Yanık staz zonunun melatonin kullanımıyla kurtarılması: Ratlarda deneysel çalışma

Abstract

Yanık; geçmişte olduğu gibi günümüzde ve gelecektede insanlığın en büyük problemlerindenbiri olmaya devam edecektir. Oluşturduğu erken ve geç komplikasyonlarla tedavisininzorluğu, pahalı olması, hasta için çok acı verici olması, en iyi tedavilerin bile kalıcı kozmetiksonuçlara yol açması ve beklide en önemlisi aktif yaş grubunu fazlaca etkilemesiyle oldukçaönemlidir. Tedavisi insanlık tarihi kadar eski olmasına rağmen özellikle dünya şavaşlarındaçok gelişme kaydetmiştir. Son bir kaç dekarttada yanığın patofizyolojisindeki gelişmeye bağlıolarak yanık ciltte oluşan yanık zonları bulunmuş ve tedavi buna göre dahada gelişmiştir. Buzonlar; koagulasyon, staz ve hiperemi zonudur. Nekroz zonu tedavisi eksizyon ve kaybolancildin greft olarak onarımıdır. Staz zonu eğer 24-48 saat içinde yanık tedavisi iyi yönetilirsetam olarak iyileşir. Aksi takdirde koagulasyon zonuna dahil olur. Hiperemi zonu zatenkendiliğinden iyileşebilen bir alandır. Staz zonunun kurtarılması yanık tedavisinde oldukçaönem taşımaktadır. Yanık alanda oluşan hipermetabolizma sonucu ortaya çıkan aktif oksijenradikalleri staz zonunun koagulasyon zonuna dönüşümünü hızlandırdığı bilinmektedir. Güçlübir antioksidan olan ve hücre membranlarından rahat geçebilen melatonin bu çalışmadakurtarıcı olarak kullanılmıştır.Bu çalışmada; rastgele seçilen 20 dişi rat kullanıldı. Onarlı iki gruba ayrıldı. Ratlarınsırtları traşlandıktan sonra 1X2 cm ebadında kaynar suda yeterince bekletilerek ısıtılmış metalplaklar 10 sn süre bekletilerek yanık oluşturuldu. Grup 1' e her hangi bir medikasyonyapılmazken grup 2'ye 10mg/kg dozunda intraperitoneal melatonin yedi gün boyunca verildi.Her gün fotoanaliz için fotoğraflandı. Yedi gün sonra ise yanık alanlar eksize edilerekpatolojik incelemesi yapıldı. Foto analiz için autoCad proğramı ile nekrotik alan ölçüldü.Patolojik olarak ödem, konjesyon, iltihabi infiltrasyon, fibrozis ve staz zonu ölçümleri yapıldı.Elde edilen patolojik ve fotoanaliz sonuçları ki-kare ve student-T testleri ile değerlendirildi. Pdeğeri küçük 0.05 bulundu.Staz zonu kurtarılmasında; her iki grup arasındaki istatistiki olarak anlamlı fark bulundu.Sonuç olarak; melatonin staz zonu kurtarılmasında faydalı olduğu sonucuna varıldı.

As in the past; burn will continue to be one of the most important problems of thehumanity in the future. The major cancerrns attribited to burn theatment are that the treatmentis difficult, expensive, painfull fort he patient and even a result of a saccessful thearapy maynot be cosmetically satisfactory. Burn treatment has shown a rapid progress during expeciallythe time of world wars. In the last decade the invent of burn zones on the burned skin hascontributed to development of burn treatment. These zone are the zone of coagulation, zone ofstasis and zone of hyperemia. The treatment of the necrotic zone is excision and grafting ofthe lost skin. The appropriate management of the zone of stasis in the first 24-48 hours resultsin full recovery. If this can not be achieved, it will be included in the zone of cuagulation.The zone of hyperemia is an area which can heal spontoneously.Saving of the zone of stasis has a critical importance in burn treatment. Free oksijenradicals formed as a result of hypermetabolism in the burned area accelerates the conversionof staz zone to coagulation zone.Melatonin, a well known antioksidan agent is used in this study as a savenger. 20 spraydawley rats are divided in to two grups. Metal plates 1X2 cm in size heated in the boiledwater has been placed on the shaved area on the back of the rats. After waiting for a period of10 seconds a burn model was achieved no medication has been applied to group 1 where as10mg/kg intraperiteneal melatonin was applied to group 2 for 7 days. Daily photographs weretaken for fotoanalysis. After 7 days the burned areas were excised and pathologicalexamination has been done. The necrotic area were measured by autoCad program forfohoanalysis the measurements of edema, conjestion, fibrosis and zone of stasis were donepatholojically. The results were eveluated by chi-aquare and student-T tests. The differencebetween the two groups were statistically significant in salvage of zone of stasis. As a results;it was concluded that melatonin was effective in salvage of zone of stasis.