Protein enerji malnütrisyonu etyopatogenezinde anne faktörünün etkinliği

Abstract

- 37 - -ÖZET `PEM etyopatogenezinde anne faktörünün etkinliği` İsim li bu çalışma, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Polikliniğine Ha ziran 1984 ile Nisan 1985 tarihleri arasında başvuran, yaşla rı 6-36 ay arasında değişen 49'u normal 127'si PEM'li toplam 176 çocukta yapıldı. Her anneye bir anket uygulandı, anne ve çocukta tartı, boy, üst kol çevresi, baş çevresi, deri altı yağ kalınlıkları ölçüldü. El ve el bileği grafileri çekilerek, kemik olgunlaş ma durumları, Greulich-Pyle yöntemi ile saptandı. Relatif tartılarına göre olgular 4 gruba ayrılarak in celendi. Her gruptaki tüm parametrelerin ortalama ve standart sapmaları hesaplandı. Farklı parametreler arasındaki ilişki ler istatistik yöntemlerle incelendi ve şu sonuçlara varıldı: PEM grubundaki olgular kontrol grubu olgularına göre tartı, boy, üst kol çevresi, üst kol çevresi/baş çevresi oranı, de rialtı yağ dokusu kalınlığı değerleri açısından daha geri bu lundu. Tüm çocuklarda üst kol çevresi/baş çevresi oranı kü çüldükçe relatif tartınında azaldığı saptandı. PEM olguların da kemik olgunlaşması, beslenme bozukluğuna bağlı olarak ol dukça geri kalmıştı. PEM olgularının annelerinde boy, tartı, derialtı yağ- 38 - dokusu kalınlığı değerleri kontrol grubundaki annelere göre daha düşük bulundu. Anne boyu kısaldıkça, çocuklarında, rela- tif tartılarının azaldığı saptandı. Annenin boyu, çocukları nın boyunu etkilememekteydi. Anneleri üst kol çevresi ve de rialtı yağ dokusu kalınlığı bakımından yüksek persantillerde olan çocukların relatif tartılarının yüksek olduğu görüldü. Bunlara dayanarak boy ve ağırlıkça geri olan annelerin, ço cuklarında PEM'ye rastlanma olasılığının daha fazla olduğu belirlendi. Anne-babanın eğitim seviyesi düştükçe PEM'ye rastlama sıklığının arttığı belirlendi. Ayrıca, baba eğitim düzeyinin çocuk üzerindeki rolünün mesleğinden daha önemli olduğu sap tandı. PEM gruplarında kontrol grubuna göre daha düşük aşı lanma oranı saptandı. Anne sütü ile beslenen çocuklarda PEM görülme oranının azaldığı saptandı. PEM gruplarında doğum tartıları kontrol grubuna göre daha düşük bulundu, prematürelik ve SGA'lığın PEM gelişimine hazırlayıcı faktörler olduğu saptandı. Ayrıca tartı ve boyca küçük olan annelerin çocuklarının da düşük doğum tartılı ola rak doğdukları belirlendi. Anne ile ilgili sosyokültürel faktörlerin ve anne bes lenme durumunun gerek doğum tartısını, gerekse PEM oluşumunu etkilediği sonucuna varıldı.