Hemorajik şok iskemi-reperfüzyonunda karaciğer oksidan ve antioksidan sistemlerinin durumu

Abstract

VI. ÖZET Karaciğer iskemi-reperfuzyon hasan hepatik transplantasyonda hepatik kan akımı oklüzyonu uygulaması, laparoskopik cerrahide pnömoperitonyum uygulamaları ve hemorajik durumlarda volüm replasmam uygulaması gibi durumlarda oluşabilir. Biz bu çalışmamızda hemorajik şok iskemi reperfüzyonunun 1, 3 ve 24. saatlerinde karaciğer oksidan ve antioksidan durumunu tespit etmeyi amaçladık. Deneysel çalışmamızda Spraque-Dawley, dişi, ortalama ağırlıkları 250-300 gr olan 24 adet rat kullanıldı. Her bir grupta altışar rat olmak üzere kontrol ve 30 dk iskemi ardından 1 saatlik, 3 saatlik ve 24 saatlik reperfüzyon grupları oluşturuldu. Kontrol grubu sadece anestezi alırken iskemi-reperfuzyon gruplarında femoral venden kan alınıp oluşturulan hemorajik şokun ardından 30 dakika sonra kanlar geri verilerek deneklere grup sırası ile reperfüzyon sonrası 1, 3 ve 24 saatte ötenazi uygulandı ve karaciğer doku örnekleri alındı. Karaciğer doku homojenatlarında MDA, XO, SOD, AOA ve protein analizleri çalışıldı. Analiz sonuçlan ile ilgili istatistik analiz ve hesaplamalar, SPSS 10.0 for Windows programında One- Way ANOVA çoklu karşılaştırma ile gerçekleştirildi. Çalışmamız için p< 0.05 anlamlı kabul edildi. Bizim bulgularımız kontrol, 1. saat, 3. saat ve 24. saatler için sırası ile MDA için 23,14 ± 6,75, 36,61 ± 3,78, 42,73 ± 4,01, 51,81 ± 2,88 ; XO için 2,44 ±0,38, 3,58±0,55, 3,35±0,28, 3,09 ± 0,26 iken SOD için 0,34±0,06, 0,23±0,03, 0,19±0,03, 0,15±0,03; AOA için 1,22±0,06, 0,76±0,23, 0,73±0,20, 0,83±0,24 olarak belirlendi. Bulgulara göre tüm iskemi-reperfuzyon gruplan kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı olarak artmış (p< 0.05) MDA ve XO düzeyleri gösterirken; SOD ve AOA düzeylerinde ise anlamlı azalma (p< 0.05) bulundu. Sonuç olarak; çalışmamızda bulduğumuz MDA ve XO artışı ile SOD ve AOA azalmasının nedeni; hemorajik şok ve volüm replasmanı ile oluşan iskemi-reperfüzyondur. Bu değişimde reperfüzyon dönemi iskemi döneminden daha etkin olup özellikle reperfuzyonun ilk birinci saati en etkili zaman periyodudur. Bu nedenle hemorajik durumlar sonrasında ilk tedavi yaklaşımı olan volüm replasmanının yanısıra bu oksidatif hasan önleyebilecek şekilde ilk 1 saat içinde etkili olabilecek ek tedavi yaklaşımlarının uygulanmasının hastaların progresinde faydalı olacağı sonucuna varıldı. 48

VII. SUMMARY Liver ischemia- reperfusion injury can occur in hepatic blood flow occlusion in hepatic transplantation, pneumoperitoneum application in laparoscopic surgery and volume replacement in hemorrhagic situations. The aim of this study was to determine the oxidant and antioxidant status of liver after ischemia-reperfusion injury. Twenty four female Spraque-Dawley rats weighing 250 to 300 g were used in this study. Animals were divided into four groups of six rats each. The first group was control group (only anesthetized) and the other groups were reperfused for 1 hour, 3 hours and 24 hours after 30 minutes hemorrhagic ischemia. At the end of the reperfusion periods rats were killed and the liver tissue samples were collected. MDA, XO, SOD, AOA and protein analyses were performed in liver tissue homojenates. Statistical analyses were done by using SPSS 10.0 for Windows One- Way ANOVA multipled comparison software. Values of p <0.05 were accepted as significant. The MDA results were significantly increased by the reperfusion time when compared with control. MDA values for control, 1 hour, 3 hours and 24 hours were MDA 23,14 ± 6,75, 36,61 ± 3,78, 42,73 ± 4,01, 51,81 ± 2,88, respectively. The XO results were significantly increased by the reperfusion time when compared to control. XO values for control, 1 hour, 3 hours and 24 hours were 2,44 ±0,38, 3,58±0,55, 3,35±0,28, 3,09 ± 0,26, respectively. The SOD results were significantly decreased by the reperfusion time when compared to control. SOD values for control, 1 hour, 3 hours and 24 hours were 0,34±0,06, 0,23±0,03, 0,19±0,03, 0,15±0,03, respectively. The AOA levels were significantly decreased by the short reperfusion time when compared to the control. Although AOA level for 24 hours reperfusion group were less than control group, this difference was not statistically significant values for control 1 hour, 3 hours and 24 hours were 1,22±0,06, 0,76±0,23, 0,73±0,20, 0,83±0,24, respectively. In conclusion; the cause of increase in levels of MDA and XO and the decrease in levels of SOD and AOA is the result of ischemia and reperfusion injury after hemorrhagic shock and volume replacement. The reperfusion period is more effective from the ischemia period, and especially first hour of the reperfusion is the most effect. Although the first treatment approach is volume replacement after hemorrhagic shock, additional treatments should be included in order to prevent oxidative injury. 49