Yeni bir antiaritmik olan propafenonun elektrofizyolojik, hemodinamik etkileri ve ektopik vuruların tedavisindeki yeri

Abstract

Yapılan çalışmalarda propaf.enonun membranlar üzerine direkt etkili ve beta bloker özelliklere sahip bir antiarit- mik ilaç olduğu belirtilmektedir. Bu çalışmasa da propaf enonun antiaritmik etkisinin araş- tırılması klinik ve laboratuvar yan etkilerinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Araştırmada iki ayrı vaka grubu incelenmiş- tir. Normal beş vakada propafenonun ritm, ileti ve reffak- ter periyod üzerine etkisini araştırmak için His demeti elek- trogramı ve atrial ekstrastimulus tekniği uygulanmıştır. Si- nüs hızı, SNRT, SNRTc, SACT, A-H, H-V zamanları, QRS süresi, atrium, atrioventriküler düğüm ve intraventriküler ileti sis- teminin refrakter periyodları kaydedilmiştir. İlacın kalp fonksiyonu üzerine etkisini anlamak için EKG, fonokardiogram ve karotis nabız eğrisi simültane alınıp, sistolik zaman ara- lıkları ölçülmüştür. Sağ ventrikül sistolik, diyastol sonu basıncı ve ventrikül basıncının maksimal dp/dt'si kaydedil- miştir. 30Û mg propafenon tek oral doz olarak verilip 120 da- kika sonra yukarıdaki tüm kayıtlar tekrarlanmıştır. Propafe- nondan sonra SNRTc, H-V zamanında orta derecede anlamlı uzama görülmüştür (sırasıyla p < 0.02,- p < 0.05). SNRT/SACT, A-H zamanı, QRS süresinde anlamlı değişiklik görülmemiştir (sıra- sıyla p < 0.30, p < 0.10, p < 0.20, p < 0.20). Ölçülebilen- 47- atrium effektif refrakter periyodu, atrioventrikîiler düğüm rölatif refrakter periyodu ve intraventriküler ileti sistemi- nin rölatif refrakter periyodunda da anlamlı değişiklik gö- rülmedi (sırasıyla p < 0.20, p < 0.50, p < O.âO). Sistolik zaman aralıklarının tetkikinde Q-S» ve LVET süresinde uzama anlamlı bulunmamıştır (sırasıyla p < 0.20, p < 0.90). PEP ve PEP/IiVET oranında ilaçtan sonra orta derecede anlamlı artma görülmüştür (sırasıyla p < 0.^)5, p < 0.02). Sağ ventrikül s istolikjdiyastolik basıncı ve,basıncın maksimal dp/dt'sinde anlamlı değişiklik bulunmamıştır (sırasıyla p < 0.50, p < 0.50, p < 0.30). Ektopik vurulu 30 vakada propafenonun antiaritmik et- kisi, klinik ve laboratuvar yan etkiler araştırıldı. Bunun için vakalara 4 hafta süre ile propafenon verildi. Tedaviye başlamadan önce ve propafenon verildikten sonra ilk hafta hergün, 2., 3. ve 4. hafta haftada iki gün olmak üzere sapta- nan ektopik vuru sayısı, sistolik diyastolik kan basıncı ve EKG bulguları ve tedavi sonunda tekrarlanan laboratuvar bul- guları değerlendirildi., Propafenon verildikten sonra yapılan tüm kontrollarda ektopik vuru sayısında çok anlamlı azalma görüldü (p < 0.001). 30 vakadan 22'sinde ektopik vurular kayboldu, 4'ünde ise azaldı. Bunlardan 8'inde ritm ve ileti bozukluğu nedeniyle ilaca devam edilmedi. Vakalarda etkili günlük doz 300-1200 mg arasında bulundu. Sistolik kan basıncında ilaçtan sonra düşme saptanırken, diyastolik kan basıncında önemli bir değişiklik bulunmadı. EKG tetkiklerinde sinüs hızında anlamlı azalma gö- rüldü. Ancak tedavinin kesilmesi bir vakada gerekti. P dalga- sı süresi, P-R süresi ve QRS süresinde uzama görüldü. Altı va- kada P-R süresi 0.24 saniye bulunduğundan ilaca devam edilme- di, înkomplet sol dal bloku olan bir vakada ilaçtan sonra komplet sol dal bloku görüldüğünden ilaç kesildi. Q-Tc süre- sinde ilaçtan sonra anlamlı değişiklik görülmedi. Frontal plan QRS aksında ise- 48- normal sınırlar içinde kalan değişiklikler görüldü. Va»kalarda görülen kan basıncı ve EKG değişiklikleri ile ilacın dozu arasında bağlantı bulunmadı. Klinik yan etkiler 6 vakada gö- rüldü. Konstipasyon, ağızda kuruma, dilde acı tad, göz hare- ketleriyle göz çevresinde ağrı, iştahsızlık, sersemlik, el- lerde titreme, uyuşma, yürürken sendeleme ve geçici idrar re- tansiyonu gibi k^alp dışı yan etkiler ilacın kesilmesini ge- rektirmedi. Laboratuyar sonuçları incelendiğinde normal sı- ', nırlar içinde kalan sedimantasyon, lökosit sayısı, kan krea- tinin düzeyinde azalma ve total lipid düzeyinde artma dışında* diğer kan, idrar ve biokimya incelemelerinde değişiklik gö- rülmedi. Sonuç olarak; Propafenone atrial ve ventriküler ekto- pik vuruların tedavisinde çok etkili bir antiaritmik olduğu kanısına varıldı. Klinik ? kalp dışı yan etkilerinin az ol- ması ve önemli bir laboratuvar bozukluğuna yol açmaması ila- cın avantajları arasında sayılabilir. Bununla beraber sinüs düğümü fonksiyonunu azaltması ve kalbin ileti sisteminde ile- tiyi yavaşlatması nedeniyle bu sistemleri ilgilendiren orga- nik kalp hastalığı bulunan vakalarda (benzer diğer antiarit- miklerde olduğu gib.i.}- dikkatle kullanılması gerekmektedir.