Protein enerji malnütrisyonu olgularında deri altı yağ dokusu ve deri altı yağ dokusu ile diğer bazı parametrelerin tanı yönünden değerlendirilmesi

Abstract

- 36 - ÖZET `PEM olgularında derialtı yağ dokusu ve derialtı yağ dokusu ile diğer bazı parametrelerin tanı yönünden değerlen dirilmesi` adlı bu çalışma; İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kürsüsü polikli niğine başvuran 6-24 ay arası 30 normal, 30 1 -2 PEM, 30 3 PEM'li 90 erkek çocukta yapıldı. Her olguya önce bir anket uygulandı. Tartı, boy, baş çevresi ve üst kol çevresi alındı. Derialtı yağ dokusu ölçümü triseps ve skapula bölge sinde Harpenden kaliper ile yapıldı. Olgularda üst kolun A-P grafisi çekildi. Filmlerde triseps DYK ve kemik kalınlığı radyografik olarak ölçüldü. Her iki yöntemle bulunan triseps DYK ve kol çevresinden yararlanılarak üst kol orta kesit yü zeyinde yağ ve kas alanları hesaplandı. El ve elbileği grafisi çekilerek, kemik olgunlaşma dü zeyi Greulick-Pyle yöntemi ile saptandı. Her olgudan alınan porsiyon idrar örneğinde hidroksi- prolin ve kreatinin bakılarak hidroksiprolin/l g kreatinin oranı hesaplandı ve bu parametrelerin hastanın tartısı ile ilgisi araştırılarak PEM tanısındaki yeri incelendi. Buna gö re:- 37 - 1- Tüm parametrelerin ortalama değerleri arasındaki fark, normal ve malnutr i syonlu olgularda istatistik olarak anlamlı bulundu. 2- Obesite kriteri olarak tanımlanan DYK'nın normal ve PEM'li olgularda tartı ile ilişkili olmadığı görüldü. PEM ol gularında kardinal bulgu olan yaşa ve boya göre düşük tartı nın yağ dokusu eksikliği yanısıra kemik, kas ve organ ağır lıklarının azalması sonucu oluştuğu, bu nedenle obesitenin aksine, PEM'de tek başına derialtı yağ dokusu ölçümlerinin tanıda değer taşımadığı sonucuna varıldı. 3- Kol çevresi bütün olgularda tartı ile anlamlı pozi tif doğrusal korelasyon gösterdi. 4- Kaliper ve radyografik olmak ürere iki metod ile ölçülen DYK'ları arasında anlamlı bir ilişki saptandı. PEM'li grupta anlamlılık derecesi normal gruptan yüksekti. Bu bulgular ile DYK'da kompres ibi 1 i tenin PEM'de az, normal grupta ise daha çok olduğu sonucuna varıldı. 5- Radyografik ve kaliper yöntemi ile ijlçülen DYK üst kol orta kesit yüzeyinde yağ alanı hesaplandı. Her iki metod ile bulunan yağ alanı değerleri birbirleri ile ileri derecede anlamlı korelasyon gösterdi. 6- Yağ alanı tartı ile normal grupta ilişki gösterir ken PEM'li grupta ilişki yoktu. 7- Kas alanı tartı ile her üç grupta da anlamlı pozi tif korelasyon gösterdi. 8- Normal ve PEM'li olgularda kemik kalınlığı ile tar tı arasında anlamlı ilişki saptandı.- 38 - 9- İdrarla hidroks iprol in atılımının tartı ile ilişki si bulunamadı. 10- İdrarla hidroksiprol in atılımı ile kas alanı ara sında normal grupta negatif yönde anlamlı doğrusal ilişki vardı. 11- İdrarla hidroks iprol in atılımı ile kemik yaşı ara sında normal grupta anlamlı bir ilişki varken PEM'li grupta ilişki bulunamadı. Bu verilere dayanarak çalışmamızda: a) Radyografik ölçümle kıyaslandığında kaliper ile ya pılan derialtı yağ dokusu kalınlığı ölçümlerinin güvenilir bir yöntem olduğu, b) Kompresibili te faktörünün PEM olgularında önemli bir yanılgı payı olmadığı, c) PEM olgularının tanısında idrarla hidroksiprol in atılımının değerli olmadığı, d) PEM olgularında kardinal bulgu olan yaş ve boya gö re düşük tartının, yağ dokusu eksikliği yanısıra kemik, kas ve organ ağırlıklarının azalması sonucu olduğu, bu nedenle obesitenin aksine, PEM'de tek başına derialtı yağ dokusu öl çümlerinin tanıda değer taşımadığı, e) Kol çevresi ölçümlerinin değerli bir PEM tanı kri teri olduğu sonuçlarına varıldı.