Kırgızistan süt ürünleri piyasasının rekabetçiliği: Çuy bölgesinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Çüy bölgesi süt sektörünün rekabet düzeyinin analizini yapmaktır. Çalışmanın temel hedefi rekabet potansiyeli olduğu için, çalışma bölgesel temelde ele alınmıştır. Bu nedenle çalışma verilerinin toplanacağı alan Çüy bölgesi ile sınırlandırılmıştır, ayrıca süt ve süt ürünlerini üreten firmaların yüzde 65'i Çüy bölgesinde yerleşmiştir. Araştırma sorusunu çözümlemek için gerekli olan çalışma verileri; anket(birincil veri) ve ikincil verilerden elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan anket formu sektörün rekabet düzeyini ölçme amacıyla oluşturulmuş ve iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda sektörün rekabet düzeyini ölçmek için 56 sorudan oluşan `sektörel rekabet düzeyi ölçeği` isimli bir anket formu kullanılmıştır. İkinci kısımda ise katılımcıların ve çalıştıkları firmanın özellikleri ile ilgili sorular uygulanmıştır. Anket ilgili uzmanların görüş ve fikirlerinden faydalanılarak geçerlilik ve güvenirlik testleri yapıldıktan sonra uygulanmıştır. Ölçeğin güvenirliği ise 0,90 olarak hesaplanmıştır. Toplam 48 anket uygulanmıştır. Toplanan veriler istatistiksel paket programlar (SPSS 20) aracılığıyla analiz edilmiştir. Sonuç itibariyle sektörün rekabet gücünün ortalama düzeyde olduğu tespit edilmiştir.Anahtar kelimeler:Sektörel rekabet, rekabet gücü, süt ürünleri sektörü, Çuy bölgesi

Бул изилдөөнүн максаты, Чүй областы сүт секторунун атаандаштык деңгээлинин анализин жасоо болуп саналат. Изилдөөнүн негизги максаты атаандаштык потенциалды аныктоо болгондугу үчүн изилдөө жергиликтүү деңгээлде жүргүзүлгөн. Ушул себептен, изилдөө маалыматтарын топтоо аймагы Чүй областы менен чектелген, айрыкча сүт жана сүт продукцияларын өндүргөн фирмалардын 65 пайызы Чүй областында жайгашан. Илимий изилдөө проблемасын чечүү үчүн керектүү болгон илимий маалыматтар, анкета жана экинчи булактардан алынган маалыматтардан таркылуу топтолгон. Биринчи бөлүгүндө сектордун атаандаштык деңгээлин өлчөө үчүн 38 суроодон түзүлгөн «сектордун атаандаштык деңгээли жөнүндөгү анкета»аттуу анкета формасы колдонулган. Экинчи бөлүгүндө болсо катышуучулардын жана алардын фирмалары жөнүндө жеке маалыматтар орун алган. Анкеталардын кабыл алымдуулук жана ишенимдүүлүк иш-аракеттери ишенимдүүлүк анализдери жана адистердин пикирлери менен жасалган. Сектордун атаандаштык деңгээли анкетасынын ишенимдүүлүгү 0,90 чыккан. Жалпысынан 48 анкета жүргүзүлдү. Топтолгон маалыматтар статистикалык пакет программалары (SPSS 20) аркылуу анализделди. Жыйыктыгында, жалпысынан сектордун атаандаштык күч факторлорунун орточо деңгээлде болгондугу табылды.Ачкыч-сөздөр: сектордук атаандаштык, атаандаштык күчү, сүт сектору, Чүй областы