspected clinically,V/Q scintigraphy gives uncertain results and needs additional imaging modalities for the correct diagnosis. In our study ; only 7 of 9 patients underwent scintigraphy and 5 of 7 patients showed high probability result. We found the sensitivity of sintigraphy according to CT as % 66; scintigraphy according to MR angiography as 85.7, specificity 66.7. In our study the number of patients with pulmonary embolism were low for comparing with literature. Thorax CT was the second choice especially when the V/Q scintigraphy result showed intermediate probability as the high clinic suspicion is exist or, chest graphy isn't normal. We find thorax CT 100% succesfull with 5 mm section thickness for showing segmental pulmonary arteries. We examine the subsegmental branches of pulmonary 11vascular tree at paranchimal window.If CT is nondiagnostic, patients may undergo pulmonary arteriography.Pulmonary arteriography is stil considered the gold standart diagnostic test for pulmonary disorders.However it is invasiv,time consuming and assosiated with some morbidity and mortality.For these reasons our patients coudn't undergo arteriography.So our diagnosis is mostly based on CT imaging. The useage of MR angiography for the diagnosis of pulmonary embolism and other vasculary disorders is new and isn't routinely used.Some of our patients were dispneic and majoritiy had cardiopulmonary disorders.We coudn't get optimal results from these patients.Pulmonary arterial and venous superposition was an often problem. But at the diagnosis of pulmonary AVM,pulmonary hypertension,pulmonary arterial hypoplasi and pulmonary artery aneurism;we found MR angiography 100 % successfull. According to our results MR angiography wasn't superior to thorax CT in the evaluation of segmental and subsegmental branches of pulmonary artery.But in showing the branching pattern,calibrations of pulmonary arteries MR angiography is superior than thorax CT and for the diagnosis of AVM,MR angiography gives more detailed and certain informations. In our study MR angiography's sensitivity according to CT was % 91.6 According to our study ; thorax CT is a cheap, easily used,noninvasiv method with a high diagnostic value for the diagnosis of pulmonary vasculary disorders. Its combination with MR angiography reduces the need to arteriography at an important rate. 79