Valproat ile tedavi edilen epilepsili çocukların serum insülin, leptin, nöropeptid Y, ghrelin ve adiponektin düzeyleri ile karotid arter intima media kalınlıklarının değerlendirilmesi

Abstract

Ağırlık artışı valproat (VPA) tedavisinin en sık görülen yan etkilerinden birisidir. VPA ilişkili ağırlık artışının potansiyel mekanizmaları yeterince açık değildir. Kan glukozunun düşmesi, yağ asitlerinin beta oksidasyonundaki bozukluk, insülin ve leptin düzeylerindeki artış muhtemel mekanizmalardan bazılarıdır. Ağırlık artışı ve obezitenin ateroskleroz ve dislipidemi gibi birçok morbidite için risk teşkil ettiği bilinmektedir. Son yıllarda karotid arter intima media kalınlığı (K-İMK) arter duvarındaki erken dönem bozulmaları gösteren non-invazif bir ateroskleroz belirleyicisi olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, VPA ilişkili ağırlık artışında beslenme fizyolojisinde rol aldığı bilinen insülin, leptin, nöropeptid Y (NPY), ghrelin (GHR) ve adiponektinin rolünü araştırmak ve dislipidemi ve erken ateroskleroz gelişimi ile ilişkisini göstermektir. Bir yıl ve daha uzun süredir VPA kullanan 30 ergenlik öncesi hasta ve 29 sağlıklı kontrol olgusu çalışmaya alındı. Vakaların serum glukoz, insülin, leptin, NPY, GHR, adiponektin ve lipid profili çalışıldı, açlık insülin glukoz oranları (AİGO) hesaplandı ve K-İMK'ları ölçüldü. Hasta ve kontrol grubunun verileri karşılaştırıldı. Hasta grubunda istatistiksel olarak anlamlı şekilde serum glukozu düşük, insülin, AİGO, NPY ve adiponektin düzeyi yüksek bulundu. GHR, K-İMK ve lipid profili için iki grup arasında anlamlı fark tespit edilmedi. Bu sonuçlar VPA ilişkili ağırlık artışının glukoz düzeylerinde düşme ve insülin ve NPY düzeylerinde artış ile ilişkili olduğunu düşündürmektedir.

Weight gain is a common side effect of valproate (VPA) treatment. Potential mechanisms of VPA-associated weight gain are not yet clear. Decreased blood glucose level, impairment of beta oxidation of fatty acids, and increased insulin and leptin levels are some of the possible mechanisms. Abnormal weight gain and obesity is associated with an increased risk of many comorbidities like dislipidemia and atherosclerosis. Common carotid artery intima media thickness (CCA-IMT) gives a comprehensive picture of early arterial wall alterations and currently considered as a non-invasive marker of premature atherosclerosis. The aim of the present study was to evaluate the role of molecules important for eating behavior like insulin, leptin, neuropeptide Y (NPY), ghrelin (GHR) and adiponectin in VPA-related weight gain, and to demonstrate the relationship between the development of dislipidemia and early atherosclerosis. 30 prepubertal epileptic children who have been receiving VPA over than 1 year period and 29 healty subjects enrolled to the study. Serum glucose, insulin, leptin, NPY, GHR, adiponectin, lipid profile and CCA-IMT were measured, fasting insulin glucose ratio (FIGR) were calculated for all subjects. Datas of patient and control groups were matched. Patients had statistically lower serum glucose, but higher insulin, FIGR, NPY and adiponectin levels than control. There was no significant difference for GHR, CCA-IMT and lipid profile between groups. These result suggest that weight gain during VPA treatment is related to a decreasing in glucose levels and an increase in insulin and NPY levels.