Geleneksel finansal tablolar analizi ve ekonomik kâr yaklaşımı: Bir reklam firmasında uygulama

Abstract

Bu çalışmada finansal tabloların oran yöntemi ile analizi ve ekonomik kâryaklaşımı reklam sektöründe faaliyet gösteren bir firmada gösterilmiştir. Orananalizinin uygulanması suretiyle elde edilen bilgilerin, firma yönetimine firma ile ilgiliçeşitli konularda alacağı kararlarda ışık tutmaları amaçlanmıştır. Ayrıca firmalarınkârlılığı konusu hem geleneksel oran analizi açısından, hem de modern ekonomik kâryaklaşımı açısından ele alınarak, bu iki yaklaşımın farklı sonuçlara ulaştırabileceğigösterilmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde finansal tablo kavramı, finansal tabloların türlerigibi genel konular ele alınmıştır. Ayrıca çalışmanın uygulama kısmında örnek firmanınbilançosu, gelir tablosu ve nakit akım tablosu analize tabi tutulacağı nedeniyle, bubölümde sözkonusu finansal tablolar daha ayrıntılı olarak incelenmiştir. Daha sonrafinansal analizin tanımı, finansal analiz türleri ve finansal analiz teknikleri üzerindedurulmuştur. Finansal analiz teknikleri ayrı ayrı başlıklar altında ele alınmış vebölümün sonunda oran analizi incelenmiştir. Oran analizinin incelenmesi sırasında orananalizinin tanımı ve oranların sınıflandırılması gibi konularla ilgili bilgiler verilmiştir.Likidite oranları, mali yapı oranları, faaliyet oranları ve kârlılık oranları ayrı ayrıbaşlıklar altında ele alınmıştır.İkinci bölümde son yıllarda gittikçe önem kazanan ekonomik kâr yaklaşımıüzerinde durulmuştur. Bu bölümde ekonomik kâr ile muhasebe kârı arasındaki farkaçıklanmış, ekonomik kârın hesaplanmasının firma açısından önemi ortayakonulmuştur. Ayrıca ekonomik kârın hesaplanmasında kullanılan sermaye maliyetikonusu, öz kaynak maliyeti, yabancı kaynak maliyeti ve ağırlıklı ortalama sermayemaliyeti gibi alt başlıklar altında incelenmiştir.Çalışmanın en önemli kısmını üçüncü bölüm oluşturmaktadır. Bu bölümdebirinci bölümde incelenen oran yöntemi ile analiz ve ikinci bölümde ele alınanekonomik kâr yaklaşımı reklam firmasında uygulanmıştır. Üçüncü bölümün ilkkısmında örnek işletme ile ilgili kısaca bilgiler ve işletmenin birbirini izleyen üçfaaliyet dönemine ilişkin bilançoları, gelir tabloları ve nakit akım tabloları yer almıştır.Daha sonra sözkonusu tablolar kullanılmak suretiyle reklam işletmesinin likidite, maliyapı, faaliyet ve kârlılık oranları hesaplanarak bu oranların değerlendirilmesi veyorumu yapılmıştır. Üçüncü bölümün sonunda reklam firmasının üç faaliyet dönemineilişkin ekonomik kârı hesaplanmıştır.Reklam firmasında oran analizinin uygulanması sırasında şu sonuçlaraulaşılmıştır.1. Reklam firmasının likidite durumunun analizinde firmanın oldukça yüksekbir borç ödeme gücüne sahip olduğu saptanmıştır. Ancak firmadagereğinden fazla nakit bulundurulduğu da görülmüştür.2. Firmanın sağlam bir mali yapıya sahip olduğu ancak yabancı kaynaklardanyeterli ölçüde yararlanılmadığı görülmüştür.3. Reklam işletmesinin çalışma durumunun analizinde alacak devir hızınınazaldığı ve alacak tahsil süresinin gittikçe uzadığı saptanmıştır. Ayrıcaçalışma durumunun analizi sırasında firmada aşırı net işletme sermayesininolduğu tespit edilmiştir.4. Geleneksel finansal analiz açısından işletme faaliyetlerinin oldukça kârlıolduğu görülmüştür.Yönetim için işletme kârlılığının ilk önemli göstergesi, brüt satış kârı oranıdır.Kırgızistan gibi gelişmekte olan ülkelerde bu oran %50'den az olmamalıdır. Örnekişletmenin ilk yıl hariç bu standartlara uyduğu saptanmıştır. Ancak son yılda brüt satışkârı oranındaki düşüş eğilimi, yani satılan hizmetin maliyetinin net satışlardan hızlıartması bir başarısızlığa işaret edebilir.Son yılda net satışlar üzerinden kârlılık oranlarında genel bir düşüş eğilimigözlenmiştir. Bu durum krizden de kaynaklanabilir. Diğer kârlılık oranlarının düşmeeğilimi göstermelerine rağmen, son yılda aktif kârlılık oranının yükselmesi Du Pontanalizi yardımıyla açıklanmıştır.Bütün bunlara rağmen, geleneksel finansal analizi kârlılığın ölçülmesindesermaye maliyetini dikkate almadığından, yaratılan kârı doğru olarak ölçmedeyetersizdir. Bu nedenle bu çalışmanın uygulama kısmında reklam işletmesininekonomik kârının hesaplanmasına yer verilmiştir.Reklam firmasının üç faaliyet dönemine ilişkin ekonomik kârının hesaplanmasısonucu, ekonomik kârın geleneksel gelir tablosunda raporlanan muhasebe kârı ileparalel olarak gelişme gösterdiği ancak muhasebe kârından az olduğu görülmüştür.Buna rağmen, her üç faaliyet dönemine ilişkin ekonomik kâr pozitif çıkmıştır. Pozitifçıkan ekonomik kâr, kullanılan sermayenin maliyetinin ne kadar üzerinde faaliyet kârıelde edildiğini göstermektedir. Yani firmanın gerçek anlamda kâr ettiği saptanmıştır.Anahtar Sözcükler Finansal tablo, finansal analiz, oran analizi, ekonomik kâr, sermaye maliyeti.

