İntraoperatif olarak uygulanan tramadol ve ketaminin tonsillektomi uygulanan hastalarda postoperatif ağrı üzerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Çocukluk çağında sıklıkla uygulanan tonsillektomi veya adenotonsillektomi operasyonlarında intraoperatif ketamin ve tramadol uygulamasının postoperatif ağrı ve parasetamol ihtiyacı üzerine etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.Çalışmaya tonsillektomi veya adenotonsillektomi operasyonu planlanan, 5-15 yaş arası, ASA I-II sınıfında 90 hasta dahil edildi. Standart genel anestezi sonrası olgular geliş sırasına göre üç gruba ayrıldı. Kanama kontrolü sırasında Ketamin grubuna 0,5 mg.kg-1 Ketamin, Tramadol grubuna 2 mg.kg-1 Tramadol ve Kontrol grubuna ise SF iv. olarak uygulandı. Anestezi ve operasyon süreleri ile derlenme odasında kalış zamanı her olgu için saptanıp kaydedildi. Postoperatif ağrı değerlendirmesi için NRS ve CHEOPS skalaları kullanıldı. NRS 3'den, CHEOPS 8'den büyük olduğunda; ilk 6 saatte rektal, 6. saatten sonra oral 15 mg.kg-1 parasetamol uygulandı. Her olgu için analjeziğe ihtiyaç duyduğu ilk zaman ve uygulanan toplam analjezik dozu kaydedildi. İlk 24 saat içindeki komplikasyonlar saptanıp her üç grup arasında karşılaştırıldı.Olguların demografik verileri, anestezi ve operasyon süresileri ile derlenme odasında kalış süreleri istatiksel olarak benzerdi (p>0.05). Kontrol grubunda, Tramadol ve Ketalar grubuna göre ek analjezik gerektiren hasta sayısı anlamlı olarak yüksekti (p<0.05). Tramadol ve Ketalar grupları arasında ise fark bulunamadı (p>0.05). Ek analjezik verilme zamanı Kontrol grubunda Tramadol ve Ketalar gruplarına göre anlamlı olarak kısa bulunurken (p<0.05), Tramadol ve Ketalar gruplarında ek analjezik verilme süreleri benzer olarak hesaplandı (p>0.05). Ek analjezik olarak kullanılan parasetamol dozu kontrol grubunda Tramadol ve Ketalar grubuna göre anlamlı olarak fazla (p<0.05) iken, Tramadol ve Ketalar grubunda ise benzerdi (p>0.05). Tramadol ve ketalar gruplarında kontrol grubuna göre bulantı-kusma anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05). Bulantı-kusmaya ek olarak Ketalar grubunda sayıklama, halüsinasyon, çift görme, sekresyon artışı, öksürük ve kanama gözlenmiş olup diğer gruplarla karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05).Pediatrik dönem tonsillektomi operasyonlarında 2 mg.kg-1 tramadol ve 0.5 mg.kg-1 ketamin uygulaması ile etkili postoperatif ağrı sağaltımı sağlanmıştır. Ancak Ketamin uygulanan grupta yan etki görülme sıklığı daha fazla olduğu için tramadolün pediyatrik yaş grubunda daha güvenli olduğu kanısındayız.

We aimed to compare effects of ketamine and tramadol administred intraoperatively on postoperative pain and paracetamol demand in children undergoing tonsillectomy and adenotonsillectomy operations which are frequently done in childhood.Ninety children undergoing tonsillectomy and adenotonsillectomy operations, aging between 5 and 15 years old, ASA status I - II admitted in this study. Cases were arranged in three groups according to their acceptance to the operating room ordinally and they were given stadardized general anaesthesia. When coagulation control made by the operator, ketamine 0,5 mg.kg-1 intravenously (iv) in ketamine group, 2 mg.kg-1 tramadol iv in tramadol group and serume physiologic iv in control group were given. Duration of anaesthesia and operation procedure and stay in PACU were also recorded. NRS and CHEOPS scales were used to assess postoperative pain . Paracetamol, 15 mg.kg-1, was given rectally in the first 6 hours (hrs) of time and orally over 6 hrs, if NRS greater than 3 and CHEOPS greater than 8 were assessed. All data were recorded concerning with the first use of the analgesic and total dosage of the analgesic applied to each case. Complications within first 24 hrs were compared between three groups.Demographic data, duration of anaesthesia and operation procedure and stay in PACU were similar between groups (p>0.05). Number of patients required additive analgesic were significantly higher in the control group than the tramadol and ketamine groups. No differences were found between tramadol and ketamine groups when we compared them (p >0,05). The time additive analgesic given was signficantly earlier than tramadol and ketamine groups (p<0,05), but similar in tramadol and ketamine groups (p>0,05). Paracetamol dosage, given as additive anagesic, was significantly higher in the control group than tramadol and ketamine groups (p<0,05), but similar between tramadol and ketamine groups (p>0,05). Frequency of nausea and vomiting was found significantly higher in tramadol and ketamine groups than the control group (p<0,05). In the ketamine group delirium, hallucination, double vision, oversecretion, coughing, bleeding also observed but these were not statistically meaningful as compared with others (p>0,05).Postoperative pain was effectively managed using 2 mg.kg-1 tramadol and 0,5 mg.kg-1 ketamine in pediatric tonsillectomies. We concluded that tramadol was safer to use in pediatric group because of the side effects with high frequency in the ketamine group.