Deneysel septik şokta glukagonun böbrek hemodinamiği ve morfolojisine etkileri

Abstract

- 30 - ÖZET tnotropik ve kronotropik etkileri yanında periferik vasküler direnci önemli derecede düşürerek hücresel perfüzyo- nu arttırdığı bilinen glukagonun, böbrek kan akımı üzerindeki olumlu etkisi pek çok araştırmaya konu olmuştur. Ancak, glu kagonun; septik şoktan etkilenen organların başında gelen böbrekler üzerindeki hemodinamik ve morfolojik etkilerini birlikte araştıran bir çalışmaya literatürde rastlamamamız nedeniyle, tedavi ilkelerine henüz açıklık getirilememiş olan septik şokta, glukagonun kullanım olasılığını araştırmak ve sınamak amacıyla bu konuda çalışmaya yöneldik. Çalışmamızın kapsamını; kan basıncı, böbrek kan akımı, idrar miktarı ölçümleri, böbrek damar direncinin hesaplanma sı, ve morfolojik inceleme için deney sonunda alınan böbrek biopsileri oluşturmaktadır. Hemodinamik ölçümlerin sağlıklı yürütülmesi için çalışmamız beşer köpekten oluşmuş dört ayrı grup üzerinde yapıldı. I. grup: Canlı E.coli bakterileri verilerek septik şok oluşturulan bu grup, septik şoktaki temel hemodinamik ve mor folojik değişiklikleri saptamak ve kontrol grubu olarak kul lanılmak amacıyla oluşturuldu. II. grup: Septik şok oluşturulduktan sonra glukagon verilen bu grup üzerinde glukagonun septik şokta kan basıncı,- 31 - böbrek kan akımı, yapısı ile idrar miktarı üzerindeki etkile rini saptamak amacıyla çalışıldı, III. grup: Septik şok oluşturulduktan sonra glukagon ile birlikte izotonik NaCl solüsyonu verilen bu grup, ikinci grupla karşılaştırma yapabilmek ve izotonik NaCl solüsyonu verilmesiyle oluşabilecek değişiklikleri saptamak amacıyla oluşturuldu. IV. grup: Septik şok oluşturulmamış köpeklerde gluka- gonun, kan basıncı, böbrek kan akımı, yapısı ve idrar miktarı üzerine etkilerini saptamak ve diğer gruplarla kıyaslama yapa bilmek amacıyla bu grupta çalışıldı. Her grupta, belli, zaman aralıklarında kan basıncı, böbrek kan akımı, böbrek damar direnci ve idrar miktarı tes pit edilerek birbirleriyle karşılaştırıldı ve deney sonunda alınan böbrek biops iler iyle morfolojik değişimler saptandı. I. grupta perfüzyon basıncı ve böbrek kan akımı değer leri azalırken böbrek damar direnci artmakta ve anüri geliş mektedir. Deney sonunda alınan böbrek biops i ler inde gözlenen iskemi de bu bulgulara eşlik etmektedir. Akım; (akım = perfüzyon / damar direnci) formülüne gö re, perfüzyon basıncı arttıkça veya damar direnci azaldıkça bir artış gösterecektir. Septik şokta, böbrek damar direnci sürekli artarken, glukagon verilmesiyle, şok başlangıcına göre, % 43,43, gluka gon ileJbirlikte izotonik NaCl solüsyonu verilmesiyle 7* 36,78 oranında azalmaktadır. Glukagon ve glukagon ile birlikte izo tonik NaCl solüsyonu verilmesi perfüzyon basıncını arttırma- dığından artan böbrek kan akımı, böbrek damar direncinin ileri derecede azalması sonucu oluşmuştur. ı«c BİLlASEL ve TEKNİ* İİAŞTIRMA KURUMU KÜTÜPHANESİ- 32 - Septik şok oluştuktan sonra böbrek kan akımı değerle ri, glukagon verilmesiyle % 34,65, glukagon ile izotonik NaCl' ün birlikte verilmesiyle de % 23,67 oranında artma göstermiş tir. Glukagon böbrek kan akımını arttırarak, oluşan mutlak anüriyi düzeltmiş ve glukagon ile birlikte izotonik NaCl ve rilmesiyle de NaCl'ün volüm arttırıcı etkisiyle idrar miktarı belirgin olarak artmıştır. Glukagon ve glukagon ile birlikte izotonik NaCl'ün ve rilmesiyle; septik şokta böbreklerde saptanan iskeminin kıs men de olsa düzelmesi glukagonun kan akımını arttırdığını ka nıt lamaktadır.