In this dissertation ratio analysis and economic profit approach were applied inadvertising firm. The aim of application ratio analysis in advertising firm was to helpthe firm's direction making decisions in different spheres. Firm's profit theme wasresearched with traditional financial analysis point of view and with economic profitapproach. Also it was demonstrated the fact, that this two approaches can give differentresults.In the first chapter general themes were affected, such as financial statementconcept, kinds of financial statements. In order to use these financial statements inpractical part of dissertation, in this chapter balance sheet, budgeted income statementand cash flow statement were studied more detailed. Then financial analysis definition,kinds and methods were mentioned. Each financial analysis' method was studiedseparately from others and in the end of first chapter ratio analysis was researched. Theinformation about ratio analysis' definition and classification ratios were given duringthe studying ratio analysis. Liquidity ratios, financial stability ratios, current activityratios and profit ratios were studied under separated titles.In the second chapter it has been described economic profit approach, which isbecoming more important nowadays. Difference between economic profit and accountprofit was explained and importance of economic profit calculation for firm wasmentioned. Capital costs, which were used in economic profit calculation, were studiedunder titles `Owned capital costs` and `Debts instruments costs`.The most important part of this dissertation is the third chapter. In this chapterratio analysis, this had been studied in the first chapter and economic profit approach,which had been mentioned in the second chapter. Short information about advertisingfirm and this firm's balance sheets, budgeted income statements and cash flowstatements were given at the beginning of the third chapter. Then liquidity ratios,financial stability ratios, current activity ratios and profit ratios were calculated andanalyzed. At the end of the third chapter advertising firms' economic profit of threeaccounting periods was calculated.At the end of application ratio analysis in advertising firm, these several resultswere received. 1. During the liquidity analysis of advertising firm, it was revealed that firmhas quite high financial responsibility. It also was detected the fact that theremore cash resources in firm than it needs.2. It was revealed that firm has good financial stability but doesn't use moredebts instruments.3. During the current ability analysis it was revealed that accounts receivable'svelocity of turnover has come down. It also detected that there issuperfluous function capital.4. According to traditional financial analysis activities of firm was recognizedas quite profitable.The first main index of firm's profit is gross profit ratio. In developed countriesthis index must not be less then 33%. In our country consequence of unstable economythis index increases up to 50%. It was revealed that advertising firm gross profit ratio oftwo accounting period corresponds to these standards. But lowering tendency of grossprofit which can be seen in last accounting period, gives evidence of failure.In last accounting period general lowering tendency of profit ratios can beobserved. This situation may be consequence of crisis. Rise of active profit ratio whenother profit ratios come down, was explained with Du Pont analysis.In spite of all advantages traditional financial analysis can not calculate profitcorrectly because this kind of analysis doesn't take into account capital costs. Thereforein practical part of this dissertation economic profit of advertising firm was calculated.At the end of calculation advertising firm's economic profit of three accountingperiod, it was revealed that economic profit changes parallel to account profit buteconomic profit is less than account profit. In spite of this economic profit of all threeperiod is positive. Positive economic profit is basis activity profit minus capital costs. Itmeans that firm has real profit. Key Words Financial statement, financial analysis, ratio analysis, economic profit, capitalcosts.