Tip I diabette büyüme geriliği, göz ve nörolojik komplikasyonlar ve bunların büyüme hormonu salgısı ile ilişkisi

Abstract

- 79 - ÖZET Bu çalışma, istanbul Üniversitesi, istanbul Tıp Fakül tesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Büyüme ve Gelişme Pediatrik Endokrinoloji Bilim Dalı Poliklini ğinde izlenen, remi syon dönemini geçirmiş, tip 1 diabetli 5-11 yaş arası 5' i kız, 4'ü erkek 9 olgu ile, 11-16 yaş arası 3'ü kız, 8' i erkek olmak üzere toplam 20 olgu üzerin de çalışıldı. Kontrol grubu ise, 5-11 yaş arası 3'ü kız 6` sı erkek 9 olgu ile, 11-16 yaş arası 3'ü kız, 2 'si erkek toplam 14 olgudan oluşmuştu. 11 yaş öncesi diabetik olguların yaş ortalaması 9.73+ 1.8 des yıl diabet süreleri 2.96+1.4 des yıl; 11 yaş son rası diabetiklerin yaş ortalaması 13.77+ 1.4 des yıl, dia bet yaşları ise 3.91+1.7 des yıldır. Kontrol grubunda 11 yaş öncesi yaş ortalaması8.56+ 1.9 des yıl, 11 yaş sonra sında ise 13.09+1.5 des yıldır. Olguların fizik muayene ve antropometrik ölçümleri yapıldı ve iskelet olgunlaşması Tanner Whitehouse yöntemi ile değerlendirildi. Diabetik olgularda, retinopatiyi ve nöropatiyi saptamak amacıyla göz muayenesi ve EMG incele mesi tekrarlandı. Ayrıca metabolik durumlarını değerlen dirmek için, glikozile hemoglobin düzeyleri ölçüldü. Olgularda, açlık ve tokluk bazal kan örneğinin alın masından sonra, uykuda yirmişer dakika aralarla 6 saat bo yunca BH ölçümü için kan örnekleri alındı ve aynı anda stik yöntemi ile venöz kan şeker düzeylerine bakıldı. Stan-- 80 - dart RİA kitleri kullanılarak plazma BH düzeyi radioimmuno assay ile bakıldı. Bazal plazma Sm-C düzeyi, ise özel bir laboratuvarda ölçüldü. Diabetin başlangıcında, boyların kontrol olgularından farklı olmamasına rağmen, diabet yaşı ve metabolik kontro lün durumuna göre, özellikle erkeklerde, diabetin gidişi sırasında boy kısalığı saptandı. Bu olgularda, beklenen erişkin boyu saptanması ile de Türk toplumunun ortalama değerlerine ulaşamayacakları hesaplandı. Olguların ağırlı ğı, genelde farklılık göstermezken diabetin süresine bağ lı olarak kemik olgunlaşmasının geri kaldığı gözlendi. Diabetiklerde inteğre kan şekeri düzeyleri ile HbA1C arasında bir ilişki bulunmadı. Uykuda integre BH düzey leri kontrollerine göre belirgin farklılık göstermedi. Yalnızca 11 yaş öncesinde 10 ng/ml nin, 11 yaş sonrasında da 5 ng/ml nin üzerindeki pik değer ortalamaları, kontrol grubundan yüksekti. İntegre BH ve kan şeker düzeyi ve HbA1C. düzeyleri arasında da bir ilişki gözlenmedi. Diabetikler de cinsiyetler arasında fark bulunmazken, kontrol grubun da kızların pik değer Ortalamaları, erkeklere göre yüksek bulundu. Diabetin göz komplikasyonları ile integre ve bazal Sm-C düzeyleri arasında bir ilişki gözlenmedi. Göz kompli- kasyonu olan olguların HbA1C düzeyi, olmayanlardan sınir- da yüksek bulundu. Aynı şekilde integre gece kan şekeri ile göz komplikasyonları arasında da pozitif bir ilişki vardı. Nöropati komplikasyonları, diabetin süresi ve metabo lik durumla ilişkili bulundu ve BH değerleri diabetikler arasında farksızken., nöropatisi olan olguların pik değer ortalamaları, kontrol grubuna göre yüksekti. Bu çalışma sonucunda, diabette büyüme geriliğinin; diabet süresi ve metabolik duruma bağlı olduğu; kontrinsü- ler sistemde yer alan BH nunun, remisyon dönemini geçir-- 81 - ¦ miş diabetiklerde normal düzeylerde bulunduğu; BH somato medin aksının bozulmadığını saptadık. Ayrıca göz komplikas- yonları ile BH ve Sm-c arasında da anlamlı korelasyon bu lunmamasına karşın, metabolik durumla göz komplikasyonu ara sında pozitif ilişki saptandı. Son olarak nöropati kompli- kasyonları da diabetin süresi ve metabolik durumla ilişki li olup, nöropatisi olan olgularda, BH pik değer ortalama ları, nöropatisi olmayanlardan ve kontrol grubundan yüksek ti, fakat istatistik olarak anlamlı fark sadece ikinci grupta saptandı.